Izvor: SrbijaZaTebe.rs, 14.Dec.2018, 15:16   (ažurirano 02.Apr.2020.)

Najlepše freske u manastirima Srbije

Na tlu naše zemlje je sazidano više od 200 manastira. Manastira koji su vekovima bili svedoci burne istorije i koji u sebi sadrže tajne našeg naroda. Oni čuvaju tradiciju i kulturu Srba čineći najznačjaniji deo nacionalnog identiteta. Naši hramovi pravoslavlja još od srednjeg veka čine najlepša arhitektonska dostignuća, a u svojim zidinama kriju najlepše freske koje opstaju uprkos vremenu. Saznajte koje su to freske zbog kojih i stranci dolaze >> Pročitaj celu vest na sajtu SrbijaZaTebe.rs << na naše podneblje i koje svi vernici treba da vide barem jednom u životu.
Beli anđeo - Mileševa Kod Prijepolja se nalazi jedan od najčuvenijih srpskih manastira koji je izgradio kralj Vladislav 1218. godine. Osim što je manastir čuven po moštima ktitora koje se nalaze u njemu i činjenici da je manastir posvećen Vaznesenju Hristovom, Mileševa je poznata po tome što su u njoj najveća slikarska umeća tog doba kako u Srbiji, tako i u celoj Evropi. Upravo je Beli anđeo jedan od dokaza slikarskih veština.
Na freski Beli anđeo je predstavljen arhanđel Gavrilo koji sedi na kamenu i pokazuje na Hristov prazan grob. Ona je deo sklopa freske Mironosice na Hristovom grobu. Beli anđeo je rađen slobodnim, širokim potezima i odlikuje se monumentalnošću. Autor jednog od najlepših radova srpske umetnosti je nepoznati Grk koji je školovan u Carigradu, Nikeji i Solunu. Zanimljivo je da je ova freska bila skrivana ispod druge freske u periodu od XVI do XX veka.
Loza Nemanjića - Visoki Dečani Manastir Visoki Dečani je sagrađen još 1335. godine, a zadužbina je kralja Stefana Dečanskog i cara Dušana. Iako je manastir stradao pod Turcima, najvrednije freske sa početka XIV veka su očuvane. Bitno je napomenuti da manastir pripada listi svetske kulturne baštine UNESCO jer su njegove freske najvredniji primer Paleologa u vizantijskom slikarstvu. Osim toga dečanski živopis je najveća očuvana galerija srpskog slikarstva, odnosno riznica pravoslavne ikonografije. Lepo je znati da i danas ima veliki broj polaznika na kursu ikonopisa koji neguju ovu posebnu slikarsku tehniku koja slavi hrišćanstvo.
Loza Nemanjića se nalazi u manastirskoj crkvi Hrista Pantokratora, a oslikana je na istočnom zidu narteksa. Ova freska slavi moć i ugled kraljevske loze Nemanjića. Loza naglašava značaj ktitorovskih predaka koji su većinski bili kanonizovani kao sveci. Ova loza obuhvata 22 figure, počev od Stefana Nemanje do Uroša Nejakog. Freska je odlično vezana za podlogu, a boja je postojana i vekovima nakon njenog nastanka. Cela kompozicija ostavlja snažan utisak na posmatrača.
Uspenje Bogorodice - Sopoćani Manastir Sopoćani je srpska svetinja izgrađena još u XIII veku koja je podignuta od strane kralja Uroša za vreme njegove vladavine. Posebna vrednost manastira su freske koje su vrhunac srpskog i vizantijskog slikarstva tog doba. Kritičari koji su se posvetili slikarskom umeću manastira Sopoćani su poredili linearnost i kolorit sa slikarstvom italijanske renesanse.
Kompozicija Uspenja Bogorodice se nalazi na zapadnom zidu hrama i zauzima površinu od preko 30 m2, a zamišljena je kao scena Bogorodičine smrti. Pored odra Bogorodice koji se nalazi na sredini freske stoje Isus Hrist, anđeli, apostosli i arhijeri. Oni su predstavljeni kao snažni, ali tužni junaci sa pognutim glavama, u suzdržanom bolu. Figure su date u epskom i monumentalnom toku linija koje podsećaju na statue grčkih filozofa.
Raspeće Hristovo - Bogorodičina crkva u Studenici Studenica je srpski srednjovekovni manastir koji je izgradio prvi kralj iz dinastije Nemanjića, Stefan Nemanja krajem XIX veka. Studenica je jedan od najvećih i najbogatijih manastira Srpske pravoslavne crkve. Iako je manastir često bio na meti Turaka, manastir je iznova bio restauriran.
Raspeće Hristovo je postavljeno na zapadni zid crkve kao pandan Evharistiji i Služenju liturgije iz apside. Kako bi istakao Hristovu žrtvu, umetnik je osnovni jevanđeoski tekst dopunio nizom detalja koji su preuzeti iz liturgijskih izvora . Na freski se osim Hrista na krstu nalaze Bogorodica, apostol Jovan, vojnici i Jerusalimske žene. Osim njih, na slici su prikazani i anđeli koji plaču, proroci sa razvijenim svicima, personifikacija Stare i Nove crkve kao i zvezde na plavom nebu.
Ovo su samo neke od fresaka koje su obeležile našu srednjovekovnu umetnost, a čiji značaj je daleko veći od samo verskog. Svaki manastir je dokaz našeg postojanja, a svaka freska umetničko obeležje na koje treba da budemo ponosni.
Foto: Flickr / Franco Pecchio

Nastavak na SrbijaZaTebe.rs...