Izvor: RTS, 20.Avg.2009, 14:10 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Zaštitnik prava deteta uskoro i u Srbiji
Osnovni cilj rada zaštitnika prava deteta jeste promocija i zaštita dečijih prava i nastojanje da deca postanu značajan politički i društveni prioritet, navodi se u predloženom zakonu o dečjem ombudsmanu.
Usvajanjem predloženog zakona o zaštitniku prava deteta, koji se nalazi u skupštinskoj proceduri, prvi put u Srbiji će biti ustanovljena institucija dečijeg ombudsmana, koji će, kao nezavisan državni organ, štititi, pratiti i promovisati prava dece.
Osnovni >> Pročitaj celu vest na sajtu RTS << cilj rada zaštitnika prava deteta, kako se navodi u zakonskom predlogu, jeste promocija i zaštita dečijih prava, kao i nastojanje da, putem uticaja na predstavnike zakonodavne i izvršne vlasti, deca postanu značajan politički i društveni prioritet.
Ombudsman upoznaje decu sa načinom ostvarivanja i zaštite njihovih prava i interesa i savetuje ih kako da ostvare i zaštite svoja prava i interese, kontinuirano sarađuje s njima i podstiče ih u iznošenju mišljenja, inicira javne aktivnosti usmerene na poboljšanje položaja dece i učestvuje u tim aktivnostima, predlaže mere za povećanje uticaja dece u društvu.
Zaštitnik prava deteta je nezavisan i samostalan u obavljanju poslova i niko nema pravo da utiče na njegov rad i postupanje, a zakon predviđa da svako ima pravo da mu se obrati i traži njegovu intervenciju kako bi se prava dece dosledno poštovala i efikasno zaštitila.
On ima pravo uvida u način ostvarivanja brige o deci koja su privremeno, na osnovu odluke nadležnog organa, smeštena kod pravnih i fizičkih lica, pravo pristupa prostorijama u kojima se deca nalaze, kao i pravo nesmetanog pristupa zavodima za izvršenje sankcija i drugim mestima na kojima se nalaze deca koja su lišena slobode.
Ukoliko nakon utvrđivanja svih relevantnih činjenica dođe do zaključka da u radu sa decom ili u aktivnostima koje su u vezi sa decom nije bilo nedostataka, ombudsman će o tome obavestiti podnosioca pritužbe, a ako utvrdi da su postojali nedostaci, uputiće nadležnom organu, ustanovi ili pojedincu preporuku o tome kako da uočeni nedostatak otkloni.
Ako u toku obavljanja dužnosti sazna da je dete izloženo nasilju, seksualnoj zloupotrebi, zlostavljanju, eksploataciji ili zanemarivanju, dužan je da odmah podnese prijavu nadležnom javnom tužilaštvu i da obavesti nadležni organ starateljstva i predloži mere za zaštitu prava i interesa deteta.
Bolja zaštita dece
Svi državni organi, lokalne samouprave, pravna i fizička lica dužna su da dečjem ombudsmanu omoguće uvid u sve podatke, informacije i akte koji se odnose na prava i zaštitu dece.
Prema Predlogu zakona, jedna od nadležnosti dečjeg ombudsmana jeste praćenje usklađenosti zakona koji se odnose na zaštitu prava deteta sa Ustavom Srbije, Konvencijom UN o pravima deteta i drugim međunarodnim dokumentima koja se odnose na tu materiju.
U obavljanju svojih dužnosti ombudsman, kako predviđa predloženi akt, ima pravo zakonodavne inicijative, kao i pravo na pokretanje postupka za ocenu ustavnosti i zakonitosti svih opštih akata kojima se uređuju pitanja koja se odnose na prava dece.
Zaštitnik prava deteta dužan je da javnost redovno obaveštava o stanju prava deteta, kao i o merama koje se preduzimaju za zaštitu i poboljšanje položaja dece u društvu, kao i da jednom godišnje podnese izveštaj Skupštini Srbije o svom radu.
Zaštitnika prava deteta bira Skupština Srbije većinom glasova na predlog odbora nadležnog za prava deteta i to u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Prvi dečiji ombudsman osnovan je u Norveškoj 1981. godine, a do sada su kancelarije ombudsmana formirane u Austriji, Belgiji, Danskoj, Francuskoj, Finskoj, Irskoj, Islandu, Italiji, Litvi, Makedoniji, Mađarskoj, Norveškoj, Portugaliji, Rumuniji, Rusiji, Severnoj Irskoj, Španiji, Švedskoj, Velsu, Hrvatskoj, Izraelu, i u nekim zemljama Severne i Južne Amerike, u Južnoafričkoj republici, Australiji i u Novom Zelandu.
