Izvor: Blic, 24.Mar.2008, 08:37 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Svedok tri mutna veka
Još tri godine, pa tri veka okruglo od tada... Dakle, godina 1711. Tada je u Ečkoj sagrađena crkva posvećena Svetom Nikoli. A još dve decenije ranije, velika seoba Srba 1690. Bez detalja o intrigama i sporovima... i nedoumicama, dakako... najkraće: pošto je porazila Turke pod Bečom, tada moćna Austrija, u savezu sa Poljskom, Mletačkom republikom i Rusijom, krene vojsku da Osmanlije zatre, ili ih bar vrati u Aziju. Najkraćim putem, preko Srbije.
Zapisano je: „Kada >> Pročitaj celu vest na sajtu Blic << su bili nadomak Prizrena, austrijski car je pozvao Srbe da im se pridruže, obećavajući da će nakon pobjede imati konačno i potpuno oslobođenje od Turaka." Patrijarh srpski u to vreme, Arsenije III Čarnojević, u jesen 1689. potpiše sporazum sa Austrijancima, a već sledeće godine, kad Turci pobede kod Kačanika, i preokrenu ishod rata, stane sa vladikama i kaluđerima na čelo kolone Srba - kažu da se tad iselilo šezdeset, a neki i sto hiljada duša - i sa poraženim saveznicima pobegne na sever, u Ugarsku, na teritoriju današnje Vojvodine.
I ovo je zapisano, možda i sa malo zlobe: „Sa Kosova i južne Srbije na sjever je pošla glavnina srpskog naroda. Opustjela područja Kosova i Metohije nakon Velike seobe naselila su albanska plemena iz brdskih krajeva, a Šumadiju i zapadnu Srbiju Srbi iz Hercegovine, Crne Gore i Bosne." Eto, tako je bilo...
Car austrijski, u nameri da naseli puste predele prema Turcima koje su Mađari pre toga napustili, Srbima je obećavao da će moći sami da urede sebi život. Nakon doseljavanja, naročitim carskim aktom odobrena je unutrašnja autonomija pravoslavne crkve, a Srbima je dato pravo da „slave svoje praznike, biraju arhiepiskope i podižu hramove gde god to nađu za shodno". Tako je u dokumentu, ukrašenom velikim pečatom, pisalo...
I na dokumentu se i svršilo. Godine 1708, naime, pišu Budimci vladiki: „Teško stradamo sa vsake strane, a pomoći nemamo niotkuda krome Boga. Ako koga uređenja ne bude, nećemo se moći nikako držati i živeti ovde, niti nam prilikuje... Od toliko vremena kako smo se ovde mi naselili, niti smo građani, ni seljaci, niti koje ureždenije imamo. Veće, ako kome što damo, tako smo im mili; ako li ne damo, a oni na nas ratuju..."
E, u tim smutnim godinama, pre tri veka manje tri godine, u Ečkoj Srbi grade crkvu i posvećuju je svecu zaštitniku putnika i, valjda, izbeglica.
Nada Boroš, direktor Arhiva Zrenjanin, piše da je crkva „izgrađena od naboja, busenja i ćerpiča. Oblepljena je blatom. Toranj je drveni, ranije otvoren, a od 1883. godine zatvoren. U tornju se nalaze tri zvona, dva mala iz 1774. i jedno veliko iz 1883. godine, izliveno u zvonolivnici u Vršcu."
Zidana po uzoru na brvnare, sa krovom od šindre na dve vode, 1744. godine ukrašena je ikonostasom tada čuvenog Šerbana Popovića. Jedna ikona iz tog doba i danas je u crkvi, a ostale su u zrenjaninskom Narodnom muzeju. Sadašnji ikonostas je rad iz 1786. godine.
A u leto 1781. godine Lukač Lazar, trgovac stokom rodom iz Erdelja, a poreklom Jermenin, blagajni bečkog dvora isplati 217.000 forinti za posed od oko 30.000 lanaca zemlje pored reke Begej i kupi Ečku. Jedan deo Srba iseli se, a spahija naseli Rumune iz svog Erdelja, pa od 1785. do 1856. godine Srbi i Rumuni dele crkvu svetog Nikole: u desnoj pevnici pojalo se na rumunskom, u levoj na staroslovenskom jeziku.
Početkom devedesetih godina zamenjena je šindra na krovu, a ovih dana preko puta crkve završava se obnova parohijskog doma. Kad on bude gotov, biće srušen kućerak od naboja u dvorištu u kojem sada živi Petko Petrović sa ženom. Izbegli iz Srebrenice '92, bez dece i rodbine, ovde su, u zamenu za sitnu pomoć oko crkve, našli krov nad glavom.
Petko Petrović kaže ne zna gde će. Pominjali su im neki dom u Zrenjaninu.
Nema kraja seobama...
Selo sa tri hrama
U samom centru sela izdiže se visoki zvonik Rumunske pravoslavne crkve, građene od 1844. do 1850. godine. Njen ikonostas je u duborezu, i ceo je pozlaćen, a ikone su delo Georgija Popovića iz 1810-1815. godine.
A odmah pored dvorca Lazarevih „Kaštel", sada pretvorenog u reprezentativni hotel, naslednici onog Lukaša iz Erdelja, tada već grofovi, na temeljima crkvice iz 1794. godine sagradili su 1864. lepu crkvu i posvetili je Jovanu Krstitelju. U njoj su vredne ikone iz XVIII veka koje su pod zaštitom države.
.jpg)
