Izvor: B92, 01.Dec.2007, 13:00 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Na današnji dan, 1. decembar
Umrli Giberti, Romanov, Pirandelo, Gurion i Bernard, rođena Tiso, Kraljevina SHS, ubijen Kirov.
1455. Umro italijanski vajar, zlatar i slikar Lorenco Giberti. Izradio čuvena vrata na krstionici katedrale u Firenci. Njegov spis Commentarii vredan dokument za izučavanje italijanske arhitekture i slikarstva.
1640. Portugalija posle ustanka, kojim je zbačena španska vlast, ponovo stekla nezavisnost. Dve sedmice kasnije vojvoda od Braganse krunisan za portugalskog kralja >> Pročitaj celu vest na sajtu B92 << pod imenom Žoao IV. Španija nezavisnost Portugalije priznala 1668.
1761. Rođena Mari Tiso. Proslavila se praveći voštane maske ličnosti pogubljenih u Francuskoj revoluciji, u Velikoj Britaniji 1802. postavila stalnu izložbu voštanih figura svojih savremenika, danas Muzej Madam Tiso.
1821. Dominikanska Republika, koja obuhvata dve trećine istočnog dela karipskog ostrva Haiti, tada poznatog kao Hispanjola, proglasila nezavisnost od Španije.
1822. Osnivač brazilskog carstva Dom Pedro krunisan za prvog cara Brazila, kao Pedro I.
1825. Umro ruski car Aleksandar I Romanov. Tokom vladavine, od 1801. do 1825, proširio teritoriju Rusije. Posle poraza Napoleona u Rusiji, 1812. imao vodeću ulogu u antifrancuskoj koaliciji evropskih sila, jedan od glavnih incijatora stvaranja Svete alijanse, 1815. Uspešno ratovao protiv Otomanskog carstva i pomagao srpskim ustanicima.
1906. U Parizu otvoren bioskop Omnija pate, prva dvorana u svetu izgrađena za prikazivanje filmova.
1918. Odlukom parlamenta Danske Island stekao nezavisnost.
1918. Provincija Transilvanija, ranije u sastavu Mađarske, odnosno Austro-Ugarske, ujedinila se s Rumunijom. U sastav Rumunije ušli i rumunski deo Banata i neke pokrajine. Taj datum Rumuni slave kao nacionalni praznik, Dan ujedinjenja.
1918. U Beogradu proglašena Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca, s princem Aleksandrom I Karađorđevićem kao regentom i Beogradom kao prestonicom.
1925. U Lokarnu, u Švajcarskoj, evropske države potpisale sporazume o garanciji mira i nepovredivosti granica. Najvažnijim se smatra Rajnski pakt, kojim su se Nemačka, Francuska i Belgija obavezale na poštovanje granica, a Nemačka prihvatila demilitarizaciju Rajnske oblasti. Te sporazume prekršio Adolf Hitler kada je, 1936, okupirao Rajnsku oblast, a potom napao Čehoslovačku, 1938, i Poljsku 1939.
1934. U Lenjingradu ubijen Sergej Kirov, blizak Staljinov saradnik, član Politbiroa i sekretar Centralnog komiteta sovjetske Komunističke partije. Atentat na Kirova Staljinu bio povod za početak žestokih obračuna s protivnicima.
1936. Umro italijanski pisac Luiđi Pirandelo, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1934, jedan od najznačajnijih dramskih pisaca XX veka. Otvorio puteve moderne dramaturgije.
1971. U Karađorđevu, na sednici Predsedništva Saveza komunista Jugoslavije, smenjen deo rukovodstva Saveza komunista Hrvatske, nosilaca politike tzv. Masovnog pokreta. Usledile čistke u političkim i privrednim vrhovima u Srbiji, Sloveniji i Makedoniji i sprečen pokušaj političkih i privrednih reformi u SFRJ.
1973. Umro izraelski državnik David Ben Gurion, vođa borbe za stvaranje države Izrael i njen prvi premijer.
1981. U najvećoj nesreći u istoriji jugoslovenskog vazduhoplovstva, avion DC-9 super 80 ljubljanskog Inex-adria avioprometa udario u planinu blizu Ajačija na Korzici. Poginulo svih 178 putnika i članova posade.
1988. Benazir Buto postala premijerka Pakistana, kao prva žena na čelu jedne islamske zemlje.
1989. Mihail Gorbačov posetio Vatikan, kao prvi sovjetski lider i dogovorio se s papom Jovanom Pavlom II o uspostavljanju diplomatskih odnosa SSSR i Vatikana.
1991. Na referendumu u sovjetskoj republici Ukrajini nadmoćna većina birača izjasnila se za nezavisnost od SSSR.
2000. Lider Partije nacionalne akcije Vinsent Foks inaugurisan za predsednika Meksika. Okončan period vladavine Institucionalne revolucionarne partije dug 71 godinu. Prvi poraz te partije od 1929.
2001. U dva napada palestinskih bombaša-samoubica u Jerusalimu poginulo 10 Izraelaca, u eksploziji autobusa u Haifi ubijeno 30. U tim napadima povređeno više od 200 ljudi.
2001. Japanski kraljevski par, princeza Masako i prestolonaslednik princ Naruhito, dobili, posle osam godina braka, prvo dete, kćerku Aiko.
2002. Za predsednika Slovenije izabran dotadašnji premijer u više mandata Janez Drnovšek.
2004. Holandski princ Bernard, otac kraljice Beatrise, umro u 94. godini u Utrehtu. Bernard de Lip-Bisterfeld rođen u Nemačkoj, kralj Holandije postao 7. januara 1937, kada se oženio tadašnjom holandskom kraljicom Julijanom.
.jpg)
