Izvor: Radio Televizija Vojvodine, 07.Maj.2015, 10:47   (ažurirano 02.Apr.2020.)

Šesto kolo edicije Deset vekova srpske književnosti

U okviru šestog kola antologijske edicije Deset vekova srpske književnosti objavljeno je 12 knjiga, a od 2010. godine ukupno 62 toma, saopštio je Izdavački centar Matice srpske.

Šesto kolo donosi dve antologije. Jedna iz dvadesetak izvora okuplja najbolje epske pesme, pa prvi put posle poznatog izbora Vojislava Đurića imamo pesme klasične deseteračke lepote udružene s pesmama iz rukopisnih i novijih zbirki.

Druga antologija prikazuje stihove i prozu srpskih >> Pročitaj celu vest na sajtu Radio Televizija Vojvodine << pisaca XIV i XV veka. Nemanjićka žitija, Jefimijina Pohvala svetom knezu Lazaru, Slovo ljubve, Danilo, Camblak, Jelena Balšić i ostali jednako su privlačni i poetični.

Svoju knjigu imaju Lukijan Mušicki, važan kao istorijska činjenica predvukovskog doba, pesnik "harfe šišatovačke" koja je sve tiša i Dragutin Ilić iz poznate književne porodice, u senci svog brata pesnika, pisac romana i pripovedaka.

Zajedničke knjige su dobili Atanasije Stojković, pisac prvog srpskog romana i začetnik srpskog pozorišta Joakim Vujić, Laza Lazarević sa svim svojim pripovetkama i Janko Veselinović sa Hajduk Stankom, navodi izdavač.

Prema navodima pokretača i glavnog urednika edicije Mira Vuksanovića, pesnici Vasko Popa, Stevan Raičković i Ivan V. Lalić, u tri zasebna izbora i danas deluju kao poetski primeri koje moramo i čitati i tumačiti.

Proza i esejistika Boška Petrovića i Slobodana Selenića uveravaju da su ova dva pisca nepravedno skrajnuti, kao i srpski Lope de Vega Aleksandar Popović, koji sa svojom knjigom drama zaokružuje Šesto kolo Antologije.

Knjige Šestog kola su priredili Ljiljana Pešikan-Ljuštanović, Tomislav Jovanović, Dragana Grbić, Mirjana D. Stefanović, Snežana Milosavljević-Milić, Mirko Đukić, Vladimir Gvozden, Dragan Hamović, Miroslav Maksimović, Sonja Veselinović, Jovan Ljuštanović, Slavko Gordić i Marko Nedić.

Sedmo kolo je u pripremi - odabrani su naslovi i potpisani su ugovori s priređivačima, a namera Matice srpske je da na proleće 2016. objave još dvanaest knjiga, što kako navodi Vuksanović, neće biti lako.

"Ne utrkuju se da nam pomažu. U Izdavačkom centru Matice srpske nema stalno zaposlenih, a neće ih ni biti da bi sav prihod od objavljenih knjiga išao za naredna kola. A kada je nešto vrednost po sebi, ne može mu nauditi niko", dodao je on u saopštenju.

U prvih pet godina izlazilo je po deset knjiga. Dosta primeraka edicije kupuju naši ljudi koji rade u inostranstvu, a izadavač stalnim pretplatnicima daje privilegiju.

Većina biblioteka u Srbiji ima sve dosad objavljene tomove, iako knjige nabavljaju po propisima koji zabranjuju kupovinu literature.

Škole takvih muka nemaju, jer u njihovim budžetima ne postoji stavka za knjige, a na naše pismo svim gimnazijama u zemlji nismo dobili ni jedan jedini odgovor, napomenuo je Vuksanović i dodao da "izgleda da tamo niko više ne čita".

Prema njegovim rečima, na fakultetima su studenti književnosti zaštićeni tako što im je tačno određen broj stranica za čitanje.

Vuksanović je dodao da je edicija Deset vekova srpske književnosti, pre pet godina, kada je krenula, svestrano je napadnuta, "spolja i iznutra".

On je istakao da je za srpsku, kao i za svaku kulturu važno da se naznači celovit književni korpus u njoj, od najranijih vremena do danas, i da se istovremeno istaknu oblici jezika i njegovog pisma.

Zbog toga su u Antologiju kojoj je dvanaesti vek sa Svetim Savom početni i naš vek završni, uvršteni žanrovi usmene književnosti, srednjovekovni stihovi, zapisi, povelje i žitija, a potom najistaknutiji predstavnici književnih epoha i pravaca, od renesanse i baroka do postmodernizma i sadašnje literarne važnosti.

Gde je god na srpskom jeziku, na bilo kojem njegovom narečju i pismu, u bilo kojem dobu, nastajala literatura trajne vrednosti, ona mora biti zastupljena u ovakvoj Antologiji, štampana po sadašnjim pravospisnim normama, naveo je Vuksanović.

On je dodao da su najpre doneta koncepcijska i urednička načela, na osnovu koji su se birali naslovi, dok knjige priređuju istoričari književnosti, profesori, kritičari i pisci - i to svaki tom po istom modelu: predgovor, antologijski izbor, hronologija, bibliografija, napomene i odabrane kritike.

To su naučna izdanja koja su dostupna svima, u svečanoj opremi, sa zlatotiskom, kako takvoj ediciji pripada, navodi izdavač.

Nastavak na Radio Televizija Vojvodine...