Izvor: B92, 11.Jun.2017, 08:36 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Kamenički park: Zeleno blago Vojvodine
Kad je porodica Marcibanji, a potom Karačonji, u 18. i 19. veku izgradila velelepni dvorac i oko njega veliki park u Sremskoj Kamenici, nije ni slutila da će mesto, odakle su se jednim pogledom mogli obuhvatiti Petrovaradinska tvrđava i Novi Sad, mnogo godina kasnije postati omiljeno izletište Novosađana.
Piše: Lj. Preradović
Izvor: Novosti.rs
Kamenički park, koji od decembra 2008. godine ima status spomenika prirode, a odlukom >> Pročitaj celu vest na sajtu B92 << Skupštine grada dat je na staranje JKP “Gradsko zelenilo”, gradio se u etapama od 1790. do 1811. godine. O dvorcu Marcibanji-Karačonji iz vremena kad su ga plemićke porodice napustile, vrlo se malo zna i gotovo ništa nije napisano. Na ulazu u dvorac nalazi se spomen-ploča na kojoj piše da je zdanje podigla porodica Marcibanji de Puho.
Poznato je, međutim, da se sredinom tridesetih godina 19. veka devojka iz porodice Marcibanji, Marija, udala za grofa Gvida Karačonjija, koji je u miraz dobio kameničko vlastelinstvo sa ovim dvorcem.
"U Sremsku Kamenicu su dolazili samo leti i to za vreme berbe grožđa", opisuje nekadašnje prilike publicista Zoran Knežev u svojoj knjizi “Novi Sad priče iz prošlosti”. "Tada su se u dvorcu održavali veliki prijemi i balovi. Grof Karačonji je park uredio po ugledu na čuvene engleske parkove".
Park se tada, kao i danas, prostirao na 28 hektara, a u njemu su bile zasađene retke vrste parkovnog drveća prikupljene iz celog sveta. Bio je ukrašen skulpturama i cvetnim žardinjerama, a imao je pešačke, i staze za jahanje, kamene klupe, česme i veštačko jezero sa ribama. Prateći ekonomski objekti, locirani ispred dvorca prema Dunavu, izgrađeni su 1850. godine. Njih su, između ostalog, činile Kamelijenhaus, konjušnica, spremište za lađe...
To je prostor koji je skoro sasvim izgubio autentičnost. Poslednji vlasnik dvorca iz porodice Karačonji bio je mlađi Gvidov sin Eugen, u čijem vlasništvu je park ostao do 1918. godine.
"Najupečatljivija je bila skulptura 'Pet glava', postavljena na Brežuljku ljubavi, kako su ga vlasnici zvali. Tu je bila i Kamelijenhaus - kuća za grejanje i čuvanje pod staklom ovog egzotičnog cveća", priča dalje Knežev o dalekoj prošlosti. "Ostaci nekadašnjeg vrta i umetničkih dela, nažalost, danas nisu vidljivi".
U periodu između dva rata park je promenio nekoliko vlasnika i u njemu su se redovno održavali đurđevdanski uranci. U to vreme je bio i prilično zapušten, a Kraljevska banska uprava je zabranila parcelisanje, prodaju, ograđivanje parka i seču drveća. U Drugom svetskom ratu u njemu je podignuto osam betonskih bunkera, okrenutih prema Novom Sadu.
.jpg)
