Izvor: Politika, 22.Feb.2007, 13:00 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Teritorija portreta
Privlačnost ljudskog lika je gotovo konstantna u umetnosti, bez obzira na velike razlike u idejnom, vizuelnom ili medijskom predstavljanju lica. Od Narcisove ogledalske slike, preko psihološke moći Rembrantovih auto/portreta do radova ikona 20. veka, kao što su umetnici Arnulf Rajner i njegovi ekspresivni dijalozi sa foto-predloškom ili Čak Klouz sa slikama glava ogromnih dimenzija, portret u najfleksibilnijem značenju te reči danas, u 21. veku, nije umetnički iscrpljena niti prevaziđena >> Pročitaj celu vest na sajtu Politika << kategorija.
Upravo izložba portreta Jovanke Stanojević (1979) u Galeriji Kolarčeve zadužbine potvrđuje ovu tezu. Vreme nije demantovalo ni stav da slikar izražava svoj unutrašnji svet kroz predstave spoljašnjeg sveta. Još tokom studija Jovanka Stanojević se izdvojila radovima upadljive personalne zrelosti, sa fokusom na određene ideje i prilježnošću da vizuelizuje običnu temu u jak likovni kontekst. Da nije reč o prolaznoj pasiji mlade slikarke svedoči i ova izložba portreta.
Svojim vrlo definisanim stavom Jovanka Stanojević je postavila pitanje sebi ali i nama: Kako sačuvati personalnost, normalnost i životne ideale u informatičkoj eri, pritisnuti digitalno generisanom slikom i njenim interaktivim manifestacijama, uz histeričnu brzinu smenjivanja i zastarevanja informacija? Upravo zbog toga, kao deo refleksija našeg vremena, izdvojeni su opozitni fenomeni kao što su samoća i usamljenost. Grčki mudraci su isticali gnoseološku vrednost samoće, hrišćanstvo njene asketske ideale, naši savremenici samoću cene kao šansu, kreativni put u sopstvenu dubinu. Usamljenost je na drugom kraju, kao kob pojedinca, nekad prinudna patološka crta nastala u svetu dosade i otuđenosti.
Komforni kontakti na daljinu (elektronske sekretarice, internet i es-em-es poruke), kao oblik masovne komunikacije pojačavaju vitruelnost kontakta jer ukidaju auru bliskosti, oblike neverbalne komunikacije i pogled očiju dva bića. Ako samo jednom mogu da budem na pravi način sam, tada neću biti više usamljen – glasi Geteova proročka poruka.
Teritorija portreta, kako je Nikola Šuica naslovio svoj tekst za izložbu, upravo je oslobođena stvaralačka zona u kojoj Jovanka Stanojević vizuelizuje u gro planu džinovske kadrove lica. Njen pogled izbliza u zagledane i zamišljene osobe, kao postupak blizak je filmskoj slici u kojoj se dimenzijom kadra ističe značaj personalne participacije. Ovi portreti u svojoj totalnosti predstavljaju život likova koji se odvajaju od svojih prototipova da bi vodili zastrašujuće usamljeničko postojanje. Relacija foto-predložak i slikarstvo ovde je funkcionalna i u službi likovne transpozicije. Sugestivne fizionomije, njihova zagonetnost i čulnost iniciraju stanje prisutnosti i karakter dokumentarnog. Strpljiva manuelnost se ispoljava u minucioznom crtačkom postupku, a ekspresija materijala u sugestivnoj crnoj. Slikarka koristi u svom radu akril, suvi pastel i ugljen insistirajući na valerskim vrednostima kadra. Mada je izloženo samo četiri rada, to nije umanjilo utisak da izložba najavljuje snažnu umetničku individualnost.
[objavljeno: ]
.jpg)
