Izvor: RTS, 20.Okt.2013, 23:01 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Srpski policajci spavaju s pištoljima
Policajci u Italiji ne smeju da nose automatske puške, ali smeju pištolje, bez ikakvog teritorijalnog i vremenskog ograničenja, u Norveškoj nose oružje u patrolnim kolima, ali ne i zakačene za pojas.
Policajac Miodrag R. (31) ubio je kolegu Aleksandra S. (31) u jednom lokalu u Novom Sadu, kada su obojica bili van dužnosti. Usmrtio je kolegu slučajno, nije znao da u cevi pištolja ima metak. U selu kod Loznice, policajac Dejan Marković je iz pištolja teško ranio svoju >> Pročitaj celu vest na sajtu RTS << nevenčanu suprugu, a zatim se zabarikadirao u porodičnoj kući kod roditelja. Posle 20 sati pregovora, policajac se ubio.
Nažalost nismo bili u mogućnosti da utvrdimo koliko su ovakvi i slični incidenti česti, jer nam MUP Srbije ni posle nedelju dana ne dostavlja podatke o neopravdanoj i nepravilnoj upotrebi vatrenog oružja policajaca, koje smo im tim povodom zatražili.
Nezavisno od statistike, dva tragična događaja, koja su se desila u razmaku od po nekoliko dana, izazivaju burne reakcije javnosti i nameću brojna pitanja. Da li su policajci dovoljno stručni i obučeni u rukovanju oružjem, da li bi čuvari reda trebalo da razduže oružje kada polaze kući...?
Policajci u Srbiji, prema važećim zakonima, mogu da nose oružje van radnog vremena i da ga upotrebe. Oni mogu da upotrebe oružje samo ako upotrebom drugih sredstava prinude ne mogu da obave zadatak, kada brane svoj, tuđi život ili treba da zaustave begunca za kojim je raspisana poternica i počinioca teškog krivičnog dela, kao i kada treba da zaštite osobu koju čuvaju.
Policajci zadužuju pištolj CZ-99 i uz njega i kompletnu municiju. Pravilnik nalaže i da policajac oružje nosi bez metka u cevi. Njemu je dozvoljeno da ga stavi u cev, samo kada postoje zakonski osnovi da upotrebi oružje i to pre nego što izda upozorenje da će pucati.
Sve ovo policajci teorijski i praktično uče u Centru za osnovnu policijsku obuku (COPO) u Sremskoj Kamenici. U ovom centru se, kako za naš list kaže Biljana Puškar, načelnica COPO, godinu dana obučavaju rukovanju oružjem i gađanju patrolni i policajci pozornici.
"Polaznici centra između ostalog, uče rasklapanje, sklapanje, čišćenje i korišćenje pištolja CZ-99 i puške AP M-70. Svoje veštine u nišanjenju, okidanju i gađanju različitih vrsta ciljeva proveravaju, praktično, u filmskoj streljani, što je priprema za praktičnu obuku u bojevom gađanju, koje se izvodi u Nastavnom centru u Kuli. Filmska streljana je priprema za rad u taktičkoj kući", kaže naša sagovornica.
"U toku obuke za upotrebu vatrenog oružja u taktičkoj kući, gde za razliku od filmske streljane demonstriraju stečena znanja i veštine na živim bićima, polaznici uvežbavaju i savladavanje stresa i straha kroz mentalno-taktički trening. Ovaj trening podrazumeva učestvovanje u visokorizičnim situacijama u kojima su izloženi stresu, a koje odgovaraju realnim problemskim situacijama sa kojima se policajci susreću na terenu u službi", navodi naša sagovornica.
Pored polaznika COPO-a, u okviru programa stručnog osposobljavanja i usavršavanja radnika MUP-a, policajci svake godine imaju vežbu i test iz gađanja i teorije u vezi sa upotrebom vatrenog oružja.
Kada je reč o ograničenju nošenja oružja van radnog vremena, u Regionalnom centru za kontrolu malokalibarskog i lakog naoružanja u jugoistočnoj Evropi (SEESAK) smatraju da ima razloga za promenu ovdašnjeg Zakona o policiji. Sa druge strane, nekoliko policajaca sa kojima smo na tu temu razgovarali su različitog mišljenja, koje uglavnom zavisi do toga da li je reč o uniformisanim policajcima ili operativcima u civilu. Bezbednost kao razlog za i protiv navode i jedni i drugi.
U Evropi i svetu se ova praksa razlikuje od države do države.
Recimo, kada su van dužnosti policajci u Italiji ne smeju da nose automatske puške, ali smeju pištolje, bez ikakvog teritorijalnog i vremenskog ograničenja, pod uslovom da im nisu na vidnom mestu. Slično je i u Francuskoj, Nemačkoj, Češkoj, Austriji i Japanu.
U Ujedinjenom Kraljevstvu, jedino je policajcima u Severnoj Irskoj dozvoljeno da uopšte nose oružje čak i kada su na dužnosti, a slični propisi o nenaoružanim policajcima na dužnosti i van nje su i u Irskoj i Novom Zelandu, dok u Norveškoj policajci smeju da nose oružje u patrolnim kolima, ali ne i zakačene za pojas.
U SAD, bivši predsednik Džordž Buš je 2004. potpisao savezni zakon o bezbednosti pripadnika policije kojim se dozvoljava policajcima da van dužnosti nose oružje, bez obzira na to u kojoj su saveznoj državi.
Međutim, po tom zakonu, dozvoljeno je kompanijama i lokalnim vlastima da zabrane policajcima van dužnosti da nose oružje u prostorijama koje su pod njihovom nadležnošću. Zahvaljujući tome, u pojedinim američkim saveznim državama, policajcima je zabranjeno da van dužnosti nose oružje u državnim zgradama, crkvama, školskim objektima, kafanama i restoranima gde se konzumira alkohol, ali i sportskim dvoranama i stadionima.
U SAD postoji više od 8.000 saveznih i lokalnih policijskih odseka u kojima je zaposleno oko 450.000 policajaca koji nose oružje, pri čemu tome treba dodati i milione penzionisanih policajaca, koji nose pištolje. U pojedinim saveznim državama, kao što je Luizijana, naoružani policajac, bez obzira na to da li je njegov pištolj prikriven, ne sme da uđe u objekat u kojem se prodaje alkohol, osim ako nije vlasnik tog objekta ili je došao po službenoj dužnosti.
U Australiji i Kanadi policajci ostavljaju oružje u ormariću
U Australiji i Kanadi, policajci posle završetka smene moraju da ostave oružje u svom ormariću u policijskoj stanici, pri čemu australijski zakon policajcima zabranjuje da van dužnosti nose i biber-sprej.
Zabrana nošenja oružja kada su van dužnosti važi i u pre dve godine osnovanoj državi Južni Sudan, u kojem je taj propis zahtevao ministar unutrašnjih poslova jer su pojedini policajci identifikovani da su se (van dužnosti) udružili sa bandama kako bi pljačkali građane, uz pretnju službenim oružjem.
Teksaski policajci skoro bez ograničenja
U Teksasu za naoružane policajce nema prepreka, a prva ograničenja im je uvela Nacionalna fudbalska liga (NFL) koja je nedavno zabranila policajcima koji nisu na dužnosti da na njene stadione dolaze sa oružjem.
Ova odluka NFL razljutila je teksaske policajce, jer je Teksas jedina američka država u kojoj policajci van dužnosti mogu na stadionima da nose oružje, a pošto su van dužnosti smeju tom prilikom i da piju alkoholna pića. Dok lokalni šef policije tvrdi da "vremena posle terorističkog napada 11. septembra 2001. pozivaju na više bezbednosti sve vreme" te da tome doprinose naoružani policajci i van dužnosti, NFL smatra da je dovoljna zaštita već angažovanog obezbeđenja i policajaca na dužnosti.
.jpg)
