Izvor: TangoSix.rs, 24.Nov.2020, 09:01

[EKSKLUZIVNO] Gazela Vojske Jugoslavije proizvedena u Mostaru našla se u Jermeniji kao helikopter za prevoz ranjenika iz zone oružanog sukoba

Jedna od prvih serijski proizvedenih Gazela u bivšoj Jugoslaviji našla je preko Srbije, Mađarske i Rumunije svoj put i do nedavno okončanog oružanog sukoba oko teritorije Nagorno-Karabaha.
Kako Tango Six otkriva, helikopter je planiran za upotrebu u misijama transporta ranjenika iz ratne zone do jermenskih bolnica. Potvrdu o njegovoj planiranoj upotrebi objavio je jermenski ministar zdravlja sedam dana pre okončanja konflikta tako da nije poznato da li je letelica zaista i korišćena >> Pročitaj celu vest na sajtu TangoSix.rs << tokom rata.
Privatna jermenska kompanija Armheli koja se u miru bavila čarter letovima, iznajmljivanjem helikoptera i obukom pilota aktivirana je za vreme nedavnog konflikta kao pomoć matičnoj državi za prevoz ranjenika sa tri helikoptera. Dva koja je, pored jednog Robinsona R66, već imala u svojoj floti: Erbas H130 i H125 ali i jednom Gazelom u veoma karakterističnoj šemi bojenja.
U pitanju je Gazela SA.341H proizvedana po licenci francuskog proizvođača u fabrici Soko u Mostaru i to drugi ili treći primerak koji je uopše proizveden u Jugoslaviji. Zbog preskakanja oznaka u početku proizvodnje ovaj podatak se ne može nedvosmisleno potvrditi ali znamo da letelica ima (jugoslovenski) serijski broj 008 i da je u RV i PVO JNA imala evidencijski broj 12616. Vojna oznaka tipa bila je HO-42 („Helikopter Opšti“). Proizvedeno je 36 helikoptera ove verzije: evidencijski brojevi 12609-622, 651-672.
Helikopter je zatim najverovatnije prodat iz tadašnje Vojske Jugoslavije 1996. godine a dalja karijera mu se prati kroz registraciju u srpskom registru civilnih vazduhoplova YU-HDI (nije poznato u kom periodu) ali i mađarsku HA-LFP. U Mađarskoj dobija jasno prepoznatljivu šemu bojenja u vremenskom periodu oko 2009. godine koja nas potom dovodi do njegove poslednje rumunske registracije YR-BOS. „Oscar Sierra“ je u Rumuniji uslikan na letelištu Deva 2018. godine. Armheli 2018. godine od svoje države, kako navodi sajt Hetq, dobija „carinsku dozvolu“ za jednu Gazelu za koju se planira registracija EK-H003.
Prvi digitalni trag helikoptera na međunarodnom aerodromu Zvartnoc (EVN) u glavnom gradu Jermenije Jerevanu pojavljuje se nakon, najverovatnije, isporuke kopnom 11. avgusta ove godine na Instagram nalogu zaposlenog u kompaniji Armheli.
Isti zaposleni snima i kraći video klip gde se YR-BOS vidi u jednostavnoj MEDEVAC konfiguraciji koja se sastoji samo iz jednog nosila umesto kopilotovog sedišta:

 
Kako se može videti na snimku rumunska civilna registracija je uklonjena (verovatno pred dobijanje jermenske EK-Hoo3) i celokupna flota kompanije se sa nalepnicama crvenog krsta očigledno ustupa na službu državi što je 3. novembra potvrdio i ministar zdravlja Jermenije. Helikopteri su aktivno uključeni u evakuaciju ranjenika tokom konflikta što svedoči i snimak Erbasa H160 EK-H004 kompanije koji je  snimljen kako prevozi ranjenike do bolnice. Armheli je od prošle godine, nabavkom Erbasa H125, počela da se bavi MEDEVAC letovima kao civilni provajder a Gazela je očigledno poslednje pojačanje floti tokom ratnih dana. Nije poznato da li je zaista i upotrebljena (kao dosta drugog nevazduhoplovnog naoružanja sa ovih prostora) tokom ratnih dejstava koja su završena 10. novembra.
Nismo uspeli da pronađemo fotografiju JNA Gazele 12616. Nešto najbliže što je moguće naći su fotografije „612“ i 12611 kao RA-1341K koja je zapravo serijski broj 003.
Ažurirano: Zahvaljujući čitaocu portala Aleksandru Perduvu dobili smo fotografiju Gazele „12616“. Aleksandar je, kako kaže, kao mali sam pravio album vojnih letelica od isečaka fotografija iz štampe 80-tih godina. Hvala Aleksandre!
Zaokružili smo priču / Foto: Aleksandar Perduv Pratite Tango Six i na društvenim mrežama. Na Instagramu, Jutjubu, Tviteru i Fejsbuku.
The post [EKSKLUZIVNO] Gazela Vojske Jugoslavije proizvedena u Mostaru našla se u Jermeniji kao helikopter za prevoz ranjenika iz zone oružanog sukoba appeared first on Tango Six.
Pogledaj vesti o: Vojska Srbije

Nastavak na TangoSix.rs...