Izvor: Politika, 22.Dec.2007, 13:00 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Tiho kucanje iz komšiluka
Da li to poezija pokušava da se opet vrati čitaocu kao jedinoj tački na koju se može osloniti? Nakon velikih pesničkih pravaca u XX veku, velikog sukoba jezičke i narativne poezije i sveprisutne digitalne ere, pesnici u Evropi, ali i van nje, kao da su shvatili da pesnički pravci, i škole više nemaju ni težinu ni receptivnu moć, i da budućnost poezije (ako uopšte i postoji) leži u njenom reotvaranju i rekonzerviranju i izlasku iz "godina katakombi" kako bi rekao veliki italijanski istoričar >> Pročitaj celu vest na sajtu Politika << književnosti Enco Sičilijano.
Da italijanska poezija, posle propasti neoavangarde, postapokaliptičke tišine i strategije margine ima šta da kaže, najbolje svedoči zbirka pesama jednog od najpoznatijih savremenih italijanskih i evropskih pesnika Fabija Pusterle Potopljena zemlja (Narodna biblioteka "Stefan Prvovenčani", Kraljevo, 2007). Ova knjiga pokazuje na koji način poezija može da ima svoj život u "obesmišljenom postistorijskom svetu ničije zemlje u kome se tek treba orijentisati", kako kaže prevodilac Dejan Ilić. Pusterla je verovao da je savremenoj poeziji potrebna subjektivnost koju naziva "garant dubokog odnosa između pisanja i stvarnosti", a njegov suptilan novinarski stil stoji kao relevantan odgovor poetskom hermetizmu.
Biserka Rajčić je prevela najnoviju zbirku pesama čuvenog poljskog pesnika i dugogodišnjeg kandidata za Nobelovu nagradu Adama Zagajevskog Antene ("Arhipelag", Beograd, 2007). Učenik Herberta i Česlava Miloša nastavlja svoju mitopoetiku izgubljenog grada oličenu kroz njegov rodni Lavov, koji on vidi i kao antički i kao srednjovekovni grad u kome se prepliću epohe i nasleđa, kroz nostalgičan ton i reakciju na američki (čitaj: globalni) način življenja, u kojem se politika pretvorila u kič, ljubav u pornografiju, sport u prostituciju, a muzika u buku, ruževičevski rečeno.
Iz američke književnosti nam stiže (prevod Biljana D. Obradović) knjiga jednog od najnagrađivanijih pesnika u Americi i šire, Stenlija Kjunica (umro 2006) Dugi čamac ("Plato", Beograd, 2007) i predstavlja "best of" Kjunicove poezije, koja na najneposredniji način odslikava dve osnovne teme u opusu ovog velikog pesnika. Sliku jedne (zaboravljene) alternativne Amerike koja je svoju snagu crpla iz svakodnevnog života i jednu intimističko-biografsku sliku samog pesnika u amarkord stilu koji je svoju neovitmenovsku poetiku temeljio na Jungu, anglosaksonskom verizmu i ruskom pesništvu.
Iz nama komšijske rumunske književnosti dolaze prevodi dvojice najznačajnijih rumunskih pesnika u poslednjih pedeset godina. Petru Krdu je preveo Munja i hladnoća ("KOV", Vršac, 2007) Nikite Staneskua, jednog od otaca modernizma u rumunskoj poeziji koji je u neprestanoj kulturnoj povezanosti sa starogrčkim tlom, s tim što Stanesku nije pesnik jednog pesničkog obrasca ili stila; on se sjajno snalazi i kad piše elegije, slobodni stih, ali i haiku oblik koji nije toliko rasprostranjen u rumunskoj kao, recimo, u srpskoj poeziji.
Druga knjiga je prevod Adama Puslojića Na licu mesta ("Prosveta", Beograd, 2007) Petrea Stojke, najvećeg živog rumunskog pesnika i prevodioca nemačkih klasika, koja na najbolji način prezentuje mini antologiju Stojkine poezije u kojoj se ogleda pesnikova distanca i majstorstvo na planu svedenosti i ekonomije u izrazu, a njegov jezik oslobođen fraza i tradicionalnih pesničkih metafora i toposa je na tragu "magične" realnosti.
Prvi prevod na srpski jezik jednog kiparskog pesnika nam donosi Snežana Dulgeri u zbirci pesama Jorgosa Moleskisa Od mrvica (KOV, Vršac, 2007) čija knjiga reprezentuje kiparski, ali pre svega, mediteranski senzibilitet i sudbinu (fatum). Tadićevski naslov upućuje na jednu mirnu, nepretencioznu poeziju koja u sebi sadrži jedan suptilan, ali i upozoravajući ton koji potcrtava narativnost jezika potpuno oslobođenog jakih i visokoparnih reči.
Opet nešto iz komšiluka. Poznati austrijski pesnik, romansijer i dramski pisac Fridrih Cauner (u prevodu Miloša Okuke i Jasminke Grgić) u poemi Kad pokuca onaj, svojom koščatom rukom ("Arhipelag", Beograd, 2007) uspeva da obuhvati sve pesničke i pozorišne pravce i poetike od nadrealizma naovamo i da u formi narativnog rekvijema ispiše kratku istoriju neminovnosti, ili bolje, smrti.
Još nešto. Objavljeni su novi prevodi (može i prepevi) dva velika klasika svetske književnosti. "Rad" je objavio Danteovu Komediju u prevodu jednog od najvećih danteologa u svetu Kolje Mićevića, a "Plato" je u prevodu Dragana Purešića (prevodio i Vitmena) objavio Izabrana dela Vilijema Blejka koja sadrže i Blejkove gravure.
Na kraju, treba pohvaliti i izdavače, jer u tržišnom liberalizmu (hoće li neko da mi objasni šta je to!) objavljivanje poezije je gubljenje i papira i novca. I jedno pitanje. Ako se uprkos svemu poezija vraća čitaocu, da li to znači da će se i čitaoci vratiti poeziji?
Top lista:
Potopljena zemlja, Fabio Pusterla (Narodna biblioteka "Stefan Prvovenčani", Kraljevo, 2007)
Antene, Adam Zagajevski ("Arhipelag", Beograd, 2007)
Dugi čamac, Stenli Kjunic ("Plato", Beograd, 2007)
Na licu mesta, Petre Stojke ("Prosveta", Beograd, 2007)
Munja i hladnoća, Nikite Stanesku (KOV, Vršac, 2007)
Kad pokuca onaj, svojom koščatom rukom, Fridrih Cauner ("Arhipelag", Beograd, 2007)
Od mrvica, Jorgos Moleskis (KOV, Vršac, 2007)
[objavljeno: ]
.jpg)
