Izvor: Blic, 03.Feb.2008, 01:37 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Zašto bi bilo dobro posetiti....
Svaki Kruševljanin na pitanje šta su simboli nekadašnje srpske prestonice bez mnogo premišljanja će vam odgovoriti da su to crkva Lazarica, spomenik Kosovskim junacima, brdo Bagdala ,sa kojeg „puca pogled" na grad, dolinu Rasine i Zapadne Morave, planinu Jastrebac i padine Kopaonika i neizbežni vinjak.
Spomenik Kosovskim junacima , rad poznatog vajara Đorđa Jovanovića, dominira glavnim gradskim trgom. To je jedan od dva spomenika u svetu koji su posvećeni vojskama >> Pročitaj celu vest na sajtu Blic << poraženim u ratu. Drugi takav spomenik je u Termopilskom klancu, u Grčkoj.
- Kruševac je najopevaniji grad u epskoj poeziji, ovde se suočavate sa istorijom Balkana i zato svako ko dođe u naš grad neizostavno mora da obiđe crkvu Lazaricu i Lazarev grad, sve manastire u okolini Kruševca a pre svih Naupare i Malu Svetu Goru ,odnosno Mojsinjske planine kao i spomen-park Slobodište, najveći amfiteatar na otvorenom u Srbiji. – smatra Spasoje Ž. Milovanović, dramaturg i pozorišni reditelj.
Crkva Lazarica posvećena je arhiđakonu Stefanu, patronu dinastije Nemanjića a građena je u periodu od 1377/78. do 1380. godine, u slavu prvorođenog sina kneza Lazara, Stefana, naslednika prestola. Vreme živopisanja Lazarice pripada periodu kratkotrajne austrijske prevlasti u Kruševcu (1737 - 1739) kada je zografska družina Andreja Andrejevića iz Vršca izvela freske u duhu barokiziranih shvatanja tradicionalnog srpskog slikarstva. Spomenik osnivaču grada - knezu Lazaru otkriven je 1971. godine, u okviru proslave „Šest vekova Kruševca" a delo je akademskog vajara Nebojše Mitrića.
CRKVA LAZARICA
Većina Kruševljana smatra da je u njihov grad najbolje doći u junu, dok traju „Vidovdanske svečanosti" jer se tada organizuje čitav niz događanja od porte crkve Lazarice, preko platoa u centru grada do amfiteatra u spomen-parku Slobodište čiji je idejni tvorac akademik Dobrica Ćosić, autor jedinstvene „Povelje živih".
Koliko je interesantan sam Kruševac toliko je privlačna i njegova okolina.U poslednjih nekoliko godina više desetina hiljada hodočasnika, najviše iz istočnih krajeva Republike Srpske, dolazi u manastir Pokrova Presvete Bogorodice u Đunisu kao i u manastir Sveti Roman, smešten par kilometara dalje , na desnoj obali Južne Morave.
Nedaleko od Đunisa , na severoistočnim padinama Jastrepca, smestila se Ribarska Banja, poznato lečilište i rehabilitacioni centar. Za nju se znalo još u antičko doba a ovde su banjske tretmane koristili članovi kraljevskih porodica Obrenović i Karađorđević. Bila je i omiljeno lečilište kralja Petra I Karađorđevića.
Na dvedesetak kilometara od Kruševca, prema jugu, nalazi se najšumovitiju planinu u Srbiji – Jastrebac. Za Jastrebac kažu da je „zmajevita planina" i kolevka „zmajevitih junaka". Prema legendi potomci zmajeva su i Miloš Obilić i despot Stefan Lazarević a izuzetni potencijali Jastrepca za sportski i lovni turizam čekaju da budu iskorišćeni.
GRAD UMETNIKA I KAFANA
Ponosni su „čarapani" na građansku tradiciju i činjenicu da je Kruševac grad kulture. Ističu svoje nadaleko čuveno i nagrađivano pozorište ( „najbolje u Srbiji van Beograda") u kojem su karijeru započeli bardovi srpskog glumišta Čkalja,Rada Savićević, Đuza Stojiljković, Taško Načić, Rada Živković ali i poznati glumci mlađe generacije Sergej Trifunović, Vojin Ćetković, Nataša Marković, Marko Živić... Hvale se manifestacijama poput „Dani Biničkog" u obližnjoj Jasici, rodnom mestu čuvenog kompozitora, književnim časopisom „Bagdala" koji traje već 49 godina, horom „Sveti knez Lazar", velikim brojem slikara i pesnika...
Kruševac je nekada bio grad kafana. Od čuvene kafane „Musa i Marko" u Staroj čaršiji pa do „Rasine" na ulazu u Grštak bilo je više od 60 kafana. Mnoge od njih su srušene ,poput boemskog „Lipovog lada", ili preuređene kao restoran „Top".
Za one koji vole boemski život i uživaju u kvalitetnim jelima Zorana Drašković Kovačević preporučuje restorane „Koliba" i „Konak".Restoran „Koliba", skoro u samom centru grada, u BID Zoni sačuvao je duh boemštine. Tu je čuveni glumac Đuza Stoiljković znao da posle nekoliko čaša dobrog pića , na nagovor Cige Jerinića, zapeva ruske romanse a ovde su „Legende" plaćale poznatim kruševačkim muzičarima Bokici i Mikici da sviraju njihove pesme.
Ako ste gurman onda obavezno morate da posetite etno restoran „Konak" koji uspešno vodi najbolji kruševački ugostitelj Dušan Mihajlović. Tu gosti mogu da probaju specijalitete kao što su „čarapanska vijagra", odnosno orasnice sa medom, „palačinke sa svašta", „željin šnicla" i dinstana jagnjetina kojoj su „rebra tanka ki pletićka igla". Dobro se jede i u šumskoj kući kod manastira u Nauparu gde se spremaju specijaliteti od divljači.
- Najlepši pasulj se kuva u etno kući Slobodana Stojanovića u Žabaru, najbolja rakija se pije u manastiru Naupare, najljubazniji su konobari u „Konaku", najbolja pijanstva u „Etno kući" jer je u blizini taksi stanica.– tvrdi Spasoje Ž. Milovanović koji je nedavno počeo sa pisanjem „Turističko-ugostiteljskog vodiča - Sva švalerska mesta u opštini Kruševac".
Grof Rajevski
Svima koji dođu u Đunis preporučujem da posete rusku crkvu u Gornjem Adrovcu gde je poginuo grof Rajevski, a koju je podigla porodica kad je njegove ostatke prenela iz porte manastira Sveti Roman u Rusiju. Rajevski je bio prototip za lik Vronskog iz romana „Ana Karenjina". Zanimljiva destinacija su i obližnje Mojsinjske planine koje još zovu Srrpska Sveta Gora zbog velikog broja manastira od kojih neki datiraju još iz 9.veka. Naravno, kada su već tu trebalo bi da obiđu i manastire u Naupari i Mrzenici – kaže Zorana Drašković Kovačević.
.jpg)
