Izvor: Politika, 06.Nov.2008, 23:37 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Potpisima protiv inflacije stranaka
Pojedine države pri registrovanju stranaka ne zahtevaju potpise građana, dok je u nekima neophodno i nekoliko desetina hiljada
Propisi o uslovima za registrovanje političkih partija su različiti širom sveta. Dok u pojedinim zemljama, poput Nemačke, Grčke i Švajcarske, stranke ne moraju da ispune nikakve posebne uslove prilikom registracije ili čak i ne moraju da se formalno registruju, u Danskoj i Holandiji, >> Pročitaj celu vest na sajtu Politika << na primer, političke partije moraju da ispune različite uslove, među kojima je i određeni broj potpisa za registraciju stranke.
Zemlje u kojima je za registraciju neophodno 5.000 potpisa građana sa pravom glasa su Austrija, Španija i Norveška, dok u Estoniji zakon propisuje da stranka mora da ima najmanje 1.000 članova, a u Letoniji, Litvaniji i Belorusiji taj broj se kreće od 200 do 500 članova.
U Švedskoj, Francuskoj i Irskoj ne postoje nikakvi proceduralni zahtevi pred strankama da se registruju, ali i izađu na izbore. Međutim, u Italiji je za izlazak na izbore neophodno 500 potpisa po kandidatu u jednom okrugu, odnosno 1.500 do 4.000 za nacionalnu listu na parlamentarnim izborima.
Osnivanje stranaka u državama, poput Nemačke, Velike Britanije i Novog Zelanda, ne podrazumeva i obavezno registrovanje partija, osim prijave izbornim telima u trenutku kada žele da izađu na izbore. Ove države prilikom ove vrste prijave ne iziskuju potpise partijskih članova, osim na Novom Zelandu gde je neophodno priložiti potpise najmanje 500 aktuelnih članova. Singapurski propisi ne nalažu posebno registrovanje za učešće na izborima, ali u skladu sa Aktom o društvima zahtevaju registraciju partija kao i svih ostalih organizacija i društava. Ukoliko žele da izađu na parlamentarne izbore, partije u Danskoj moraju da prikupe oko 19.000 potpisa, što u ovoj zemlji nije tako lak posao.
Kako bi izbegla zloupotrebe liberalnih pravila, Kanada je 2004. godine izmenila propise o registrovanju političkih partija i nametnula obavezu strankama da pri registrovanju podnesu imena, adrese i pisane izjave najmanje 250 članova. Osim toga, od juna 2007. godine registrovane stranke moraju da svake tri godine dostave dokaz o najmanje 250 članova, kao i njihove nove pisane izjave.
Među najrigoroznijim državama po pitanju registrovanja stranaka je Rusija u kojoj je zvanično registrovano samo 17 političkih partija. Razlog za to leži u tome što je 2001. godine ruska Državna duma promenila Zakon o političkim partijama, neophodan broj članova stranke povećala sa 10.000 na 50.000, a broj obaveznih članova regionalnih stranačkih odbora sa 100 na 500.
U Bugarskoj političku partiju može osnovati najmanje 50 građana sa pravom glasa, a za registrovanje je, između ostalog, neophodno podneti samo statut, dokumente o izabranom rukovodstvu i članovima-osnivačima. U Azerbejdžanu za registrovanje stranke neophodni su potpisi najmanje 1.000 članova, a u Indiji samo 100.
N. R.
-----------------------------------------------
U komšiluku od sto do petsto potpisa
Zakonodavstvo susedne Makedonije nalaže da stranka može biti registrovana ako ju je osnovalo najmanje 500 punoletnih građana sa stalnim boravkom u ovoj zemlji. Osim toga, politička partija je obavezna da 15 dana pre kraja svake godine Okružnom sudu u Skoplju dostavi pisani dokaz da broj osnivača nije smanjen.
Prema Zakonu o političkim strankama u Hrvatskoj, koji je na snazi od 1. januara 1999. godine, „političku stranku može osnovati najmanje sto punoletnih, poslovno sposobnih državljana Republike Hrvatske”. Prema Zakonu o političkim partijama u Crnoj Gori, za osnivanje stranke potrebni su potpisi 200 građana overenih u sudu.
[objavljeno: 07/11/2008]
.jpg)
