Izvor: Politika, Beta, 11.Sep.2009, 23:15 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Država pomaže Artemija
Dva republička ministarstva ukupno izdvajaju više od 120.000.000 dinara godišnje za potrebe sveštenstva i manastira Eparhije raško-prizrenske
Iz sume namenjene za pomoć sveštenstvu i monaštvu na Kosovu i Metohiji vladika raško-prizrenski Artemije odredio je sebi mesečni iznos od 144.000 dinara, potvrđeno je „Politici” juče u Ministarstvu vera Republike Srbije, koje na ime ove pomoći eparhiji mesečno uplaćuje gotovo četiri miliona dinara.
Sveštenici >> Pročitaj celu vest na sajtu Politika << Eparhije raško-prizrenske, njih 37, primaju minimalnu pomoć u iznosu od 9.600 dinara, kažu u resornom ministarstvu i dodaju da je u prva tri meseca ove godine na spisku bilo samo 12 sveštenika, koji su primali od 14.400 do 34.560 dinara, a da su na zahtev Ministarstva vera u spisak uključeni svi sveštenici otkada njih 37 prima minimalnu pomoć.
– Problem predstavljaju visoki iznosi određeni za osoblje koje obavlja različite poslove za potrebe eparhije. Sa sveštenstvom eparhije su već vođeni razgovori da najmanja suma za sveštenike na parohijama bude 200 evra, a da se smanje iznosi predviđeni za eparhijske službenike, ali do realizacije nije došlo zbog nemogućnosti Ministarstva vera da poveća već odobreni mesečni iznos – navode u ovom ministarstvu.
Iako se u odgovoru Ministarstva vera ne navodi koliki su iznosi određeni za to osoblje niti ko ga čini, nezvanično saznajemo da su među njima, između ostalog, vozač i dvojica kuvara koji primaju po 23.040 dinara, magacioner i referent izdavačke delatnosti čija su mesečna primanja 48.000 dinara, blagajnik, koji dobija 57.600 dinara.
Ministarstvo vera je u ovoj godini eparhiji uplatilo ukupno 35.973.380 dinara na ime pomoći Republike Srbije za 88 sveštenika i verskih službenika, kao i za 206 monaha u južnoj srpskoj pokrajini. „Pored navedene sume, Ministarstvo vera uplaćuje kompletne obaveze za penzijsko-invalidsko i zdravstveno osiguranje za 33 sveštenika. Mesečno se za te namene izdvaja 579.648,66 dinara i, zaključno sa septembrom, uplaćeno je 4.751.284,70 dinara. Navedene uplate imaju cilj da obezbede socijalnu sigurnost sveštenika na Kosovu i Metohiji i da stvore uslove da se posvete duhovnom radu sa narodom”, kažu u Ministarstvu vera.
U Stručnoj službi ovog ministarstva objašnjavaju i da svakog meseca dobijaju izveštaj, odnosno potpisane spiskove od nadležnih službi eparhije, da se novac namenjen isključivo za pomoć sveštenstvu i monaštvu uplaćuje na žiro-račun eparhije, koja ga, prema ranije određenim sumama, raspoređuje krajnjim korisnicima. Da li sličnu pomoć dobijaju i druge eparhije Srpske pravoslavne crkve i da li Eparhija raško-prizrenska dobija više novca od ostalih, nismo uspeli da saznamo. Kratko nam je odgovoreno da Ministarstvo vera realizuje budžet prema programskoj metodologiji i da je samo za Eparhiju raško-prizrensku, u okviru projekta „Pomoć sveštenstvu i monaštvu na Kosovu i Metohiji”, namenjeno 50.000.000 dinara.
Sveštenstvo i eparhija dobijaju novčana sredstva i od Ministarstva za Kosovo i Metohiju. Prema podacima iz ovog ministarstva, od dolaska Gorana Bogdanovića na čelo ovog ministarstva, odnosno od jula prošle godine, Eparhiji raško-prizrenskoj za različite namene uplaćeno je ukupno 73.586.978 dinara. Novac je, kako nam je objašnjeno u Ministarstvu za Kosovo i Metohiju, izdvajan za sanaciju i obnovu manastira – 39.756.828 dinara, nabavku građevinskih mašina – 15.568.926 dinara, humanitarnu pomoć u hrani – 8.579.304, nagradu „Majka devet Jugovića” – 3.300.000 dinara, ogrev – 2.000.000 dinara i druge namene.
Mesečna primanja episkopa raško-prizrenskog veća su od plate predsednika Srbije, koji, prema zvaničnim podacima, mesečno prima 132.000 dinara, i premijera Mirka Cvetkovića, čija je plata 116.000 dinara, a dva ministarstva ukupno izdvajaju više od 120.000.000 dinara godišnje za potrebe sveštenstva i manastira Eparhije raško-prizrenske.
Materijalna podrška države eparhiji, dakle, ne izostaje, ali vladika Artemije je više puta izjavljivao medijima da nema dovoljno sistemske podrške, da se plaši da je vlastima u Srbiji više stalo do evroatlanskih integracija nego do budućnosti Kosova. Za razliku od njega, koji je, doduše, isticao i da se neće suprotstavljati državnoj politici, Sveti arhijerejski sabor Srpske pravoslavne crkve u saopštenju posle ovogodišnjeg majskog zasedanja odaje „dužno priznanje državi Srbiji za napore u zaustavljanju daljeg proglašenja nezavisnosti Kosova”.
Po pitanju Kosmeta vladika Artemije najčešće se razmimoilazio sa Sinodom, pa i Saborom SPC, neslaganja su nastajala oko toga ko treba da obnavlja porušene srpske svetinje na Kosmetu i ko bi trebalo da ih obezbeđuje, ali i oko toga treba li američki potpredsednik da poseti manastir Visoki Dečani i da li je to poseta nezavisnoj državi Kosovo, kako je smatrao vladika Artemije, ili gest dobre volje, kako je ocenio Sabor. Od potpisivanja Memoranduma o razumevanju 2005. godine, između patrijarha Pavla, predstavnika privremenih institucija samouprave na Kosovu i predstavnika Unmika, po kojem se vrši obnova svetinja stradalih u pogromu 17. marta 2004. godine, vladika se oštro protivi takvoj obnovi. Prema njegovom mišljenju, koje je više puta iznosio u javnosti, svetinje „ne treba da grade oni koji su ih rušili”, ne treba da ih obezbeđuju pripadnici Kosovske policijske službe, obnova nema saglasnost eparhije čime se, kako je isticao episkop raško-prizrenski, narušavaju kanoni. Sinod je, s druge strane, primio kao obnovljene objekte čija je rekonstrukcija rađena prema Memorandumu, a predsednik Sinodske komisije za prijem obnovljenih objekata SPC u Prizrenu, vladika bihaćko-petrovački Hrizostom, upozorio je vladiku Artemija da pogrešno insistira na kolektivnoj krivici i da manastiri i svetinje nisu svojina eparhije nego crkve. Iako je posle dužih sporenja vladika Artemije prihvatio ovogodišnju odluku Sabora i primio ključeve dela objekata obnovljenih prema Memorandumu, na sastanku sa svojim sveštenstvom 7. avgusta on ponovo ističe da „o našim svetinjama ne treba da odlučuje niko sem crkve, odnosno sem Eparhije raško-prizrenske”, kao i da on i dalje ne pristaje na takvu obnovu.
J. Beoković
[objavljeno: 12/09/2009]
.jpg)
