Izvor: BKTV News, 15.Jun.2017, 07:11 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Pet činjenica za današnji dan, 15. april
Redakcija portala BKTVNews izdvojila je najznačajnije činjenice koje su obeležile vreme iza nas, a kojih ćemo se sa znatiželjom sećati svake godine na današnji dan.
1. Turski vojnik ubio srpskog dečaka
Na današnji dan 1862. godine turski vojnici su kod Čukur česme u Beogradu iz obesti ubili srpskog dečaka Savu, a zatim i oficira i tumača koji su predvodili srpsku patrolu, što je zapalilo varnicu sukoba. Turci su potom sa Kalemegdana tri dana bombardovali >> Pročitaj celu vest na sajtu BKTV News << Beograd. U to vreme su se u utvrđenim delovima većih srpskih gradova još uvek nalazile turske vojne posade. Bombardovanje Beograda je, zahvaljujući veštim diplomatskim aktivnostima kneza Mihaila, imalo za posledicu da su Turci bili primorani da povuku svoje posade iz srpskih utvrđenih gradova, u skladu s odlukom velikih sila. Kod Čukur česme podignut je 1931. spomenik poginulom dečaku, sredstvima zadužbine Tome Vanđela, delo srpskog vajara Simeona Roksandića.
2. Petar Prvi Karađorđević izabran za kralja Srbije
Na današnji dan 1903. godine Petar Prvi Karađorđević izabran je za kralja Srbije. Karađorđev unuk, Petar Karađorđević, školovao se u Beogradu, Ženevi i Parizu. Završio je najviše francuske vojne škole u Sen Siru i Mecu. Kao učesnik u Francusko - pruskom ratu odlikovan je najvišim francuskim ordenom "Legije časti". U Parizu mu je, 1936. godine, podignut spomenik, a takođe i jedna avenija, koja se uliva u Jelisejska polja nosi njegovo ime. Pod imenom Petar Mrkonjić, komandovao je ustaničkim odredom u Bosansko - hercegovačkom ustanku protiv Turaka, 1875. godine. Posle "Majskog prevrata" i ubistva Aleksandra Obrenovića, Narodna skupština ga je izabrala za kralja Srbije, 15. juna 1903. godine. Krunisan je u Sabornoj crkvi u Beogradu, a miropomazan u manastiru Žiča, po ugledu na Nemanjiće. Vladavina Petra Karađorđevića bila je obeležena razvitkom građanskog parlamentarizma, brzim privrednim i kulturnim napredovanjem Srbije i spoljnopolitičkom orijentacijom ka saradnji sa Francuskom, Velikom Britanijom i Rusijom. Bio je vrhovni komandant srpske vojske u dva Balkanska rata, kojima je Srbija uvećala svoje teritorije, a kralj Petar je ovenčan titulom "Oslobodilac". Pod pritiskom oficirskih krugova iz "Crne ruke" preneo je vršenje kraljevske vlasti na prestolonaslednika Aleksandra, 1914. godine. Za vreme Prvog svetskog rata odlazio je na prve linije fronta, a sa svojom vojskom i narodom povlačio se preko Albanije na Krf. U Beograd se vratio 1919. godine i, iako još nominalno kralj, nije imao uticaja na vođenje državnih poslova. Umro je u svom vojničkom krevetu u vili na Senjaku 1921. godine, a sahranjen je u Crkvi na Oplencu, koju je podigao 1912. godine. "Čika Pera", kako ga je njegov narod zvao, bio je jedan od najpopularnijih srpskih vladara, upamćen po rodoljublju, hrabrosti, humanosti i, za jednog kralja, neuobičajeno skromnom načinu života. Petar Karađorđević bavio se i prevođenjem. Preveo je na srpski delo "O slobodi", engleskog filozofa Džona Stjuarta Mila.
3. Dobrica Ćosić izabran za predsednika SR Jugoslavije
Dobrica Ćosić bio je srpski pisac, romansijer i esejista, politički i nacionalni teoretičar i redovni član SANU. Kao član državne delegacije, bio je saputnik predsedniku Jugoslavije Josipu Brozu Titu na brodu "Galeb" kojim su obilazili afričke zemlje. Godine 1970. postaje član SANU, a tokom 1989. i 1990. godine osnovao je srpske nacionalne stranke u Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini. Prvi predsednik SRJ odlukom Savezne skupštine postaje 15. juna 1992. godine. Smenjen je godinu dana kasnije (31. maj 1993) tajnim glasanjem oba veća Saveznog parlamenta posle sukoba sa Slobodanom Miloševićem.
4. Umrla Ela Ficdžerald
Prva dama džeza umrla je na današnji dan 1996. Rođena je 25. aprila 1917. godine u Virdžiniji, u siromašnoj crnačkoj porodici. Kao mala sanjala je da postane pevačica, a sa 16 godina učestvuje na konkursu amatera u Harlemu gde osvaja prvu nagradu, zahvaljujući svom čarobnom glasu, rasponu od tri oktave. Sa 17 se pridružila Čarlsu Linkomu i orkestru "Čik Veb". Solo karijeru započinje 1941. godine oprobavajući se svingu i bi-bopu. Postaje kraljica "sketa", specifične pevačke tehnike. Poigrava se sambom, gospelom... Bila je miljenica mnogih kompozitora koji su pisali numere samo za nju. Dugo je bolovala od dijabetesa zbog čega je oslepela, a 1993. godine su joj amputirane obe noge. Dobitnica je 13 Gremi nagrada uključujući i nagradu za životno delo, Nacionalnu medalju umetnosti Rolanda Regana, predsedničku medalju slobode Džordža Buša.
5. Umro Bekim Fehmiu
Bekim Fehmiu bio je srpski i jugoslovenski pozorišni i filmski glumac. Pojavio se u 41 filmu snimljenom od 1953. do 1998. godine. Imao je niz uloga koje su promenile istoriju kinematografije Jugoslavije i ostavio je trag svojim snimanjima u inostranstvu. Nakon uloge odigrane na romskom jeziku u filmu "Skupljači perja", bio je veoma tražen od strane stranih režisera, uključujući i američke. Njegove uloge zapažene su u filmovima: "Specijalno vaspitanje", "Skupljači perja", "The Odyssey", "Black Sunday", "Hot years", "The Deserter", "Roj"... Godine 1987. u znak protesta zbog "antialbanske histerije", prestao je da se bavi glumom, a 2010. umire.
.jpg)
