Izvor: Radio Televizija Vojvodine, 28.Avg.2011, 04:16   (ažurirano 02.Apr.2020.)

Srpska baština na KiM - i kulturno i političko pitanje

BEOGRAD -

Srpski manastiri na Kosovu i Metohiji, među kojima je nekoliko na listi svetske kulturne baštine, već dve godine zaredom predstavljaju političko pitanje, jer Priština, uz podršku pojedinih uticajnih država Zapada nastoji da ih preimenuje u "kosovske".

Na sednici Komiteta Uneska za svetsku kulturnu baštinu, krajem juna ove godine, u Parizu, ponovo je pokušano preimenovanje Pećke patrijaršije, Visokih >> Pročitaj celu vest na sajtu Radio Televizija Vojvodine << Dečana, Gračanice i Bogorodice Ljeviške u "kosovske kulturne spomenike".

Ministar inostranih poslova Srbije Vuk Jeremić izjavio je, tim povodom, da se to, na sreću, nije dogodilo, ali i da je u Parizu "vođen pravi diplomatski rat u vezi s ovim pitanjem".

Države koje su ovom prilikom pomogle Srbiji, kako bi se izbeglo falsifikovanje prošlosti, bile su: Rusija, Kina, Brazil, Južna Afrika, Nigerija, Mali, Egipat, Kambodža i Meksiko, naveo je Jeremić, ističući da "manastiri srpske pravoslavne crkve nisu i ne mogu biti kulturni spomenici Kosova".

Komitet Uneska je za naredno zasedanje odložio raspravu o Nacrtu odluke o stanju konzervacije "Srednjovekovnih spomenika na Kosovu (Srbija)", koja je usvojena 2008. u Kvebeku.

Srbija je podnela zvaničan zahtev za članstvo u tom komitetu kako bi imala veći uvid u rad tog tela UN.

Više spomeničkih celina iz Srbije nalazi se na spisku svetske kulturne baštine Uneska, a među njima su Stari Ras sa Sopoćanima, Studenica, srednjovekovni srpski manastiri na Kosovu i Metohiji Dečani, Gračanica, Pećka patrijaršija, Bogorodica Ljeviška i Gamzigrad kod Zaječara.

Spomenički kompleks Stari Ras, što uključuje i manastire Sopoćani i Đurđevi stupovi, kao i crkvu svetih apostola Petra i Pavla kod Novog Pazara, najstariji aktivan hram u Srbiji, nalazi se na listi svetske baštine Uneska od 1979. godine.

Nešto kasnije, 1986. godine na tu listu je stavljen manastir Studenica, a od 2004. na njoj se nalazi i manastir Visoki Dečani.

Dve godine potom na listu Uneska uvršteni su srpski srednjovekovni spomenici - manastiri Gračanica, Pećka patrijaršija i crkva Bogorodica Ljeviška, svi sa Kosmeta.

Godine 2007. lokalitet Gamzigrad - Romulijana - Galerijeva palata, smešten nedaleko od Zaječara, takođe je stavljen na listu Uneska.

Srbija je za listu svetske kulturne baštine zvanično prijavila još pet kulturnih celina - Caričin grad, manastir Manasiju, gradove-tvrđave na Dunavu Bač i Smederevo, i Rajačke pimnice kod Negotina .

Takođe, Srbija je podržala i nominaciju za listu svetske baštine 30 nekropola stećaka od kojih se većina nalazi u BiH, a pojedine u Hrvatskoj, Crnoj Gori i Srbiji.

U okviru Unesko programa "Pamćenje sveta", u Svetski registar kulturne dokumentacione baštine iz Srbije su upisani Arhiv Nikole Tesle (2003). a potom i Miroslavljevo jevanđelje (2005).

Uneskov MAB Savet, u okviru programa "Čovek i biosfera", deo Parka prirode Golija proglasio je za Rezervat biosfere Golija - Studenica.

Lista zaštićenih prirodnih dobara Srbije na kojoj je još oko 150 nepokretnih dobara od izuzetnog značaja, uključuje pet nacionalnih parkova, deset parkova prirode, 14 predela izuzetnih odlika, 72 prirodna i specijalna prirodna rezervata.

Prema podacima Zavoda za zaštitu spomenike kulture, u Srbiji se nalazi više od 2.000 spomenika kulture, za koja se izdvajaju velika budžetska sredstva.

U toku su radovi na obnovi dva objekta predložena Unesku, tvrđave u Smederevu, jedne od najvećih srednjovekovnih tvrđava Evrope, i Baču, najstarijem i najbolje očuvanom srednjovekovnom fortifikacionom kompleksu na teritoriji Vojvodine.
Pogledaj vesti o: Autonomna pokrajina Kosovo i Metohija

Nastavak na Radio Televizija Vojvodine...