Izvor: Politika, 23.Avg.2012, 23:05 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Nova pravdanja zločina u Jasenovcu
Predsednik zajednice austrijskih Jevreja Oskar Dojč najavio u razgovoru za „Politiku” korake protiv nastavka monstruozne prakse negiranja holokausta
Izjava rimokatoličkog sveštenika i hrvatskog istoričara Stjepana Razuma da u koncentracionom logoru Jasenovac nije bilo genocida izazvala je burne reakcije, unutar i van granica Hrvatske.
Razum je u intervjuu zadarskom „Hrvatskom listu” rekao da su stradanja Srba, Jevreja, Roma i pripadnika drugih nacija >> Pročitaj celu vest na sajtu Politika << i nacionalnosti preuveličana i da predstavljaju „srpskog mit”.
Među prvima je reagovao ambasador Republike Srbije u Zagrebu Stanimir Vukićević. „Ambasada se obratila Ministarstvu vanjskih i evropskih poslova Republike Hrvatske i zatražila zvaničan stav i komentar hrvatskih vlasti povodom izjave hrvatskog istoričara i katoličkog sveštenika Stjepana Razuma”, obavestio je „Politiku” ataše Dušan Vujović.
Predsednik Izraelitske kulturne zajednice austrijskih Jevreja Oskar Dojč oštro je osudio novi u nizu pokušaja poricanja holokausta. „Hrvatska nije jedina evropska država u kojoj je evidentan nastavak monstruozne prakse da se u skladu sa populističkim potrebama dovodi u pitanje postojanje najjezivijeg genocida u istoriji čovečanstva”, rekao je Dojč za „Politiku”.
Od izjave Razuma ogradila se i Zagrebačka nadbiskupija. Šef za odnose sa javnošću Zvonko Franc naglasio je u telefonskom razgovoru za „Politiku” da je svaki zločin, posebno genocid, za osudu. Pri tom je istakao da je nadležnost njegove nadbiskupije u ovom slučaju ograničena.
„Stjepan Razum nije dao intervju kao sveštenik nadbiskupije, već kao istoričar”, rekao je Franc ne komentarišući što je Razum načelnik Nadbiskupijskog (istorijskog) arhiva u Hrvatskom državnom arhivu i što je imenovan uz saglasnost nadbiskupa.
„Zločini u Jasenovcu, kao i onaj u Ovčari, jesu za žaljenje”, lakonski je prokomentarisao Franc.
U bečkom Vizental institutu za studije holokausta, ističe se da je širom sveta u porastu broj „pokušaja kategorizacije holokausta”. Ta procedura zasniva se na pokušaju da se „parcijalnim faktima” ukaže da su patnje i broj žrtava preuveličani.
Tako se nameće zaključak da je istina o holokaustu politički motivisani mit pobednika, saveznika u Drugom svetskom ratu.
Trebalo bi, istini na volju, pomenuti da je takozvanoj reviziji obima zločina u Jasenovcu, „hrvatskom Aušvicu”, doprineo Simon Vizental čije ime bečki institut nosi.
Vizental je bio autor studije o Jasenovcu i koautor još tri studije u kojima je broj žrtava u tom logoru smrti između 77.000 i 93.000 Srba, Jevreja i pripadnika drugih nacija i nacionalnosti.
Osnova za različite procene bili su spiskovi poznatih i neznanih žrtava u Jasenovcu. Broj žrtava čija su imena i prezimena sačuvana u crnoj knjizi istorije iznosi 82.193 osobe.
Međutim, na zaključak da ukupan broj ozbiljno premašuje ove podatke upućuje izveštaj Hitlerovog generala u Zagrebu, Gleza fon Horstenaua, za prvi kvartal 1944. godine. Austrijski ratni zločinac Horstenau je napisao: „Ne može se utvrditi tačan broj osoba koje su u Jasenovcu privedene u postupku konačnog rešenja jevrejskog pitanja i rasnog prečišćavanja. Na osnovu podataka kojima raspolaže Gestapo i na osnovu razgovora sa operativcima Abvera (vojno obaveštajna služba Trećeg rajha), pouzdano tvrdim da broj nije manji od 300.000 ljudu, ni veći od 400.000.”
Pokušaji umanjivanja obima hrvatskog genocida u Jasenovcu u novijoj istoriji dobili su na dinamici krajem osamdesetih i početkom devedesetih godina prošlog veka. Uoči i posle proglašenja nezavisnosti današnje Hrvatske, pojavio se niz publikacija o jasenovačkoj „istini”.
Na najoštriju kritiku naišla je knjiga Franje Tuđmana „Bespuća povjesne zbiljnosti” u kojoj je naveden broj jasenovačkih žrtava – samo 30.000. Tuđman je, kasnije, korigovao ovaj broj nadole i govorio o „svega” dvadesetak hiljada žrtava.
U zvaničnom „dopisu povjesničarima” Hrvatskog državnog arhiva nedavno je „utvrđen” i stvarni broj stradalih – navodno, 15.792 osobe.
Reakcija Zagrebačke nadbiskupije u izjavi za „Politiku” nije prvi pokušaj tamošnjeg klera da se stavi na stranu istoričara koji umanjuju dimenzije jasenovačkog genocida.
Poznavaoci materije dovode ovakvo postavljanje hrvatskih crkvenih zvaničnika u vezu sa činjenicom da su upravo katolički sveštenici bili čelnici Jasenovca. Franjevac Miroslav Filipović, poznatiji pod nadimkom Brat đavo, bio je upravnik logora od juna do oktobra 1942, a u leto 1943. komandu u Jasenovcu je preuzeo sveštenik Ivica Brkljačić.
Seriju takozvanih studija o Jasenovcu, pre najnovijeg „otkrića” sveštenika Razuma, zaokružio je 1998. Adil Zulfikarpašić, osnivač „Bošnjačkog instituta” u Cirihu. On je došao do „objektivnog podatka” o ukupnom broju stradalih – 59.188.
Miloš Kazimirović
objavljeno: 24.08.2012.
.jpg)
