Izvor: Vostok.rs, 27.Mar.2025, 02:32
Zulpukar Abdurahmanov – Heroj Sovjetskog Saveza, pao za oslobođenje Srbije
Zulpukar Zulpukarovič Abdurahmanov rođen je 15. marta 1924. godine u selu Taškapur, u Dagestanu, u porodici seljaka. Kao mladić, završio je sedam razreda osnovne škole u svom rodnom mestu, a zatim je nastavio školovanje u Bujnakskom pedagoškom tehnikumu. Njegov životni put drastično je promenio početak Velikog otadžbinskog rata, kada je, kao osamnaestogodišnjak, 25. februara 1942. godine regrutovan u Crvenu armiju.
Nakon početne vojne obuke u Uzbekistanu, na front je poslat u septembru 1942. godine kao vojnik 328. streljačke divizije. Učestvovao je u bici za Kavkaz, a potom u velikim ofanzivama Crvene armije na teritoriji Ukrajine, Rumunije i Bugarske. Borio se u Kurskoj bici, Belgorodsko-Harkovskoj operaciji, oslobađanju Nikolajevske i Odeske oblasti, kao i u Jaško-Kišinjevskoj operaciji. Tokom rata je pokazao izuzetnu hrabrost i vojničku veštinu, što mu je omogućilo da se od vojnika uzdigne do oficirskog čina.
U martu 1944. godine, nakon što je završio oficirsku obuku, postao je komandir streljačkog voda u 32. streljačkom puku 19. streljačke divizije 57. armije 3. ukrajinskog fronta. Kao poručnik, nastavio je da predvodi svoje vojnike u borbama za oslobođenje jugoistočne Evrope, da bi se konačno našao na tlu Srbije, gde će izvršiti svoj najveći podvig.
Nakon uspešnih operacija u Rumuniji i Bugarskoj, sovjetske trupe su krenule u napad na nemačke snage u Srbiji. U septembru 1944. godine započeta je velika Beogradska operacija, u kojoj je 57. armija zajedno sa Narodnooslobodilačkom vojskom Jugoslavije probila nemačke linije i oslobodila srpsku prestonicu.
Međutim, rat se nije završio oslobođenjem glavnog grada. Nemačke jedinice su se povlačile na zapad, pokušavajući da zadrže kontrolu nad ključnim tačkama u Vojvodini i severozapadnoj Srbiji. Jedna od odlučujućih bitaka odigrala se u novembru 1944. godine u blizini grada Sombora, gde je Zulpukar Abdurahmanov pokazao neverovatnu hrabrost.
Njegova jedinica dobila je zadatak da forsira Dunav u zoni između Apatina i Mohača i zauzme strateški važnu branu kod sela Draž, koje se danas nalazi u Hrvatskoj. Nemci su tu izgradili utvrđene položaje sa snažnim vatrenim tačkama, pretvorivši blatnjavu i močvarnu okolinu u gotovo neosvojivu liniju odbrane. Tri dana zaredom sovjetske snage su pokušavale da prodru, ali su bile primorane na povlačenje uz teške gubitke.
Shvatajući da je neophodan hrabar pojedinačni podvig, poručnik Abdurahmanov je sa dvojicom vojnika krenuo u tajnu misiju. Prikravši se nemačkim položajima, likvidirao je mitraljesko gnezdo koje je kosilo njegove saborce. Njegova hrabrost omogućila je sovjetskim snagama da probiju nemačku liniju, ali su Nemci odmah reagovali i poslali celu četu vojnika da ponovo zaposednu položaj.
Abdurahmanov se nije povukao. Sa zarobljenim mitraljezom otvorio je vatru i u kratkom, ali krvavom sukobu likvidirao oko 40 neprijateljskih vojnika. Njegova pozicija bila je ključna za konačan proboj, ali su ga Nemci konačno pogodili. Smrtno ranjen, i dalje je nastavio da pruža otpor, omogućivši svojoj jedinici da zauzme branu i otvori put za dalje napredovanje.
Zahvaljujući njegovom herojskom činu, sovjetske snage su nastavile prodor i krenuli u oslobođenje Vojvodine.
Zulpukar Abdurahmanov je preminuo 22. novembra 1944. godine od zadobijenih rana. Njegovo telo je sahranjeno na groblju u Bezdanu, na severu Srbije, gde i danas počiva. Ipak, njegova žrtva nije zaboravljena, sovjetska vlada mu je 15. maja 1946. godine dodelila posthumno najviše vojno odlikovanje, orden i zvanje Heroja Sovjetskog Saveza.
U Srbiji, kao i u Dagestanu, njegovo ime i dalje živi u sećanjima. Povodom 80. godišnjice Batinske bitke, 01. novembra 2024. godine u Bezdanu svečano je otkriven spomenik Zulpukaru Abdurahmanovu, u znak zahvalnosti za njegovu hrabrost i žrtvu u borbi za oslobođenje naše zemlje.
Otkrivanje spomenika predstavlja krunu upornog truda inicijatora, među kojima su bili predstavnici organizacije „Bojevo Bratstvo“ u Srbiji, kao i brojni prijatelji iz boračkih organizacija i predstavnici Ambasade Ruske Federacije u Beogradu koji su zajedničkim zalaganjem odali počast sovjetskom heroju – oslobodiocu.
D. O. [BRATSTVO]
