Izvor: Ekologija.rs, 06.Feb.2015, 12:58 (ažurirano 02.Apr.2020.)
ŽIVOTNA SREDINA I RELIGIJA – Čovjek – Bog
Civilizacija Zapada nastavila je svoj razvoj na temeljima judeo-hrišćanske teologije, pa se tako iz Crkve pomalja nauka, nauka utiče na razvoj tehnologije, a razvoj tehnologije dovodi do industrijske revolucije u Zapadnoj Evropi krajem XVIII vijeka. Zahvaljujući razvoju tehnologije i nauke, povećavaju se poljoprivredni prinosi što, uz napredak u medicini, produžava životni vijek čovjeka i omogućava ishranu sve većeg broja ljudi. Ekološkim rječnikom – povećanjem resursa, smanjuje se >> Pročitaj celu vest na sajtu Ekologija.rs << kompeticija i produžava trajanje života. Sve to dovodi do gotovo eksponencijalnog rasta ljudske populacije, pa imamo podatke koji govore o udvostručavanju broja ljudi na planeti za svega 35 do 40 godina. Povećan broj ljudi dovodi do rasta potreba za prirodnim resursima, što vodi ka bržoj eksploataciji istih, a vrijeme ostavljeno prirodi da se obnovi se skraćuje. Niču gradovi u kojima je sve manje-više „ljudskih ruku djelo“, a čovjeka, u kontaktu sa prirodom, zamjenjuju mašine na ugalj, drvo, naftu, plin, itd.
Bazirana na pogrešnim tumačenjima hrišćanskih ideja, nastaje „privredna religija“ ili „religija industrijskog i kibernetskog doba“ ,kako su je imenovali poznati sociolozi XX vijeka, a čije stubove čine vjera u rad, vlasništvo, stalni privredni rast, akumulaciju profita i moć. Takav je i odnos prema prirodi – (robo)vlasnički, u svrhu stalnog ekonomskog rasta i profitabilnosti. Čovjek, marginalizujući Boga, sam sebe postavlja na poziciju stvaraoca, a priroda postaje tek objekat koji trpi čovjekovu akciju stvaranja.
Hristo Janaras, grčki teolog, o ovoj temi kaže: “Zatrovana atmosfera velikih gradova, zagađene vode, umrtvljena polja, otrovni pesticidi i sve druge košmarne posljedice sa kojima živi današnji čovjek industrijskih zajednica pokazuju tragičnu grešku u njegovom odnosu prema svijetu, grešku koja naglo poprima razmjere smrtne prijetnje. Ono što smo nazivali napretkom i razvojem pokazalo se kao nasilje nad prirodom i uništavanje prirode, što predstavlja neizbježnu muku i smrtnu prijetnju za čovjeka.“ (Hristo Janaras, Azbučnik vere, Beseda, Novi Sad, 2000., 82.str.)
U prethodnim poglavljima je pokazano da je čovjek kroz istoriju na osnovu svojih religijskih stavova (Homo religiosus) uticao na životnu sredinu. Može se primijetiti kako čovjek modernog doba sve više stvara svijet oko sebe te pomijera svoju poziciju sa stanovišta stvorenog (najprije od prirode, zatim od Boga), na stanovište stvaraoca. Vidimo i to kako odnos prema prirodi sa gledišta religije prelazi sa animističkog shvatanja primitivnih ljudi (čovjek dio prirode) ka monoteizmu i teocentrizmu (čovjek je Božije stvorenje i staratelj nad prirodom), a naposlijetku i do antropocentrične religioznosti modernog društva (čovjek koji gospodari prirodom).
.jpg)
