Izvor: Vesti-online.com, 23.Mar.2018, 01:38   (ažurirano 02.Apr.2020.)

Simbol prkosa sili i smrti (1): Dželati su pred njima drhtali

Vest da će na Trgu slobode u Nikšiću ovog leta konačno biti postavljen dostojan spomenik narodnom heroju Čedomiru - Ljubu Čupiću, nesumljivo je obradovala sve dobromisleće i slobodomisleće ljude, ne samo u Nikšiću i Crnoj Gori.

Firmi Mehanizacija i programat koja je stala iza tog poduhvata i njenom čelnom čoveku Dušanu Đuroviću, koji će, prema nezvaničnim podacima, lično finansirati podizanje spomenika, to će biti za čast i ponos, a Nikšiću i državi Crnoj >> Pročitaj celu vest na sajtu Vesti-online.com << Gori za večnu sramotu i stid što se toga nisu setili za 76 minulih godina otkad je Čupić svojim predsmrtnim osmehom i držanjem na strelištu zadivio ceo slobodoljubivi, antifašistički svet.

Priča koja sledi posvećena je Ljubu Čupiću i Stjepanu Filipoviću, neumrlim vitezovima koji su za minulih sedamdeset i šest godina bili i ostali simboli patriotizma, antifašizma i slobodoljublja, heroji koji su svojim predsmrtnim držanjem potvrdili gromovitu, svevremnju pesnikovu poruku: "Ko iskreno i strasno ljubi istinu, slobodu i otadžbinu, neustrašiv je kao bog."

Čupići potiču iz Zagarča, sa sredokraće puta Podgorica-Danilovgrad, i krak su poznate zagaračke porodice Ćupić (tamo i danas žive njihovi bliski, krvni srodnici). Tokom njihovog gotovo dvodecenijskog stranstvovanja i potucanja po belom svetu prekršteni su, izgleda, u Čupiće, tako što im je u dokumentima i ličnim ispravama upisano prezime Čupić, jer tamo očigledno nisu znali za glas "ć" i tako im ostalo i kasnije, do dana današnjeg.

Savo Tomeljin Čupić, otac Čedomira - Ljuba Čupića, prkosni Zagarčanin, bundžija i nepokornik, kao bjelaš, odnosno otvoreni protivnik samovlašća i tiranije kralja Nikole Prvog Petrovića, sa suprugom Stanom, rodom od Burića iz Zagrede kod Danilovgrada, i dvoje dece, morao je još daleke 1907. godine da beži iz Crne Gore i spas potraži u belom svetu.

Stanili su se u Argentini, do koje se, izgleda, tada najlakše stizalo. Što u Južnoj, što u Severnoj Americi, ostali su gotovo dvadeset godina i izrodili još osmoro dece, tako da su imali sedam sinova i tri ćerke. U otadžbinu su se vratili tek 1926. godine (Čedomir, koji se rodio u Argentini i kojeg je majka iz milošte "prekrstila" u Ljuba, tada je imao trinaest godina).

Povratak Sava Čupića sa tako brojnom porodicom, nije protekao nezapaženo. Veliki rodoljub i patriota, pristalica ujedinjenja južnoslovenskih naroda na Balkanu, u kotorskoj luci je dočekan sa svim počastima koje priliče takvom čoveku. U ime jugoslovenskog kralja Aleksandra Prvog Karađorđevića dočekao ga je komandant ratne mornarice, admiral Dragutin Prica.

Savo je proglašen za doživotnog počasnog ađutanta kralja Aleksandra, koji mu je potom i kumovao na krštenju dece. Čupići su se kratko zadržali u Nikšiću, a onda od kralja i države dobili i lepo imanje u Metohiji, u selu Verić kod Istoka. A svakako zahvaljujući svesrdnoj brizi kuma-kralja, i gotovo sva deca Sava i Stane Čupić su zbrinuta, koje na službu, koje na dalje školovanje, tek osetila su milost i zahvalnost kraljevske kuće za zasluge i patriotizam koji je ispoljio njihov otac.

Kao student prava u Beogradu, Čupić se već nekoliko godina pre Drugog svetskog rata opredelio i aktivno uključio u rad i delovanje naprednog, revolucionarnog pokreta, a 1940. godine postao i član komunističke partije Jugoslavije.

Razloga za stid imaju vlasti i Hrvatske i Srbije zbog Čupićevog brata po ideji i duhu Stjepana - Stevana - Steva Filipovića, čoveka gotovo istovetne biografije i konačne sudbine, čoveka koji je kao i Čupić iskoristio trenutak umiranja da zadivi i dželate i pokaže kako valja "s besmrtnošću zborit".

Filipoviću je, doduše, još 1960. godine u Valjevu, gde je, kao i Čupić u Nikšiću, pogubljen u maju 1942. godine, podignut monumentalni spomenik, kasnije i spomen-bista ispred zgrade tamošnjeg Doma kulture, a 1978. mu se veličanstvenim spomenikom odužio i rodni Opuzen.

U ratnom ludilu i nacionalističko-antifašističkoj histeriji devedesetih godina prošlog veka, prvo je srušen Filipovićev spomenik u Opuzenu, a 2009. godine, iz istih pobuda je i njegova bista u Valjevu "ukrašena" kukastim krstovima i sumračnim, bezumnim porukama sledbenika ideologije protiv koje se borio i tako herojski život položio ovaj mladi Hrvat u srcu Srbije.

Kad je planuo Drugi svetski rat, odmah po kapitulaciji Jugoslavije aprilskih dana 1941, i Čupići su, kao i toliki drugi, morali da beže sa Kosmeta pred plimom velikoalbanskog nacionalizma i balističke pomame, pred nemilosrdnim, krvavim terorom Albanaca, koji su se okuražili pod skutom okupatora i ugledali priliku da etnički očiste taj prostor, proteraju Srbe i Crnogorce sa njihovih ognjišta i zaposednu njihova imanja i bogatstva.

Stigli su do Bjerluhe podno Čakora, ali je glava porodice, otac Savo, tu odlučio da se vrati na svoje imanje u Veriću, gde je bio podigao veliku i lepu kuću i započeo izgradnju fabrike za preradu voća. Nije, međutim, stigao u Verić, neko ga je na tom putu mučki, s leđa, ubio.

Nastavak na Vesti-online.com...