Izvor: Prva.rs, 14.Jan.2016, 13:36 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Pravoslavlje u Ukrajini
Prema podacima drevnih letopisa iz krimskog Hersonesa apostol Andrej je zajedno sa učenicima krenuo duž obale reke Dnipro na sever. On je blagoslovio teritoriju gde je kasnije osnovan grad Kijev, postavio je krst i rekao je učenicima: „Da l' vidite ova brda? Na ova brda će sići blagoslov Božji, tu će biti veliki grad i Bog će podići ovde puno crkava“. Zato se apostol Andrej Prvozvani smatra osnivačem Ukrajinske pravoslavne crkve.
Godine 988. knez kijevski Vladimir Veliki je uveo >> Pročitaj celu vest na sajtu Prva.rs << hrišćanstvo kao zvaničnu religiju Kijevske države. U to vreme još nije bilo podele na Rim i Konstantinopolj. Kijev je postao centar novoformirane Kijevske mitropolije Konstantinopoljske patrijaršije koja je prema svojoj teritoriji i broju vernika bila najveća u ovoj Crkvi.Tokom 11-13. veka nastavlja se osvajanje hrišćanstva na teritoriji drugih regiona Kijevske Rus, a u vreme vladavine kneza Jaroslava Mudrog u Kijevu je izgrađen veličanstven Sofijski sabor – glavni hram Mitropolije.
Godine 1448. od Kijevske mitropolije se odvojila Moskovska eparhija koja je dobila priznanje od Patrijarha Konstantinopoljskog tek 1589. godine, tj. 600 godina posle Kijeva.
Jedan deo eparhija Kijevske mitropolije je 1596. godine prihvatio uniju sa rimo-katoličkom crkvom (Berestejska unija). Kao posledica toga na ukrajinskim i beloruskim zemljama paralelno sa pravoslavnom Kijevskom mitropolijom se formirala grko-katolička crkva. Ona je, mada je priznavala rukovodstvo Rima, vodila službe i obrede (i sada ih vodi) saglasno pravoslavnim kanonima.
U prvoj polovini 17. veka se po prvi put pojavila ideja ujedinjenja pravoslavnih i grko-katolika u jedinu Pravoslavnu crkvu sa autokefalnim Patrijarhom Kijevskim.
Nažalost, ta ideja nije bila realizovana. Razlog tome, između ostalog, je bilo odsustvo državnosti.U drugoj polovini 16.veka, i početkom 17. veka pravoslavna Kijevska mitropolija je bila jedna od najrazvijenih pravoslavnih mitropolija. Ovde je izdato prvo kompletno štampano izdanje pravoslavne slovenske Biblije, koje je postalo osnov za sva sledeća izdanja.
Zahvaljujući Petru Mogili sačinjen je Katehizis (osnove pravoslavne vere) i Trebnik (zbirka bogoslovskih obreda) koji u to vreme nisu imali analoge, a koristili su se kao obrazac i u drugim pravoslavnim crkvama. Naime Katehizis Petra Mogile se smatrao kao jedna od osnovnih knjiga u Istočnim Patrijaršijama sve do 19. veka.
Godine 1686. odlukom Konstantinopoljskog sabora Kijevska mitropolija je predata od Konstantinopolja Moskvi. Taj korak je bio više vojno-politički nego religijski motivisan i naišao je na otpor od strane ukrajinskih pavoslavnih sveštenika. Godine 1722. u vreme vladavine Petra Prvog Kijevska mitropolija je bila potpuno likvidirana.
Renesansa ukrajinskog pravoslavlja je počela u 20. veku. Prvo 1919. godine zahvaljujući borbi Ukrajinaca za svoju nezavisnost formirana je Ukrajinska autokefalna pravoslavna crkva, a već 1990-ih godina se zvanično formirala i Ukrajinska pravoslavna crkva Kijevskog patrijarhata. Danas ove dve crkve vode pregovore o formiranju jedine samostalne Ukrajinske pravoslavne crkve. To može da se dobije ili dobijanjem autokefalije od Konstantinopolja kao što je to dobila Srpska pravoslavna crkva, ili putem vraćanja Kijevske mitropolije pod rukovodstvo Konstantinopolja uz poništenje važenja uredbe iz 1686. godine.
Treća pravoslavna crkva Ukrajine je Moskovskog patrijarhata koja je pod kanoničnim rukovodstvom u Rusiji. Kao posledica podrške ruske agresije protiv Ukrajine tokom 2014-2015. godine ova crkva je izgubila oko 70 parohija, a broj vernika nastavlja da se smanjuje.
Prema poslednjim sociološkim podacima oko 68% stanovništva Ukrajine smatraju sebe pravoslavnim.
.jpg)
