Izvor: RTS, 04.Mar.2015, 08:39   (ažurirano 02.Apr.2020.)

Vremeplov (4. mart 2015)

Francuski filozof i orijentalista Žan Fransoa Šampolion umro 1832. godine, a Simo Matavulj 1908. godine. Sportsko društvo "Crvena zvezda" osnovano 1945. godine. Požar u Hilandaru izbio 2004. godine.

Francuski orijentalista, čovek koji je dešifrovao tajnu hijeroglifa, Žan Fransoa Šampolion, umro je u Parizu 4. marta 1832. godine. >> Pročitaj celu vest na sajtu RTS << Već u desetoj godini života znao je desetak jezika. Šamplion je preveo delove kamena iz Rozete, otkrivši sličnost egipatskog jezika sa koptiskim. Otkrio je da je sistem egipatskog pisma kombinacija fonetskih i ideogramskih znakova. Šampolion je otkrio i važnost Torinske kraljevske liste ili Torinskog kanona, jedinstvenog papirusa iz doba kralja Ramzesa, koji sadrži spisak svih staroegipatskih starih i mitskih vladara kao i imena božanstava iz predfaraonskog doba. Šampolion je 1826. godine utemeljio zbirku muzeja Luvr i postao profesor egiptologije na Francuskom koledžu.
Na današnji dan 1908. godine u Beogradu umro je srpski pisac Simo Matavulj. Završio je Učiteljsku školu u Zadru, učiteljevao po dalmatinskim selima, predavao italijanski jezik u Pomorskoj školi u Herceg Novom i francuski jezik u Cetinjskoj gimnaziji. Jedno vreme bio je vaspitač sinova knjaza Nikole. U društvu književnika, koje je crnogorski knjaz, i sam pesnik, okupljao oko dvora, Matavulj je počeo svoj pripovedački rad. Od ostalih srpskih realista, koji su svoju književnu kulturu sticali na delima ruske književnosti, Matavulj se inspirisao francuskim i italijanskim piscima. Kao pripovedač, bio je slikar širokih slovenskih prostora, dalmatinske Zagore, Crne Gore i Srbije. Jednostavnošću priče, snagom umetničkog uobličavanja i jedrinom jezika, neke njegove pripovetke, poput Povarete, Pilipende i Zvona spadaju u sam vrh srpske književnosti. Veliku popularnost doživeli su njegovi romani Bakonja fra - Brne i Uskok, biseri srpskog realizma, kao i pripovetke iz beogradskog života Na slavi. Prevodio je Dikensa, Mopasana, Zolu i Molijera. Bio je član Srpske kraljevske akademije.
1678 - Rođen Antonio Vivaldi, italijanski kompozitor i violinista. Sa 35 godina komponovao je "Harmonijske imaginacije" što je bio i gromoglasni početak uspešne operske karijere. (Venecija, 4.3.1678 - Beč, 28.7.1741)
1866 - U Zagrebu osnovana Jugoslavenska akademija znanosti i umjetnosti
1877 - U Boljšoj teatru u Moskvi pri put izveden balet "Labudovo jezero" Petra Iljiča Čajkovskog
1880 - Pojavila se prva novinska fotografija na svetu u listu Dejli grafik
1898 - Rođen Dragiša Mišović, lekar i političar
(Kulinovci, 4.3.1898 - Beograd, 18.1.1939)
1909 - Rođen Jurij Pavlovič Lobačev, strip-crtač
(Skadar, 4.3.1909 - Sankt Peterburg, 23.7.2002)
1926 - Rođen Stjepan Zaninović, filmski reditelj i scenarista
(Herceg Novi, 4.3.1926 - Beograd, 16.6.1997)
1929 - Rođen Sava Mrmak, TV reditelj, profesor Fakulteta dramskih umetnosti i Fakulteta umetnosti "Braća Karić" u Beogradu
(Zemun, 4.3.1929 - Beograd, 9.10.2002)
1930 - Rođen Milan Mile Lojpur, muzičar, pionir rokenrola u Jugoslaviji
(Zrenjanin, 4.3.1930 - Beograd, 29.7.2005)
1933 - Američki predednik Franklin Delano Ruzvelt objavio svoj ekonomski program "Nju dil"
1934 - Rođena Barbara Mek Nair, američka glumica i pevačica
(Čikago, 4.3.1934 - Los Anđeles, 4.2.2007)
1948 - Umro Antonen Arto, francuski pozorišni glumac i reditelj
(Marsej, 4.9.1896 - Ivri, 4.3.1948)
1951 - Rođen Kris Ria, britanski gitarista i pevač
(Midlsborou, 4.3.1951)
1954 - Umro Branislav Petronijević, filozof i paleontolog
(Sovljak, 25.3.1875 - Beograd, 4.3.1954)
1964 - Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija doneo rezoluciju o raspoređivanju mirovnih snaga na Kipru
1967 - Umro Vladan Desnica, književnik i advokat
(Zadar, 17.9.1905 - Zagreb, 4.3.1967)
1980 - Robert Mugabe pobedio na prvim slobodnim izborima u Rodeziji koja je kasnije dobila ime Zimbabve
1987 - Umro Deni Kej (Dejvid Denijel Kaminski), američki pozorišni i filmski glumac, aktivista UNICEF-a
2002 - Umro Velibor Vasović, fudbaler, trener i sportski radnik
(Požarevac, 3.10.1939 - Beograd, 4.3.2002)
2002 - Švajcarci na referendumu izglasali ulazak svoje zemlje u Ujedinjene nacije
2004 - Požar u manastiru Hilandar
2007 - Umro Anri Truaja (Lav Tarasov), francuski književnik
(Moskva, 1.11.1911 - Pariz, 4.3.2007)
2008 - Umro Leonard Rozenman, američki kompozitor, dobitnik Oskara
(Bruklin, 7.9.1924 - Los Anđeles, 4.3.2008)
2008 - Umro dr Vladimir Bošnjaković, specijalista nuklearne medicine, direktor Instituta za nuklearnu medicinu KCS, profesor Medicinskog fakulteta u Beogradu, akademik
(Beograd, 10.8.1930 - Beograd, 4.3.2008)
2008 - Umrla Semka Sokolović-Bartok, pozorišna, filmska i TV glumica i šahistkinja
(Sarajevo, 22.12.1935 - Zagreb, 4.3.2008)
2009 - Umro Salvatore Samperi, italijanski reditelj
(Padova, 26.7.1944 - Rim, 4.3.2009)
2009 - Umro Tibor Kumi, sportski radnik, predsednik Veslačkog kluba "Palić" i Veslačkog saveza Vojvodine (Subotica, 29.9.1953 - Subotica, 4.3.2009)
2010- Umro Miroslav Savić Šilja, slikar
(Suvaja, 1950 - Zemun, 4.3.2010)
2013. - Umro Plamen Goranov, bugarski umetnik, simbol narodnog protesta protiv siromaštva i korupcije (- Sofija 04.03.2013.)
Pogledaj vesti o: Crvena Zvezda

Nastavak na RTS...