Izvor: B92, 01.Nov.2018, 21:36 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Svečana akademija povodom oslobođenja Beograda 1918.
Beograd -- Svečanom akademijom u Beogradu povodom 100 godina od oslobođenja Beograda u Prvom svetskom u ratu večeras se završava manifestacije "Dani slobode".
Događaju prisustvuje i predsednik Srbije Aleksandar Vučić.
Ta manifestacija je obuhvatila niz događaja kojima je ove godine, osim oslobođenja Beograda u Prvom svetskom, obeleženo i 74 godine od oslobođenja glavnog grada u Drugom svetskom ratu.
Akademiji u velikoj dvorani Centra "Sava" prisustvuju >> Pročitaj celu vest na sajtu B92 << i predsednica Narodne skupštine Srbije Maja Gojković, ministri u Vladi Srbije Zorana Mihajlović, Siniša Mali, Nela Kuburović, Branko Ružić, Nebojša Stefanović, Aleksandar Vulin, Aleksandar Antić, Zoran Đorđević, gradonačelnik Beograda Zoran Radojičić, predsednik Pokrajinske vlade Igor Mirović, guvernerka NBS Jorgovanka Tabaković, predsednik Republike Srpske Milorad Dodik, premijerka RS Željka Cvijanović, kao i predstavnici vojske, crkava, javnog i kulturnog života.
Svečana akademija je počela intoniranjem državne himne i kratkim filmom o dešavanjima u Srbiji za vreme Velikog rata.
Nakon obraćanja predsednika Vučića, uslediće premijera filma "Zaspanka za vojnika".
Danas je u školama prvi čas bio posvećen ovoj temi, a na Novom groblju na Spomen-kostrurnici branilaca Beograda održan je pomen i položeno cveće, dok je na platou ispred Skupštne grada priređen scensko-muzički spektakl "Beogradske sene".
Vence su na Francuskom vojnom groblju i na Spomen-kosturnici braniocima Beograda na Novom groblju položili, gradonačelnik Beograda Zoran Radojičić, izaslanik predsednika Republike Nikola Selaković, državni sekretar Ministarstva francuske vojske Ženejev Darijesek i američki ambasador Kajl Skot. Beograd je tokom Prvog svetskog rata pretrpeo velika razaranja.
Od ofanzivnih dejstava grad je stradao u razdoblju od početka rata do oktobra 1915. godine, kada je osvojen u zajedničkom napadu nemačke i austrougarske vojske. Samo u jednom danu na grad je ispaljeno oko 30.000 granata.
Život stanovnika Beograda za vreme okupacije bio je veoma težak, a najveći broj ljudi nije imao nikakvih sredstava za život, a sam grad je bio izložen pljački.
Po završenim operacijama oko Beograda i severnim delovima Srbije 1915. godine, nastupilo je interniranje i odvođenje srpskog življa u koncentracione logore u unutrašnjost Austrougarske. Na Kalemegdanu i Topčideru nalazili su se logori interniraca i ratnih zarobljenika.
Beograđani nisu smeli da se udaljavaju iz grada bez posebne dozvole. Najčešći vidovi otpora stanovništva bili su sabotaže, odbijanje rada na prinudnim poslovima, širenje vesti o skorom oslobođenju, bekstva iz logora... Nakon proboja Solunskog fronta, sredinom septembra 1918, stvoreni su svi uslovi da srpska vojska, uz pomoć saveznika, preduzme ofanzivu za oslobođenje zemlje i prestonice.
Prethodnica Prve srpske armije stigla je do Beograda krajem oktobra. Neprijatelj nije imao nameru da brani grad, tako da su se u njemu nalazile samo malobrojne nemačke trupe koje su se spremale za povlačenje. Pre konačnog povlačenja, nemački vojnici su opljačkali sve radnje od Slavije do Terazija, prekinuli snabdevanje vodom i strujom i digli u vazduh železnički most na Savi. Prestonica je konačno oslobođena 1. novembra 1918. godine. Posle tačno dva meseca i 800 kilometara pređenog puta, tog dana u prepodnevnim časovima srpske jedinice pod komandom vojvode Petra Bojovića ušle su u grad. Iako je Beograd pružao sliku razorenog i opljačkanog grada, stanovnici su sa velikom radošću dočekali slobodu.
