Izvor: Prva.rs, 21.Jul.2015, 14:17 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Aleksandrija. Znate li kako je razoren najveći svetski simbol kulture i nauke?
Kako je u zapisao rimski istoričar Amijanus Marcelinus, koji je u tom trenutku bio u Aleksandriji, malo nakon sumraka, tlo se zaljuljalo, more se naglo povuklo, posmatrači su čak mogli da vide uspaničene morske nemani, brodovi su se našli na suvom, a potom se kao niotkuda pojavila voda...
Hiljade su izgubile živote, a jedan od najslavnijih gradova u istoriji ljudske civilizacije je razoren.
Macelinus opisuje taj događaj kao „uništenje celog sveta“.
Malo je gradova koji >> Pročitaj celu vest na sajtu Prva.rs << pamte hiljadugodišnju istoriju civilizacije kao što je na svakoj svojoj stopi zapisala Aleksandrija, carica Mediterana.
Grad je oko 332. godine pre naše ere osnovao Aleksandar Veliki, tražeći buduću prestonicu sveta. Aleksandrija je ispunjavala sve uslove: žitnica u zagrljaju široke delte Nila, bogata pijaćom vodom jezera Marijut i središnja luka Sredozemnog mora, na putu između zapadne Evrope i Azije.
Tako je po uzoru na antičke gradove, prema projektima Dinokrata s Rodosa, glavnog Aleksandrovog arhitekte, počela da niče nova metropola nasuprot starom egipatskom naselju Rakotis.
Nekoliko meseci posle osnivanja grada kome je podario svoje ime, osvajački pohodi odveli su Aleksandra dalje na istok, a grad je nastavio da se razvija i raste, ali njegov centar bio je Kapija sunca, kroz koju se glavna ulica (Konopus-Abukir) uokvirena mermernim kolonadama pružala pravcem istok-zapad. Pod tim temeljima, prema pojedinim zapisima, u sarkofagu obavijenom zlatom, pokopano je i telo znamenitog osnivača. Ima i drugih pretpostavki o tome gde počiva legendarni vojskovođa, ali je nesporno da je posle smrti dopremljen u grad koji je nosio njegovo ime, ne videvši nijedno zdanje u mestu koje je zavoleo na prvi pogled i namenio mu ulogu centra sveta kojim će da vlada.
Jedna od prvih asocijacija na ovaj grad jeste čuvena Aleksandrijska biblioteka, nastala u okviru Velikog muzeja, čiji je osnivač grčki filozof Demetrius Falerus. Vremenom je muzej prevazišao svoje antičke uzore i prerastao u istraživački institut i univerzitet u čijem okrilju su bile laboratorije, opservatorija, kabineti, zoološki vrt i biblioteka.
Tu su stvarali ondašnji istraživači i naučnici, naročito oni koji su izučavali matematiku, astronomiju, mehaniku i medicinu. Na osnovu posmatranja rasporeda zvezda i merenja Sunčeve senke u Aleksandriji i Asuanu još tada je otkriveno da je Zemlja okrugla. Izračunat je i njen obim s odstupanjem od 180 km.
Knjige su u biblioteku pristizale iz celog sveta, i to, između ostalog, s obavezom da ih posade svih brodova koje pristaju u Alksandriju daju na prepisivanje. Tako je u prvom veku pre Hrista biblioteka imala oko 550 000 rukopisa s izuzetno preciznom katalogizacijom.
U tom hramu nauke nastali su i projekti čuvenog svetionika, jednog od sedam svetskih čuda antičkog sveta, podignutog na ostrvu Faros 279. godine p.n.e. Kasnije je ovo ostrvo nasipom pod imenom Heptastadion povezano s Aleksandrijom.
Od svih antičkih čuda svetionik je, pored svoje veličine, originalnosti i savršenstva, imao i praktičnu namenu, jer je brodovima obezbeđivao uplovljavanje u aleksandrijsku luku. Bio je viši od 110 metara, a visinom ga je tek u 19. veku nadmašila Ajfelova kula.
Izvor: Nacionalna geografija, Krstarica
.jpg)
