Izvor: Blic, 18.Jan.2017, 16:08 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Dve i po decenije železnice koja je „najavljivala ratove”: Poslednju prugu u SFRJ gradili omladinci
Navršava se 25 godina od izgradnje železničke pruge Zvornik-Tuzla, poslednje pruge izgrađene na tlu bivše Jugoslavije, kojom je u proteklom periodu prevezeno 20 miliona tona robe.
Prva železnička kompozicija koja je ovom prugom prošla 18. januara 1992. godine prevozila je iz Fabrike automobila Sarajevo, poznatije kao TAS, prvu isporuku putničkih automobila "golf" za Nemačku.
Šef Železničke stanice Zvornik-Novi Nikola Radovanović navodi za Srnu da se oko >> Pročitaj celu vest na sajtu Blic << 40 odsto tereta odnosi na tuzlanski bazen, odnosno tuzlanski regiju i unutrašnjost BiH - koks i soda iz Tuzle, te železo iz Zenice.
Radovanović naglašava da su u poslednjih pet godina "Železnice Republike Srpske" radile na tehničkoj opremljenosti ove saobraćajnice, tako da je brzina kretanja vozova povećana sa 50 na 80 kilometara na čas.
Ističući da su u završnoj fazi pregovori sa "Železnicama Srbije" da se granični prelaz u Zvorniku otvori za saobraćaj 24 časa dnevno, Radovanović napominje da se sada železnički saobraćaj odvija samo od 7.00 do 19.00 časova.
- Celodnevno otvaranje železničkog saobraćaja na ovom prelazu bilo bi veoma značajno za privredu Republike Srpske i BiH, pre svega za kompaniju `Alumina`, koja je izvoznik i veliki korisnik usluga `Železnica Republike Srpske` - naglašava Radovanović.
Kompanija "Alumina" iz Zvornika za sada je sa oko 500.000 tona prevezene robe na godišnjem nivou jedan od najvećih korisnika usluga pruge Zvornik-Tuzla.
Gradnja ove pruge, koja je dugačka 45,3 kilometra, počela je 1986. godine i koštala je oko 120 miliona dolara, dok je za nešto više od dva meseca nakon njenog završetka počeo rat u BiH.
Radove na ovoj pruzi započela je Austrougarska, nastavila Kraljevina Jugoslavija, a završila socijalistička Jugoslavija. U dva navrata gradnju ove pruge prekidali su Prvi, a potom Drugi svetski rat.
Nameru Austrougarske carevine da prugom poveže Tuzlu sa Zvornikom prekinuo je Prvi svetski rat, ali su radovi, verovatno, zbog velikog vojnog značaja ove saobraćajnice, nastavljeni i u toku rata, odnosno do sloma ove monarhije.
U blizini Tojšića, opština Kalesija, a nedaleko od Tuzle, još postoje tragovi železničke trase iz tog vremena.
Na ulaznoj strani tunela "Križevići" kod Zvornika sačuvana je ploča iz 1940. godine, koja označava drugi neuspeo pokušaj izgradnje ove pruge, čiji su počeci gradnje, sticajem prilika, stariji od jednog veka.
Kraljevina Jugoslavija počela je radove na ovoj pruzi 1938. godine i u tom periodu je prokopano i u funkciju stavljeno 146 metara tunela "Križevići" sa zvorničke strane.
Gradilište u Capardama koje je radilo na probijanju tunela sa druge strane bombardovano je 6. aprila 1941. godine. Na tom delu urađeno je pet kilometara pruge i nekoliko betonskih propusta, koji i danas postoje.
Iz trećeg pokušaja, graditelji i omladina iz nekadašnje SFRJ, uspeli su da završe prugu, koja je nakon toga stavljena u funkciju.
Tek što je gradnja pruge završena, odnosno nakon nešto više od dva meseca kada je njom prošao prvi voz, u BiH je buknuo novi rat /1992-1995/, pa se, na neki način, neretko govorilo da je ovo "ukleta pruga".
.jpg)
