Izvor: Svet plus, 24.Maj.2024, 09:43

Sveti Kirilo i Metodije - Dan slovenske pismenosti i kulture (VIDEO)

Srpska pravoslavna crkva danas obeležava praznik Svetog Kirila i Metodija, koji vernici često slave kao krsnu slavu. Od 2019. godine, ovaj dan se u Srbiji proslavlja i kao Dan slovenske pismenosti i kulture.

Poreklo i rani život

Dvojica braće, Konstantin i Mihailo (krštena imena Kirila i Metodija), rođeni su u Solunu, u porodici slovenskog porekla. Njihov otac Lav, visoki vizantijski vojni zapovednik, preminuo je kada je Kirilo imao 14 godina. Majka Marija bila >> Pročitaj celu vest na sajtu Svet plus << je slovenskog porekla. Nakon očeve smrti, ministar Teoktistos postao je njihov staratelj. Braća su odrasla u Solunu, okruženom Slovenima. Metodije je postao upravnik u istočnoj Makedoniji, dok je Kirilo, posle završenih studija, bio postavljen za bibliotekara Aja Sofije u Carigradu i učitelja filozofije.

Misije među narodima

Godine 860. car Mihailo Treći i Patrijarh Fotije poslali su Kirila i Metodija među Hazare u južnoj Rusiji da spreče širenje judaizma, ali misija nije uspela. Dve godine kasnije, knez Rastislav iz Moravske zatražio je od cara Mihaila sveštenike koji će propovedati na staroslovenskom jeziku. Car se konsultovao sa patrijarhom i saborom i odlučio da pošalje Kirila, uprkos njegovom slabom zdravlju.

Stvaranje slovenske azbuke

Pre odlaska, Kirilo je stvorio slovensku azbuku i preveo grčke crkvene knjige na staroslovenski jezik, uz pomoć Metodija i učenika. Prva prevedena rečenica bila je: "Iskoni bje Slovo, i Slovo bje k Bogu, i Bog bje Slovo." Njihov rad naišao je na odobrenje cara, patrijarha i crkvenog sabora.

Izazovi i borbe

Uspeh misije izazvao je otpor među protivnicima, koji su zagovarali teoriju o tri sveta jezika: hebrejskom, grčkom i latinskom. Nakon trogodišnjeg boravka u Moravskoj, braća su otišla u Panoniju, a zatim u Rim. Tu se Kirilo razboleo i preminuo, sahranjen je u crkvi Svetog Klimenta, čije mošti su postale mesto hodočašća.

Metodijeve borbe

Metodije je nastavio misiju, ali je suočen sa optužbama za jeres. Nakon dve i po godine tamnice, pušten je na papin nalog, ali je slovenska liturgija bila zabranjena. Ipak, Metodije je nastavio rad i preveo Bibliju na staroslovenski jezik. Posle njegove smrti, slovenska liturgija je zabranjena, a njegovi učenici proterani. Nastavili su rad u Makedoniji, gde su iz Ohrida širili pismenost i kulturu.

Nastavak na Svet plus...