Izvor: Politika, 13.Maj.2008, 23:37 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Najneizvesniji sabor Srpske pravoslavne crkve
U crkvi ima onih koji u Amfilohijevom zalaganju za osnivanje novih eparhija i izbor novih episkopa vide pripremu terena za izbore za novog poglavara Crkve
Da li nas očekuju još jedni „vanredni majski izbori”, ovog puta u Srpskoj pravoslavnoj crkvi? Za sada u SPC niko sa sigurnošću ne može da potvrdi, ali ni da odbaci takav scenario. Činjenica da danas u Patrijaršijskom >> Pročitaj celu vest na sajtu Politika << dvoru u Beogradu počinje redovno prolećno zasedanje Svetog arhijerejskog sabora SPC, kojem prvi put iz zdravstvenih razloga neće predsedavati patrijarh Pavle, otvara takvu mogućnost i nagoveštava dramatičan rad „crkvene skupštine”.
Predlog dnevnog reda koji utvrđuje Sveti sinod ne saopštava se javno. Svaki arhijerej na početku zasedanja može da predloži dopunu i izmenu dnevnog reda, pa samim tim i da, eventualno, pokrene pitanje izbora novog poglavara srpske crkve. Ukoliko bi predlog da se bira novi patrijarh dobio većinu, redovni sabor bi privremeno prekinuo rad i započeo bi „izborni”.
Kako se nezvanično saznaje, mitropolit Amfilohije planira da na saboru traži da se Mitropolija beogradsko-karlovačka izdeli na tri eparhije, a episkop Hrizostom podelu svoje Žičke eparhije na dva dela.
Ukoliko se za ovaj predlog izjasni većina, to bi značilo da će SPC dobiti još novih episkopa, ali i da će doći do pomeranja postojećih arhijereja. U tom slučaju, kako se saznaje, episkop braničevski Ignjatije već je viđen za jednu od novoformiranih eparhija u Beogradu. Da li će u ovom pomeranju vladika s eparhije na eparhiju, koje nije u skladu sa crkvenim kanonima, pokušati da „uklone” i episkopa raško-prizrenskog Artemija koji je zbog svog beskompromisnog zalaganja u vezi s Kosovom i Metohijom mnogima postao „trn u oku”, ostaje da se vidi.
Poznavaoci prilika u crkvi ističu da je problem s podelom beogradske mitropolije u tome što to ne može da se uradi bez saglasnosti patrijarha Pavla koji je i nadležan arhijerej. Prethodnih godina poglavar SPC se protivio svakom predlogu podele Mitropolije beogradsko-karlovačka.
Ima onih koji u Amfilohijevom zalaganju za osnivanje novih eparhija i za izbor novih episkopa vide pripremu terena za izbore za novog poglavara SPC do kojih će, ako ne sada, ipak pre ili kasnije doći. A tada će biti važan svaki glas.
Poslednjih dana pojedine crkvene delegacije su posećivale Njegovu svetost koja se od 13. novembra prošle godine nalazi na VMA. Da li je razgovarano i o njegovom povlačenju sa patrijaršijskog trona, nije poznato. Kako se nezvanično saznaje, do SPC su stizali i određeni signali iz vrha države da sada nije momenat da se otvara pitanje izbora novog patrijarha.
„Patrijarh je relativno dobro, ali je teško reći da li može doći na sabor. Nedavno je u istom danu u odvojene posete primio grčkog ambasadora i papskog nuncija sa nadbiskupom Stanislavom Hočevarom. Na patrijarhov zahtev, razgovori su trajali znatno duže od predviđenih pet minuta”, saznaje se u Patrijaršiji.
I drugi izvor u Srpskoj patrijaršiji isključuje mogućnost da se patrijarh pojavi na saboru: „Najlogičnije bi bilo da saboru predsedava mitropolit Amfilohije, jer zamenjuje patrijarha i predsedava Sinodu, tako da je najupućeniji u sve crkvene stvari o kojima treba raspravljati”.
Glavni sekretar Svetog sinoda otac Savo Jović juče nije hteo da daje nikakve izjave za medije, ali je kratko uzvratio: „Šta javnost briga ko će predsedavati saboru? Episkopi će raditi po Ustavu SPC.”
Član 61 Ustava SPC je prilično jasan: „Kad je Patrijarh ma zbog kojeg uzroka privremeno sprečen da vrši svoju predsedničku dužnost u Saboru, odnosno Sinodu, zamenjuje ga, po njegovom ovlašćenju, najstariji po proizvodstvu mitropolit član Sabora, odnosno Sinoda, a ako ovoga nema, najstariji po episkopskom posvećenju episkop član Sabora, odnosno Sinoda”.
Najstariji po proizvodstvu (dužini mitropolitskog staža) u saboru je mitropolit zagrebačko-ljubljanski Jovan. Ako se episkopi budu držali doslovno Ustava, to znači da bi on, a ne mitropolit Amfilohije, predsedavao „crkvenoj skupštini”. Od toga ko će predsedavati saboru umnogome zavisi i u kom pravcu će krenuti rasprava.
Više nije nikakva tajna da episkopi nisu saglasni o mnogim pitanjima. Zbog činjenice da pojedini arhijereji ne samo što ne poštuju ustaljeni vekovni poredak u služenju svete liturgije, već i šire nova bogoslovska učenja suprotna učenju pravoslavne crkve i svetih otaca, vernici strahuju da, ukoliko sabor ne bude u stanju da reši ove probleme, može doći i do raskola.
„Zbog nagomilanih nerešenih pitanja, ovo je za srpsku crkvu jedan od najočekivanijih ali i najneizvesniji sabor, posle onog kojem je predsedavao patrijarh Gavrilo posle povratka iz logora Dahau 1946. godine”, kaže jedan zabrinuti izvor iz SPC.
Koliko će biti volje i vremena da se raspravlja o ozbiljnim temama kao što su „Ravenski dokument”, koji priznaje primat pape, zatim o učenjima da je duša smrtna, ali i tumačenju da „sabor nije iznad episkopa”, što dovodi do prakse da pojedini arhijereji ne poštuju odluke najviše crkvene vlasti, takođe ostaje da se vidi.
Pojedini episkopi su i pre sabora počeli da se okupljaju i razmatraju strategiju za nastup na „crkvenoj skupštini". Tako su se u Kragujevcu uoči majskog sabora sastali episkop šumadijski Jovan, episkop žički Hrizostom i episkop braničevski Ignjatije. „Takvo dogovaranje unapred nije u duhu i praksi crkve. Običaj je da se episkopi prvi put okupe na početku sabora i pomole Gospodu kako bi vođeni Duhom svetim mogli da donose najbolje odluke za crkvu”, priča jedan od poznavalaca prilika u episkopatu.
Milenko Pešić
[objavljeno: 14/05/2008.]
Danas Sveti arhijerejski sabor SPC: Bira se novi patrijarh?
Izvor: Radio Televizija Vojvodine, 14.Maj.2008, 02:37
BEOGRAD - Da li nas očekuju još jedni „vanredni majski izbori", ovog puta u Srpskoj pravoslavnoj crkvi? Za sada u SPC niko sa sigurnošću ne može da potvrdi, ali ni da odbaci takav scenario. Činjenica da danas u Patrijaršijskom dvoru u Beogradu počinje redovno prolećno zasedanje Svetog...
.jpg)
