Izvor: B92, 31.Jul.2022, 19:48
Skadar, nekada srpska prestonica, danas bez popisanih Srba VIDEO
Ovih dana obišao sam tvrđavu Skadar (danas Albanija), srednjovekovnu Srpsku prestonicu (oko sedam vekova). O ovome se ne uči u školi, što je tragično. Nisu nam krivi albanci... to je ukorenjen problem koji traje kod nas decenijama.
Stefan Prvovenčani Nemanjić, znamo da je prvi krunisani vladar u dinastiji Nemanjića, a nikako prvi krunisani srpski kralj Srednjeg veka. Zaboravljamo da je srpska prestonica od 490. godine bila u Skadru, i trajala je do 1171. godine.
>> Pročitaj celu vest na sajtu B92 <<
Srpska prestonica Skadar trajala je oko 700 godina i imala je oko četrdeset krunisanih vladara. O nastanku tvrđave postoji svedočenje da su grad Skadar gradila tri brata Mrnjavčevića (Vukašin, Uglješa i Gojko) kojima su vile tokom noći rušile sve što bi tokom prethodnog dana sagradili. Shodno tome, kao žrtva, žena (Gojkovica) najmlađeg od njih Gojka uzidana je živa u tvrđavu. O tome nažalost ništa nema u Muzeju koji se nalazi u tvrđavi, u video prilogu možete pogledati kako izgleda taj muzej.
U tvrđavi nalazi se Crkva Svetog Stefana koja je podignuta tokom XIII i XIV veka, da bi kasnije bila pretvorena u džamiju… kada su osmanlije osvojile grad Skadar, to su u kasnijem periodu polako iskoristili iskoristili albanci dok su Srbi bili ubijani i proterivani sa njihovih vekovnih teritorija. Posebna je tema o dugoj srednjovekovnoj istoriji Srba dugu na teritoriji današnje današnje Albanije.
U ranom srednjem veku područje današnje severne Albanije bilo je Srpski centar sa prestonicom u Skadaru, pripadalo je srpskoj Kraljevini Duklji, a za vreme vladavine Stefana Nemanje celokupna oblast oko grada Skadra uključena je u sastav Srpskih država. O tome svedoče i brojne svetinje na teritoriji današnje Albanije koje su srušene ili promenile namenu (neke od njih su što su crkva Svete Trojice, svetog Srđa i Vakha na Bojani, Svetog Stefana u Skadru, zadužbinu Jelena Anžujske i mnoge druge).
Na Kosovu i Metohiji (Staroj Srbiji) bilo je, pola veka posle Kosovske bitke, samo 46 novouseljenih albanskih kuća, kako svedoči prvi turski popis iz 1445. godine za oblasti Drenice i Podrima. Albanci su pleme sa Kavkaza koje je naselilo današnju Albaniju početkom 11. veka. Albanaca nije bilo u današnjoj severnoj Albaniji, to nam svedoči i Dečanska hrisovulja iz 1330. god. Defter za Vukovu oblast, zvanični dokument Osmanskog carstva iz 1455. godine, čiji original se nalazi u Istorijskom arhivu u Istanbulu pokazuje da sredinom 15. veka na prostoru Kosova i Metohije nije bilo Albanaca a u današnjoj Severnoj Albaniji vrlo mali broj, većinsko stanovništvo bili su Srbi.
Ima izvora da Albanci vode poreklo sa Kavkaza. Albanija na Kakvazu nalazila se na istoku ove planine, između Kaspijskog mora i vrha Kavkaza. Jedino po čemu je ta stara Albanija bila poznata jesu veliki i opasni psi, takozvani kavkaski ovčari.
Godine 1043. pobunjeni namesnik Sicilije, bivši vizantijski vojskovođa Đorđe Manijak, pokreće vojsku preko Jadrana, u kojoj je bilo i Albanaca sa ženama i decom, da bi u bici kod Dojrana Manijak tragično izgubio život. Poraženim Albancima, bez brodova koji su pali u ruke Vizantinaca, Srbi su omogućili da se nasele u srpskom Pomorju, okolina Skadra (nekadašnja prestonica Srbije). Ubrzo su se odomaćila dva naziva za ovu etničku zajednicu, turski naziv Arnauti – “oni koju nemaju gde da se vrate” i naziv Šćiptar, kojim su se Arbanasi najradije nazivali.
Naselili su se na današnjoj teritoriji Albanije, uglavnom su se bavili stočarstvom, pošto su živeli u planinskim predelima sve do 17. veka. Iskoristili su najezdu Turaka i tako se odomaćili. Ti doseljenici dobili su državnost tek 1912. god. Za vreme Prvog Balkanskog rata 1912. god, na inicijativu Austrougarske i Italije stvorena je nezavisna Albanija.
Prvi ko pokreće lažnu priču o Albancima kao Ilirima (starosedeocima) bio je ko drugi nego nemački istoričar Hans Tuman 1744. god. Svakako ne bez razloga, još tada se začela ideja i težnja Nemačke i Austrougarske da stvore takozvanu „albansku naciju“. Nakon osnivanja Prizrenske (Albanske) lige, 1878. god, oni su izrazili želju za stvaranjem nezavisne države, Velike Albanije.
Posle 1934. godine je školovanje na srpskom jeziku zabranjeno (a bilo je više od dvadeset škola na srpskom jeziku) i ukinute su sve srpske škole i ustanove. U doba Enver Hodže (bio vrhovni vođa Narodne Republike Albanije od kraja Drugog svetskog rata do svoje smrti 1985. god) pojačan je pritisak na preostale Srbe da se asimiluju i postanu albanci ili da se proteraju. Zabranjena je i ćirilica. Krajem dvadesetog veka Albanija sprovodio politiku rešavanja pitanja Srba u Albaniji (koji nisu dugo imali škole, zabranjeno im je pismo i jezik, nisu imali pravo na svoju pravoslavnu veru i nisu krštavani, sve je to bilo strašna po srpski rod).
Oni koji nisu pristali da se albanizuju, bili su primorani (jedno vreme) da dodaju svom imenu krajnje ponižavajuća imena, koja u prevodu na albanski znače “mulj”, „blato“ , “drvo“ , “prljavština“ itd. Dok je u isto vreme komunistička vlast u Jugoslaviji dala sva prava Šiptarima, dotle je komunistička vlast u Albaniji ukinula srpsku manjinu.
Srećom danas je bolja situacija, ima par dopunskih srpskih škola a i oni koji se i dalje osećaju kao Srbi mogu to ponovo i postati, ali uz dosta velike finansijske troškove.
Dopunske škole na srpskom jeziku počele su sa radom 2010. u albanskim gradovima Skadar i Fiera pod pokroviteljstvom Ministarstva za dijasporu Srbije. Danas kako kažu u regionu Fier ima oko 5.000 Srba (pravoslavne i muslimanske veroispovesti).
Deca u toj oblasti (Feir) dva puta nedeljno u državnoj školi uče i srpski jezik (oni koji žele). Što je svakako za pohvalu.
U Skadru je do 1934. godine postojala srpska škola „Obilić“, ali nju je tadašnji albanski kralj Zogu ukinuo.
Mnogi Srbi sačuvali svoju nacionalnu svest i pored svih tih strahota koje trpe već više od 100 godina, te oni danas sebe nazivaju Srbima, iako mnogi danas ne razumeju srpski jezik, ili su prešli u drugu veru, ali su svesni svog porekla.
Podaci o tačnom broju Srba u Albaniji ne postoje, zbog nepouzdanog popisa iz 1989. god, tada je bilo popisano oko sto Srba, taj broj je svakako bio mnogo veći. Na poslednjem popisu stanovništva u Albaniji 2011. godine, popis je tada bio bojkotovan od srpske manjine, tada se 155 ljudi izjasnilo da su Srbi… procena je da ima oko 40.000 albanskih državljana koji su srpskog porekla.
Mada među njima ima mnogo pravoslavaca, muslimana i katolika koji za sebe kažu da su Srbi, kažu i da danas u zvaničnoj evidenciji albanske države nema nijednog Srbina.
*Ovim pitanjem opstanka Srba u Albaniji se niko ne bavi, a oni su naša krv.
Evo i video priloga Skadarske tvrđave… u kojoj postoji muzej, albanske verzije, gde se ne spominju Mrnjavčevići i ništa Srpsko.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, Twitter nalogu i uključite se u našu Viber zajednicu.
.jpg)
