Izvor: VOA, 09.Okt.2024, 17:55
Trojica naučnika podelila Nobelovu nagradu za hemiju zbog otkrića o proteinima
Štokholm — Naučnici Dejvid Bejker, Demis Hasabis i Džon Džamper dobili su Nobelovu nagradu za hemiju 2024. godine, za svoj rad na strukturi proteina. Nagradu, koja se smatra jednom od najprestižnijih u naučnom svijetu, dodeljuje Kraljevska švedska akademija nauka i vrijedna je 1,1 milion dolara. "Jedno od otkrića koje je priznato ove godine tiče se izgradnje spektakularnih proteina. Drugo se odnosi na ispunjenje 50 godina starog sna: predviđanje proteinskih struktura iz njihovih aminokiselinskih sekvenci", navodi se u saopštenju akademije. Polovina nagrade dodijeljena je Bejkeru "za proračunski dizajn proteina", dok su drugu polovinu podijelili Hasabis i Džamper "za predviđanje strukture proteina", saopštila je akademija. 62-godišnji Bejker je profesor na Univerzitetu Vašingtona u Sijtelu, dok je 48-godišnji Hasabis direktor ogranka Gugla, kompanije Google DeepMind, istraživačke organizacije za veštačku inteligenciju gde 39-godišnji Džamper radi kao naučnik i istraživač. Ranije ove sedmice su dodijeljene i nagrade za medicinu i fiziku. Nobelove nagrade ustanovljene su testamentom pronalazača dinamita i bogatog biznismena Alfreda Nobela i dodjeljuju se "onima koji su tokom prethodne godine donijeti najveću korist čovječanstvu". Prvi put je uručena 1901. godine, 15 godina nakon Nobelove smrti, a dodjeljuje se za dostignuća u medicini, fizici, hemiji, književnosti i miru. Nagrada za ekonomiju je kasniji dodatak kojeg finansira Centralna banka Švedske. Među ranijim dobitnicima nagrade za hemiju su bili Ernest Raderford i Marija Kiri. Prošle godine, nagradu su dobili naučnici Moungi Bavendi, Luis Brus i Aleksej Ekimov za otkriće malih klastera atoma, poznatih kao kvantne tačke, koji se koriste za kreiranje boja na tv ekranima, ali i pomažu ljekarima da vide krvne sudove u tumorima. Osim novčane nagrade, dobitnicima će 10. decembra na ceremoniji u Štokholmu medalje uručiti švedski kralj.
