Izvor: Večernje novosti, 26.Nov.2019, 01:13   (ažurirano 02.Apr.2020.)

Crkva ostaje uvek uz svoj narod, a najvažnije pitanje je budućnost KiM, koje se smatra "srpskim Jerusalimom"

Srpska patrijaršija u budućnosti suočiće se sa mnoštvom iskušenja i izazova SRPSKOJ patrijaršiji 21. vek doneo je savremenu restauraciju crkvenog poretka kakav je postojao pre sumorne epohe komunizma i ostvarenje svojevrsne simfonije u odnosima sa svetovnom vlašću. Država je uglavnom vratila oduzetu crkvenu imovinu, reafirmisala veronauku u obrazovnom sistemu, preuzela deo obaveza koje se tiču doprinosa sveštenika... Uprkos zakonskoj odvojenosti države i crkve, >> Pročitaj celu vest na sajtu Večernje novosti << zaživeo je svojevrstan sklad, saradnja i uzajamno poštovanje. Nekoliko decenija provedenih u eri tranzicionog postkomunizma, spram sveukupne crkvene istorije, ne čine veliki period, pa mnoge sfere još čekaju pravi odgovor Crkve. To se pre svega odnosi na izazove savremenosti, mnogobrojna iskušenja sa kojima je suočen čovek današnjice, ali i mnogobrojne političke i geostrateške probleme sa kojima se suočavaju naš narod i država. I u aktuelno vreme pokazuje se i dokazuje drevna, svetosavska, organska veza između srpskog naroda i njegove Crkve. Drugim rečima, sve muke koje tište naš narod podjednako bole i Srpsku pravoslavnu crkvu. Njih nije malo, niti su brzo i lako rešivi. PROČITAJTE JOŠ - SUSRET SA ISTORIJOM: Srpska crkva delila sudbinu svoga naroda Patrijarh, gotovo svi arhijereji, većina sveštenika, monaha, kao i istinskih vernika na pitanje o najvećem iskušenju Srpske crkve, dala bi gotovo pa jednodušan odgovor - Kosovo i Metohija. Uprkos velikoj diplomatskoj borbi države, principijelnom stavu i konsenzusu naroda, budućnost pokrajine i dalje je nepredvidiva. Crkva je, međutim, dala svoj odgovor - Kosovo je duša našeg naroda, srpski Jerusalim, i nikada ga se neće i ne može odreći. U korist ovog stava ide i istorijsko iskustvo - na Kosovu i Metohiji smenjivale su se države - tuđe, kao i naše - ali je crkva neprekidno obavljala svoju misiju, okupljajući narod i negujući Hristovu reč. Nepobitna je činjenica da je savremeno vreme pred Crkvu stavilo i nekoliko izuzetno velikih izazova u regionu. U gotovo svim zemljama postjugoslovenskog prostora Crkva je suočena sa problemima. U Crnoj Gori Mitropolija crnogorsko-primorska proglašena je za neprijatelja broj jedan neocrnogorske, montenegrinske ideologije koja, odstupajući od istorije, tradicije i prirodnih veza, sistemski diskriminiše srpski narod. Bezbrojni su pokušaji da se Crkvi oduzme pravo na slobodnu reč i misao, status, pa čak, mimo svakog savremenog pravnog standarda i evropske prakse, i imovina koja joj po prirodi pripada. Slučaj za sebe je Hrvatska, iz koje je devedesetih godina proterana većina srpskog stanovništva. Mitropolija zagrebačko-ljubljanska, kao i ostale eparhije Srpske crkve, redovna su meta ekstremista, na koje tamošnja vlast gleda prilično blagonaklono, neretko i uz otvorene simpatije. Situacija je posebno dramatična u Makedoniji, gde je na delu višedecenijsko raskolničko delovanje MPC, koja odbija svaki dijalog i dogovor sa kanonskom crkvom.PROČITAJTE JOŠ - OSAM VEKOVA SPC: Čvrsta brana krhke države "Crkva je večito mlada i aktuelna", stav je koji se često čuje među vernicima. Od SPC se, međutim, očekuje i da na temelju teologije i eklesiologije ponudi i odgovore na mnogobrojna pitanja koja pritiskaju savremenog čoveka. A njih je pregršt. U ovom krugu tema svakako su pitanja slobode, telesnog i psihičkog integriteta čoveka, odnosa prema ključnim tačkama sekularizacije, ekologije, bioinženjeringa i bioetike, tehnologije... Crkva će, drugim rečima, biti ista i u vekovima pred nama, ali se od nje očekuje da razvije i osmisli nove načine delovanja, kako bi i istina koju svedoči bila večno mlada i svima dostupna.Svetinja Visoki Dečani,foto D.Dozet Poznavaoci crkvenih prilika kod nas naglašavaju da bi jedan od prioriteta Srpske crkve u budućem periodu trebalo da bude borba za crkvenost naroda i jačanje liturgijske zajednice, kao jedne od pretpostavki za postojanje Pravoslavne crkve. Prema dostupnim podacima, Srbi se u najvećem procentu smatraju verujućim ljudima, ali svega petina njih čini i molitvenu, liturgijsku zajednicu. Deklarativna pripadnost Crkvi kod nas se odavno odomaćila kao sastavni deo nacionalnog identiteta, tradicije i kulta predaka. Ovo pitanje delimično pojašnjava i mišljenje prema kome je narod devedesetih godina prošlog veka bio spreman za povratak svojim istinskim vrednostima, ali da Crkva taj trenutak nije dočekala sasvim spremna. Uključivanje najšireg kruga verujućih ljudi u aktivnu, živu zajednicu bez dileme bi trebalo da bude među najvažnijim zadacima SPC u budućnosti. Pravoslavni svet se nalazi u eri turbulencija i izložen je mnogobrojnim globalnim izazovima. Kriza u čijem je središtu priznanje autokefalnosti Ukrajinske crkve od Vaseljenske patrijaršije, kao i širi sukob sa Moskovskom patrijaršijom, samo je vrh ledenog brega nedorečenih odnosa u pravoslavlju. Pitanje sticanja autokefalije samo je jedno od njih, ali tu nije kraj. Od SPC i drugih patrijaršija očekuje se da se u narednim godinama usaglase oko procedure za crkvenu nezavisnost, ali i ostvarivanja autonomije, statusa crkvene dijaspore. Srpska patrijaršija, uz još nekoliko crkava, zalaže se za održavanje Svepravoslavnog sabora, na kome bi se formulisali odgovori na ova pitanja. SPC, negujući i šireći reč jevanđelja, prethodnih vekova izborila se sa ogromnim, civilizacijskim nedaćama. Jedna carstva su se uzdizala, druga rušila, vrednosti društva i ideologije se menjale, a ratovi kao svetske klanice ostavljali teške ožiljke. Srpska crkva, međutim, uvek je pronalazila snagu i vitalnost za opstanak. I iz najtežeg vremena Crkva je izlazila neokrnjenog oreola nesumnjivog duhovnog autoriteta i utočišta našeg naroda.Foto N.Fifić Vernici od Crkve u ovom i svim narednim vekovima s pravom očekuju da, na tragu misli i dela Svetog Simeona i Save, Svetog vladike Nikolaja i ave Justina, patrijarha Pavla i svih srpskih svetitelja, nastavi da bude duhovna kuća i večna uzdanica našeg naroda. IZMEĐU MOSKVE I RIMA SRPSKA crkva sve važniju ulogu igra i u globalnom međukonfesionalnom dijalogu, posebno sa Rimokatoličkom crkvom. Nepodeljena želja pape Franje da uspostavi ekumenski dijalog sa Ruskom crkvom, kao bastionom pravoslavlja, povećala je značaj Srpske patrijaršije. Srbija se smatra veoma važnom stanicom na papinom istorijskom putu ka Moskvi, što je pomoglo otvaranju mnogobrojnih pitanja između SPC i Vatikana. Da bi SPC mogla da igra važnu ulogu u ovom globalnom dijalogu svedoči i čvrsta opredeljenost pape Franje da odnose sa Patrijaršijom u Beogradu razvija i unapređuje.

Nastavak na Večernje novosti...