Izvor: RTS, 07.Feb.2023, 16:59
Kako od propadanja zaštititi tvđavu Kupnik - poslednju prestonicu srednjovekovne Srbije?
Srednjovekovne tvrđave svedoci su vremena, ali i našeg odnosa prema kulturnoj baštini i nasleđu. Nažalost, poslednje prestoničko mesto gde je stolovao Zmaj ognjeni, Vuk Grgurović Brankovič, je gotovo nepoznato u školskim i nacionalnim knjigama.
Pre skoro 6 vekova bila je prestonički ponos, Srpska državnost se branila sa obala Save, u Sremu se gradilo u duhu hrišćanstva, u Kupinovu štitila kruna od Osmanske najezde. Danas se Kupinik brani od >> Pročitaj celu vest na sajtu RTS << nemara, zaborava i prirode.
"Posle pada Smedereva 1459. godine Srpska kruna se seli u Kupinovo, ovo je poslednja srednjovekovna Srpska prestonica, odavde su Brankovići vladali još čitavi 70 godina. Brankovići koji su bili veliki ktitori Fruškogorskih manastira, podigli manastir Krušedol, znači jedna moćna dinastija nije zaslužila da 70 godina bude pod velom magle", navodi Ljubiša Šulaja, direktor Zavoda za zaštitu spomenika Sremska Mitrovica.
Između šipražja i nataložene zemlje kamene zidine odolevale su vekovima u savskom rukavcu. Na despotskim odajama uzrastao je šljivik, nad srpskom istorijom mahovina i šaša. Nisu štedeli truda ni stručnjaci ni meštani da Kupinik ne zaraste i u zaborav.
"Dimenzije gornjeg grada tvrdo zidane trvđave su 60 sa 60 sa četiri ugaone kule različitog oblika na uglovima i petom ulaznom kapijom, u rezidenciajnom delu boravio je vlastelin despot i elita, vojna postava, dok je u donjem gradu u podgrađu bilo civilno naselje", navodi Perica Odobašić, predsednik MZ Kupinovo, arheolog. *
"Izgradnja ovog utvrđenja je zaista bio ozbiljan građevinski poduhvat, ona je rađena od opeke i kamena i svaki od ovih obimnih zidova na kojima mi danas stojimo nallazi se na drvenim šipovima koji su ustvari dali čvrstinu ovom utvrđenju", navodi Biljana Lučić, arheolog Zavoda za zaštitu spomenika kulture Sremska Mitrovica.
Šanac dubok 3 metra okruživao je utvrđenje, a do crkve Svetoh Luke na obali izgrađenoj polovinom 15 veka vodio je raskošan drveni most dug više od stotinu metara. Danas se do tvđave na ostrvcetu u Obedskoj bari može doći samo čamcem.
Dva arheološka kampa i nadležni pokrenuli su prestoničku priču o Kupinovu. Uloženo je 6 miliona dinara kako bi se započelo na zaštiti vredog nasleđa.
"Ovo je od istorijskog značaja za opštinu Pećinci, otkupili smo zemljište oko Kupinika jer smatramo da će ovaj lokalitet biti jedan od najznačajnijih turističkih destinacija na teritoriji opštine Pećinci", kaže Siniša Đokić, predsednik opštine Pećinci.
Projekat zaštite i prezentacije je kažu u Sremu od nacionalnog interes, a Kupinik snažan identiteski simbol. O 70 godina borbe za srpsku državnost izmedju dva carstva se malo zna, a o 70 godina bivše zajedničke države su puni udžbenici.
