Izvor: JUGpress.com, 06.Okt.2022, 10:46
Hodočašće povodom godišnjice iskrcavanja srpske vojske na Jonska ostrva Krf i Vido, bitke na Kajmakčalanu i proboja Solunskog fronta
LESKOVAC
I ove godine u periodu od 19. do 25. septembra 2022. godine, Vlada Republike Srbije, Odbor za negovanje tradicija oslobodilačkih ratova Srbije, Ministarstvo za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja – Sektor za boračko invalidsku zaštitu, organizovali su komemorativne svečanosti posvećene obeležavanju 106. godišnjice povlačenja srpske vojske na ostrvo Krf.
Državnu delegaciju Republike Srbije predvodila je ministarka Ministarstva za rad, zapošljavanje, >> Pročitaj celu vest na sajtu JUGpress.com << boračka i socijalna pitanja prof. dr Darija Kisić, gde su bili i predstavnici Republičkog odbora Udruženja saveza potomakaa ratnika Srbije 1912-1920. godine.
Veroljub Trajković, potpredsednik Republičkog odbora Udruženja saveza potomaka ratnika Srbije i Milun Pavlović, sekretar novo formiranog Regionalnog odbora juga Srbije imali su tu čast da kao članovi delegacije obeleže godišnjice Albanske golgote, krfskog vaskrsenja, bitke na Kajmakčalanu i proboja Solunskog fronta.
Poznato nam je da je odbijajući kapitulaciju, vojska Kraljevine Srbije napustila zemlju povlačeći se preko Crne Gore i Albanije ka Jadranskom moru. To povlačenje u našoj istoriji je poznato kao ALBANSKA GOLGOTA gde je izgubljeno mnogo srpskih života.
O svoj težini povlačenja preko Albanije najbolje govori poznata izreka srpskih vojnika iz tog vremena: „ Niko nezna šta su muke teške, dok ne pređe Albaniju peške “. Nakon toga usledilo je prebacivanje srpske vojske zajedno sa izbeglicama sa albanske obale na Krf i trajalo od 18. januara do 20. februara 1916. godine.Od tog trenutka Srpska vlada, regent Aleksandar, Vrhovni štab, 158.564 vojnika i oko 15.000 izbeglica-civila našli su se na ostrvu Krf. Od 420.000 koliko je brojala srpska vojska u oktobru 1915. godine, strahote povlačenja preživelo je manje od polovine od ukupnog broja. Od tog trenutka krenuo je prekopotrebni odmor i oporavak srpske vojske.
Tim povodom je država Srbija organizovala redovne komemorativne svečanosti: Krf-Vido-Kajmakčalan-Solun-Polikastro na sledeći način :
GODIŠNjICA ISKRCAVANjA SRPSKE VOJSKE NA KRF
Komemorativna svečanost u IPSOSU/DASIJA – porta crkve kod spomenika vojnicima DRUGOG PEŠADIJSKOG PUKA I poziva Moravske divizije „ KNjAZ MIHAJLO „
Komemorativna svečanost u GUVIJI kod spomen ploče, na mestu iskrcavanja srpske vojske na ostrvu KRF 1916. godine
Komemorativna svečanost kod spomenika vojnicima Drinske divizije u AGIOS MATEOSU
Komemorativna svečanost kod spomenika JANISU JANULISU u dvorištu seoske crkve u Agios Mateosu
CENTRALNA DRŽAVNA KOMEMORATIVNA SVEČANOST NA OSTRVU VIDO
Ceremonija polaganja venaca u MAUZOLEJU na ostrvo VIDO
Ceremonija polaganja venaca na MORNARIČKOM KRSTU
Isplovljavanje na pučinu i polaganje venaca na otvorenom moru u PLAVU GROBNICU
106.GODIŠNjICA BITKE NA KAJMAKČALANU
Polaganja venaca na spomenik u EGZOPLATANUSU
Polaganja venaca na spomenik u okviru lokalnog groblja „ SVETI LAZAR “ u opštini ALMONIJA-ARIDEA
GODIŠNjICA PROBOJA SOLUNSKOG FRONTA
Komemorativna svečanost u okviru kompleksa srpskog Vojnog groblja ZEJTINLIK
Saveznička ceremonija polaganja venaca na POLIKASTRU
Polaganje venaca na spomenik Silama saveznicima u Velikom ratu
Polaganje venaca na Spomen bistu NIKOLI PAŠIĆU, predsedniku srpske vlade za vreme Velikog rata
U povratku se u UDOVU, Republici Severnoj Makedoniji polažu venci u Spomen kosturnici
VALANDOVSKIM ŽRTVAMA
Krenulo je sa odavanjem počasti slavnim ratnicima Moravske divizije koji su nakon iskrcavanja smešteni u logorima u selu Donji Ipsos. Najpre u porti hrama u Ipsosu/Dasiji. Bili su to pripadnici Drugog pešadijskog puka I poziva Moravske divizije “Knjaz Mihailo” koje je neprijatelj zbog hrabrog vojevanja prozvao Gvozdenim pukom.
Potom su postavljeni venci na spomen ploči u Guviji, mestu gde su se iskrcali prvi srpski vojnici januara 1916. Bili su to upravo pripadnici Moravske divizije II poziva a kasnije i kompletna Moravska divizija.
Delegacija Saveza potomaka je prisustvovala svečanostima i u Agios Mateosu gde je lovorika slave predata palim vojnicima Drinske divizije i Janisu Janulisu, grčkom dobrotvoru koji je dao svoju zemlju da u njoj večitim snom spavaju 560 srpskih vojnika Drinske divizije. To je prvi spomenik posvećen srpskim žrtvama na Krfu podignut još za vreme boravka srpske vojske. U znak zahvalnosti Janisu Janulisu preživeli srpski vojnici i oficiri Drinske divizije podigli smonenik na kojem su ispisani stihovi pesnika, poručnika Vladimira Stanimirovića, koji glase:
Na humkama u tuđini neće srpsko cveće nići.
Poručite našoj deci nećemo im nikad stići!
Pozdravite otadžbinu, poljubite srpsku grudu!
Spomen borbe za slobodu neka ove humke budu!
Sledio je odlazak na “Ostrvo smrti”-Vido. Venci su postavljeni u mauzoleju-kosturnici, Mornaričkom krstu kao i na otvorenom Jonskom moru u “Plavu grobnicu” gde je pohranjeno više od 5.400 srpskih ratnika.
U unutrašnjosti Mauzoleja na mermernim zidinama po azbučnom redu nalaze se 1.232 kasete sa kostima ratnika koji su bili sahranjeni na 27 krfskih grobalja, a čija su imena bila poznata. Mošti 1.532 nepoznata ratnika sahranjena su u dva spoljna bočna kamena bunkera iznad kojih se nalazi lice i naličje Albanske spomenice.
Mauzolej-kosturnica na ostrvu Vidu izgrađena je za vreme vlade Milana Stojadinovića 1939. godine i na taj način država se odužila svima onima koji su dali svoje živote.
Nakon oporavka i reorganizacije srpske vojske na Krfu, kreće prebacivanje vojske u Solunskom polju i trajaće od 21. aprila do kraja maja 1916. godine gde će se vršiti pripreme za proboj Soluskog fronta. Srpska vojska je raspoređena duž severne grčke granice, od Vardara, preko Kožuha, Veternika, Dobrog polja, Kajmakčalana do Pelagonije. Solunski front je bio dužine 459. metara. Do početka proboja vođene su borbe kod Gorničeva, oko Kajmakčalana, na Crnoj Reci, borbe na Čukama i osvajanje kote 1212, 1050.
Proboj Solunskog fronta je započeo 15. septembra 1918. godine i trajao je tri dana kada je izvršen proboj a zatim i oslobođenje Srbije.
Posle komemorativnih svečanosti u Egzoplatanusu i na groblju “Sveti Lazar” u opštini Almonija – Aridea, predstavnici Saveza potomaka su odali slavu herojima na vojnom groblju u Solunu – Zejtinliku. Tu među grobovima francuskih, britanskih, ruskih i grčkih vojnika, obeleženih krstom i imenom, izdvajaju se grobovi 8.081 srpskog vojnika u posebnoj spomen-kosturnici i posebnoj aleji sa krstovima, poput savezničkih humki.
Na samome kraju ovog hodočašća bile su svečanosti u Polikastru gde su postavljeni venci Silama saveznicama, te i srpskom premijeru u vremenu Velikog rata – Nikoli Pašiću.
Po povratku se u Udovu, u Republici Severnoj Makedoniji, odala počast Valandovskim žrtvama u spomen-kosturnici.
U otadžbinu smo se svi vratili ponosniji no što smo krenuli, znajući koliko za slobodu i mir dugujemo našim precima.
I ovo Vam može biti interesantno
Pogledaj vesti o: Vojska Srbije
.jpg)
