Izvor: Blic, 20.Jul.2008, 00:37 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Svi eksponati uskoro pred turistima
Sledeće godine, završetkom natkrivanja Carske palate, vodećeg projekta zaštite kulturnih dobara u zemlji, na lokalitetu od 2.500 kvadratnih metara biće izloženi svi eksponati otkriveni u njemu. Turisti će prvi put moći da vide sva blaga antičke palate Sirmijuma na jednom mestu, među kojima značajno mesto zauzimaju mozaici, ekskluzivna keramika, skulptura i plastika od carskog porfira.
Dom poznatih vladara
Carska palata podignuta je krajem trećeg i početkom >> Pročitaj celu vest na sajtu Blic << četvrtog veka kao zvanična rezidencija rimskih careva u periodu tetrarhije, kada je Sirmijum pored Nikomedije, Milana i Trijera bio jedna od prestonica Rimskog carstva. U njoj su rođeni carevi Prob, Aurelijan, Maksimijan, Decije Trajan, kao i sin Konstantina Velikog koji će kao Konstancije Drugi vladati antičkim svetom.
- Istraživanja Carske palate započela su još 1957. godine, a arheološki lokalitet '’1a’’ Carske palate obuhvata šest dvorana sa atraktivnim mozaicima, koji će nakon skidanja zaštitnog sloja peska sinuti punim sjajem. Istraživanjem škarpi (travnatih kosina), gde će biti zidovi budućeg objekta, pre dve godine otkrivena su četiri mozaika s geometrijskim motivima i teserama u prelepoj gami boja od bele, crvene, plave, zelene, krem. Radi se o podnim mozaicima, kao što je bio slučaj i sa šest mozaika, koji su nakon konzervatorskih radova vraćeni na lokalitet još 70-ih godina - objašnjava Zorka Pejović, arheolog u Zavodu za zaštitu spomenika kulture u Sremskoj Mitrovici, naglašavajući da je Carska palata pustošena od brojnih osvajača, te su arheolozi ostali bez spektakularnih otkrića.
Interesantan je podatak da su dva mozaika pronađena jedan iznad drugog, kao i da su na dva pronađeni i rimski bronzani novčići. Svi do sada otkriveni mozaici su podni, mada se pretpostavlja da su i zidovi Carskih odaja bili ukrašavani mozaicima, ali su, s obzirom na to da su izrađivani od nepostojane staklene paste, bili izloženi propadanju. Četiri novootkrivena mozaika su podignuta sa lokaliteta i trenutno se nalaze u mitrovačkom zavodu. Smer konzervatorsko-restauratorski radova zavisiće od njihove prezentacije, odnosno da li će biti vraćeni u lokalitet ili će biti deo zidne postavke budućeg natkrivenog objekta.
Palata zaštićena od svake opasnosti
Carska palata podignuta je na najbezbednijem mestu u Sirmijumu, neposredno uz reku koja se lako mogla preći u slučaju opasnosti, a najdalje od severnog bedema, koji je uvek bio najugroženiji. Svojim severnim krilom bila je povezana sa carskim hipodromom, u kojem su se borili gladijatori iz Rima i Tesalonike, dok se u svečanoj loži car pokazivao pred oko 100.000 ljudi.
U dvorišnom delu palate nalazio se tetrapilon, kvadratna građevina sa četiri stupca i stubovima od crvenog porfira, koji je u Sirmijum dopreman čak iz Asuana u Egiptu, kao i iz italijanskih i grčkih kamenoloma. Takođe su na lokalitetu pronađeni delovi mermernih kapitela i arhitravnih greda od zelenog i crvenog porfira, što sve ukazuje na imperijalni karakter građevine, jer je samo car imao pristupa ovom najkvalitetnijem kamenu.
- Na lokalitetu Carske palate pronađeni su i ostaci luksuzne rimske keramike, poznate pod nazivom terra sigillata. To su posude rađene od gline specijalnom tehnikom, koja ni do danas nije u potpunosti istražena, veoma visokog kvaliteta izrade. Poznate po crvenoj boji od narandžaste do smeđe, one su za žitelje Rimskog carstva predstavljale ono što je za nas porcelan. Pretpostavlja se da je radionica za njihovu izradu postojala i u Sirmijumu - kaže kustos Muzeja Srema arheolog Jasmina Davidović, pokazujući sigilate sa reljefnim ornamentima.
Osim postojećih ostataka podnog grejanja hipokausta i otkopanih eksponata, u stalnoj postavci natkrivene palate naći će se i uređena fontana, kao i maketa celog Sirmijuma, a na velikom ekranu prikazivaće se animirani sadržaji o antičkom gradu.
.jpg)
