Izvor: RTS, 25.Jul.2009, 08:05 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Vremeplov (25. jul)
Na današnji dan 1817. godine ubijen je vođa Prvog srpskog ustanka Đorđe Petrović Karađorđe. Istog datuma 1894. godine rođen je srpski nacionalni borac Gavrilo Princip.
Vođa Prvog srpskog ustanka Đorđe Petrović Karađorđe je, odmah po povratku u otadžbinu iz Rusije, ubijen u zoru 25. jula 1817. godine u Radovanjskom Lugu kod Velike Plane, prema nalogu knjaza Miloša Obrenovića. Miloš je potom - kao dokaz vernosti - poslao njegovu glavu turskom sultanu. Karađorđe >> Pročitaj celu vest na sajtu RTS << je tvorac novovekovne srpske države i rodonačelnik kraljevske porodice Karađorđević. U Austrijsko-turskom ratu (Kočina Krajina) borio se kao frajkor (dobrovoljac) u sastavu jedinica kapetana Koče Anđelkovića, na austrijskoj strani. Kao buljubaša (turski čin u rangu komandanta bataljona) učestvovao je u akcijama protiv Janjičara. Na zboru srpskih prvaka u Orašcu 14. februara 1804. izabran je za "vožda" u borbi protiv Turaka. Isteravši Turke iz Beogradskog pašaluka (Smederevskog) posle pobeda na Ivankovcu, Mišaru i Deligradu i oslobođenja Beograda, nastojao je da izdejstvuje priznanje Srbije, ali međunarodni uslovi nisu bili povoljni. Pokušavao je da se osloni na Rusiju i 1807. stvorena je neka vrsta srpsko-ruskog vojnog savezništva, što je okončano za Srbiju krajnje nepovoljnim Bukureštanskim mirom 1812. Posle sloma ustanka 1813. izbegao je u Austriju, zatim u Rusiju, da bi po povratku u Srbiju tragično nastradao.
Godine 1894. rođen je srpski nacionalni borac Gavrilo Princip, atentator na austrougarskog prestolonaslednika Franca Ferdinanda u Sarajevu na Vidovdan 1914. Atentat je Beču poslužio kao izgovor za vojnu invaziju na Srbiju, čime je izazvan Prvi svetski rat. Princip
se pred policijom i sudom držao herojski i kao maloletnik osuđen je na 20 godina teške tamnice. Zbog nehumanih zatvorskih uslova oboleo je od tuberkuloze i u tamnici u gradu Terezin u Češkoj umro je u aprilu 1918. godine, šest meseci pre sloma Austro-Ugarske.
1794. - Pogubljen Andre Šenije, francuski književnik (Konstantinopolj, 30. 10. 1762 - Pariz, 25. 07. 1794)
1839. - Izdat Ukaz o ustrojstvu prvih gradskih opština u Srbiji
1848. - Rođen Artur Džejms Balfur, britanski državnik, premijer i ministar inostranih poslova Velike Britanije (Vajtingem, 25. 07. 1848 - Voking, 19. 03. 1930)
1878. - Umrla Milica Stojadinović - Srpkinja, književnica (Bukovac, 1830 - Beograd, 25. 07. 1878)
1894. - Rođen Krešimir Baranović, kompozitor, dirigent Beogradske opere, dirigent i
direktor Beogradske filharmonije, profesor Muzičke akademije u Beogradu, akademik
(Šibenik, 25. 07. 1894 - Beograd, 17. 09. 1975)
1905. - Rođen Elijas Kaneti, bugarski književnik, nobelovac (Ruščuk, 25. 07. 1905 - Cirih, 18. 08. 1994)
1914. - Srpska vlada odbila austrougarski ultimatum
1930. - Rođen Borivoje Oljačić, novinar Radio Beograda i književnik (Lešnica, 25. 07. 1930)
1969. - Umro Vitold Gombrovič, poljski književnik (Malošice, 04. 08. 1904 -Vans, 25. 07. 1969)
1978. - U bolnici u Lankaširu u Velikoj Britaniji rođena prva beba začeta u epruveti
2000. - U udesu supersoničnog aviona "Konkord" u blizini Pariza poginulo 113 ljudi
2003. - Umro Džordž Šlezinger, britanski filmski reditelj, dobitnik "Oskar"- a (London, 16. 02. 1926 - Palm Springs, 25. 07. 2003)
2003. - Umrla Olga Jovanović, pijanistkinja, profesor Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu (Beograd, 23. 03. 1925 - Beograd, 25. 07. 2003)
2007. - Umro Bogdan Trifunović, političar i diplomata, predsednik SSRNj i CK SK
Srbije, osnivač i predsednik SPS-a, ambasador SRJ u Francuskoj (Turija, 28. 12. 1933 - Beograd, 25. 07. 2007)
2008. - Umro Džoni Grifit, američki džez-saksofonista (Čikago, 1928 - Poatje, 25. 07. 2008)
.jpg)
