Izvor: BKTV News, 24.Maj.2017, 11:01 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Danas su sveti Ćirilo i Metodije: Dan slovenske pismenosti i kulture
Danas se u pravoslavnim hramovima širom sveta služi liturgija Odanija Vaskrsa, kada se zaokružava 40 dana od Vaskrsenja i Pojave časnog Krsta na nebu, 351.godine, za vreme sv. Кirila Јеrusalimskog.
Sveci Ćirilo i Metodije Ravnoapostolni, rođeni su u Solunu i smatra se da su bili grčke nacionalnosti ali su, pošto je Solun bio okružen Slovenima, naučili slovensko–makedonski dijalekt. Širili su pismenost i hrišćanstvo među nepismenim Slovenima u Velikomoravskoj >> Pročitaj celu vest na sajtu BKTV News << kneževini i Panoniji.
Ćirilo je, prema knjizi „Život Ćirila", bio najmlađi od sedam braće i njegovo kršteno ime je bilo Konstantin, a Metodijevo je bilo Mihail.
Najraniju mladost su proveli u Solunu, gde je u to vreme živelo puno Slovena (Srba, Makedonaca, Bugara). Metodije je postao upravnik jedne arhontije u istočnoj Makedoniji, dok je Ćirilo, koji je odrastao na carskom dvoru, nakon završenih filozofskih i teoloških studija bio postavljen za bibliotekara Aja Sofije u Carigradu i učitelja filozofije na carigradskoj visokoj školi.
Godine 851. Ćirilo je, zbog svog poznavanja arapskog i hebrejskog jezika, postao član vizantijskog poslanstva arapskom kalifu u Samari da bi sa arapskim teolozima raspravljao o principu Svete Trojice i da bi poboljšao odnose između abasidskog kalifata i Vizantije, a 856. u doba političkih i crkvenih trzavica, Metodije je napustio svoj položaj arhonta i povukao se u manastir na planinu Uldag zvanu mizijski ,,Olimp", u Maloj Aziji. Malo kasnije je za njim došao i Ćirilo.
Međutim, po nalogu vizantijskog cara Mihaila III i Patrijarha Konstantinopolja Fotijusa, oba brata su 860. otišla kao misionari među tursko-tatarske Hazare u južnoj Rusiji da bi sprečili širenje judaizma. U početku uspešna, ova misija se završila loše, pošto je kasnije hazarski Kagan postavio judaizam kao nacionalnu religiju.
Dve godine nakon misije u Rusiji, braća su angažovani za novu misiju među Slovenima. Naime, 862. poslanstvo moravskog kneza Rastislava zatražilo je od cara Mihaila episkopa i sveštenike koji će propovedati na slovenskom jeziku hrišćansku veru. Ovaj, novi zadatak je bio veliki i veoma delikatne prirode. Na području prostrane Rastislavljeve države hrišćanstvo su širili franački sveštenici iz regensburške i pasavske biskupije.
Bojeći se njihovog političkog uticaja, Rastislav je u Vizantiji tražio oslonac protiv cara Ludviga Nemačkog, od čije se prevlasti upornom i žestokom borbom odbranio. Braća su se za ovaj posao ozbiljno spremila: Ćirilo je sastavio prvo slovensko pismo - glagoljicu i na jezik makedonskih Slovena iz okoline Soluna preveli su najnužnije crkvene knjige.
Na taj način su stvorili prvi slovenski književni jezik i postavili temelje slovenskoj književnosti. Nakon trogodišnjeg boravka u Moravskoj, došli su u Panoniju, gde su se neko vreme zadržali na dvoru kneza Kocelja kako bi ga upoznali sa svojim radom na slovenskoj crkvenoj knjizi. Uspeh misije Ćirila i Metodija, mnogobrojni učenici i narodne simpatije, izazvali su reakciju latinskog klera. Naime, iz Panonije su pošli u Veneciju, jer je protiv slovenskih misionara počela podmukla borba, morali su da vode oštru polemiku s venecijanskim „trojezičnjacima“, a glavni argument protivnika slovenske liturgije bila je tzv. trojezična teorija prema kojoj postoje samo tri sveta jezika na kojima se mogu vršiti verski obredi: hebrejski, grčki i latinski.
Međutim, papa Hadrijan je u slovenskim misionarima video dobre pomagače u borbi protiv osiljenih i neposlušnih franačkih nadbiskupa i njihovog suverena, te ih je svečano primio u Vatikanu. Nažalost, u Rimu se Ćirilo razboleo i ubrzo umro. Sahranjen je u Crkvi Svetog Klementa, gde se i danas nalaze njegove mošti.
Po povratku u Moravsku, Metodije je bačen u tamnicu od strane kneza Svetopluka (sinovac Rastislavljev), gde je proveo oko dve godine. Ipak, on je u Moravskoj nastavio svoju delatnost, na slovenski jezik je preveo Bibliju, slovensko bogosluženje se sve više širilo pa je protiv njega podignuta optužnica u Rimu, te je 879. pozvan pred papu da se opravda. Papa Jovan VIII, nastojeći da ne ošteti rimske pozicije u Moravskoj, potvrdio je slovensko bogosluženje bulom Marljivost tvoja (Industriae tuae) iz 880. godine. Isto je učinio i carigradski patrijarh Fotije 882. godine.
Nakon Metodijeve smrti, u Moravskoj je zabranjena slovenska liturgija, a knez Svetopluk je prognao njegove učenike. Neki od njih su prodati u ropstvo, a neki su uspeli da se sklone u Bugarsku, Makedoniju, Rašku i primorsku Hrvatsku, gde su nastavili svoj rad. Prevodom liturgijskih i biblijskih knjiga, Ćirilo i Metodije su postavili temelje slovenskoj pismenosti.
Svojim radom oni su pomagali kulturni napredak Slovena zbog čega su ostali upamćeni kao „slovenski apostoli“. Kod Rusa, Ukrajinaca, Bugara, Makedonaca, Slovaka i Čeha, dan svetih Ćirila i Metodija je kulturni Dan slovenske pismenosti i kulture. Kod Pravoslavnih naroda obeležava se 24. maja svake godine. Kod Slovaka i Čeha obeležava se 5. jula.
Njihovi učenici Kliment i Naum su sastavili pismo - ćirilicu.
Najumniji živi Srbin ima 92 godine i troduplo mlađi mozak: To mu uspeva pomoću ove vežbe!
.jpg)
