Izvor: Politika, 19.Feb.2011, 23:53 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Poput starih majstora
U stogodišnjem zdanju beogradske zadužbine Nikole Spasića nedavno je otvoren Centar zanatlija i preduzetnika Srbije i izloženo petnaestak rukotvorina sa sertifikatom umetničkih i starih zanata
Petnaestak vrednih rukotvorina sa sertifikatom umetničkih i starih zanata deo su prve izložbene postavke u galerijskom prostoru novoosnovanog Centra zanatlija i preduzetnika Srbije, smeštenog u zadužbini Nikole Spasića u Beogradu. Osnivač Centra je „Rezime Art fondacija” (iz >> Pročitaj celu vest na sajtu Politika << poslovnog sistema hotela „Rezime Kraun”) u saradnji sa Udruženjem zanatlija Beograda i uz podršku Ministarstva ekonomije i regionalnog razvoja Srbije, a izložba, na kojoj je predstavljeno 12 majstora, biće otvorena do 27. marta. Nakon toga će eksponati biti ponuđeni kupcima, a zatim sledi prodajna izložba suvenira, nakita i drugih radova dece sa oštećenim vidom.
– Centar zanatlija i preduzetnika Srbije ima za cilj očuvanje i promociju zanatske proizvodnje, želeo bi da majstori umetnina iz cele Srbije dobiju mogućnost da svoje radove predstave u srcu Beograda, ali i da se stranci koji borave u našem gradu na ovom mestu upoznaju sa raznolikošću i bogatstvom srpskog tradicionalnog i savremenog zanatstva. Posredstvom izložbi i događaja druge vrste nameravamo da negujemo dobar preduzetnički duh, predanost radu i poslovnu inicijativu. Naša ideja je, takođe, da generacije koje tek stasavaju uverimo da se od umetničkih zanata može lepo živeti i zaraditi, zato nameravamo da ustanovimo i poseban fond za podsticaj i stipendiranje mladih zanatlija – kaže za „Magazin” Miomir Bata Hreljac, predsednik „Rezime Art fondacije”, poznat kao čovek koji je otvorio prvu piceriju u Beogradu, prvi italijanski restoran („TP”) i, kasnije, prvi hotel tipa „dom daleko od doma” specijalizovan da ugosti poslovne ljude i diplomate koji borave u srpskoj prestonici.
Naš sagovornik je, kako navodi, imao u životu više prilika da pokaže šta znači imati ideje koje su ispred svog vremena i uspešno ih ostvariti, zato mu je stalo da pomogne i drugim smelim, vrednim i sposobnim preduzetnicima. Pre nego što je postao jedan od pionira srpskog privatnog preduzetništva, oprobao se kao muzičar u „Korni grupi” (uostalom, majka mu je pevala u Bečkoj operi) ali je uvideo da ima više smisla za organizaciju nego za svirku, pa je otvorio disko klub. U biografiji mu piše i da je završio Pravni fakultet, dva meseca bio direktor produkcije ploča u „Studiju B”… ali se poslednjih desetak godina bavi hotelijerstvom.
Nakon što je, ističe Hreljac, „oronulu, zapuštenu i poplavljenu”zadužbinu čuvenog beogradskog trgovca i dobrotvora delimično obnovio za potrebe svog hotela i galerije, ovom stogodišnjem zdanju je namenio još bolju sudbinu: kristalnu koncertnu i izložbenu dvoranu na mestu mračnog, pustog prolaza, zatim radionicu starih zanata gde će posetioci moći da posmatraju sopstvenim očima kako nastaju mala umetnička dela, pa zastakljeno šetalište u unutrašnjem dvorištu i pjacetu sa fontanom…
Da li će se ovi planovi ostvariti zavisiće, naravno, i od odluke opštine Stari grad, saglasnosti nadležnih gradskih organa pod čijom je zaštitom ovo kulturno dobro i Upravnog odbora Spasićeve zadužbine, koja je inače bila protiv toga da se zgrada u ulici Kneza Mihaila 33 adaptira i pretvori u hotel bez odgovarajućih dozvola Republičke građevinske inspekcije i Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture.
U međuvremenu, u starom zdanju iza čije se neupadljive fasade teško mogu naslutiti luksuzne hotelske sobe, deluje i Centar zanatlija i preduzetnika Srbije sa izložbenim prostorom u kojem se ovih dana mogu videti: naušnice kao od srebrnog inja sačinjene, replika vizantijskih, delo Gorana Ristovića iz Kraljeva (Filigran Pokimica); duborezne slike sa pravim nakitom od plemenitog metala, iz kolekcije nadahnute Hilandarom i njemu posvećene, nastale u galeriji „Đani” Slavoljuba Galića iz Kragujevca; kožni povezi sa britanskim kraljevskim grbom, rad Ljubomira Turukala iz Novog Sada, naručeni iz Londona; oprema za konje, iz saračke radionice Nikole Đurana u Somboru, pravljena po porudžbini britanskog dvora; šabloni sa šarama za oslikavanje crkava pristigli iz radionice za konzervaciju kulturnih dobara Ivana Ambrošića iz Sombora…
Tu su i ćilimi sa takozvanom pariskom šarom, koja je posle velikih ratova krajem 19. i početkom 20. veka dobila novo ime – bomba, i novu namenu (da kao simbol muške snage i energije krasi tkanja koja će biti poklonjena dečacima na rođenju, mladićima kad krenu na visoku školu, partnerima kad započnu novi posao…), a svojim ih je rukama tkala Slavica Ćirić iz pirotske zanatske zadruge „Damsko srce”. Pa drvene klompe Ivice Kovača iz Bačkog Monoštora, bodeži Dragana Stijakovića sa Petrovaradina, opanci i šumadijske narodne nošnje Mijomira Aleksića iz Kaluđerice…
Najumešnije srpske kujundžije, abadžije, sarači, mutavdžije, tkači, majstori filigrana i mnogi drugi umetnici starog zanata svojim su se rukotvorinama nekada proslavili i izvan granica sopstvene države, a sad su šansu dobili i ovi savremeni, poslednji čuvari umeća kojeg gotovo da više i nema.
A. Mijalković
objavljeno: 20.02.2011.
.jpg)
