Izvor: Politika, 04.Avg.2008, 23:37 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Toplo i jugonostalgično
Filmovi: „Moram spavat anđele” Dejana Aćimovića i „Petlov doručak” Marka Naberšnika...
22. HERCEGNOVSKI FESTIVAL
Herceg Novi – Magični realizam i poetika kadrova krase makedonski film „Ja sam iz Titovog Velesa” Teone Strugar-Mitevske, preciznom režijom, dobro odmerenom glumom i vrhunskim snimateljskim radom, osvaja hrvatsko-bosanska ratna drama „Živi i mrtvi” Kristijana Milića, crni humor čini privlačnom >> Pročitaj celu vest na sajtu Politika << priču „Teško je biti fin” bosanskog reditelja Srđana Vuletića, dok srpska replika na Rodrigezov i Milerov „Grad greha” – debitantski film Nebojše Radosavljevića „Miloš Branković”, snažno uporište pre svega ima u izvrsnom snimateljskom radu direktora fotografije.
Ovi filmovi, uz sumornu tranzicionu dramu „Ljubav i drugi zločini” Stefana Arsenijevića i političko-pornografski, muzičko-kabaretski film „Na lepom plavom Dunavu” Darka Bajića, na glavnom su meniju 22. festivala filmske režije u Herceg-Novom koji je okupio stvaraoce iz svih bivših jugoslovenskih republika (ili, kako se to danas popularno naziva – iz regiona), da na Kanli kuli „ukrste koplja”.
Ovo i ovako koncepcijski sročeno hercegnovsko filmsko susretanje i stvaralačko ukrštanje nudi više od puke mogućnosti međususedskog produkcijskog i rediteljskog upoređenja. Ovo je izvrsna prilika i za proveru koliko je ko i gde stigao, šta su i kolike su (svakodnevne) životne i filmske muke, postoji li još uvek u postjugoslovenskim kinematografijama zajednička memorija. Sudeći po hrvatskom filmu „Moram spavat anđele” glumca, reditelja i producenta Dejana Aćimovića („Je li jasno, prijatelju”) i slovenačkom „Petlov doručak” Marka Neberšnika, još kako postoji.
Aćimovićev film, porodična drama sa poglavljima zajedničkog jugoslovenskog iskustva, bavi se sudbinom višenacionalne porodice sedamdesetih godina prošlog veka, u periodu zrelog titoizma. Radnja filma smeštena je u mali hercegovački grad u kojem živi dečak Goran od oca Hrvata i majke Srpkinje, a u široj i užoj porodici ima i pravoslavaca, katolika i muslimana koji, više-manje složno i skladno, žive pod svetonazorom dede – komuniste. Mali junak u početku prolazi kroz sva opšta mesta koja se mogu očekivati od nostalgičnog postjugoslovenskog retro filma (način života, sudbinske košarkaške utakmice, Titovi govori...) da bi Aćimović priču postepeno odveo dublje i dalje, sve do složene drame o razvodu iz dečije vizure i dirljive melodrame (dvoje razvedenih ljudi, u potresnom finalu, ponovno se zaljubljuju jedno u drugo, ali u času kad je već prekasno). Iako Aćimovićev film klasične režije (scenario napisala njegova sestra Tanja kojoj pripadaju i producentske zasluge) nije bez povremenih dramaturških slabosti, mora mu se priznati fino i čvrsto jezgro i dosledno izvedena celina.
Najgledaniji slovenački film svih vremena (oko 170.000 gledalaca) „Petlov doručak”, filmski je prvenac Marka Neberšnika, snimljen prema istoimenom romanu savremenog pisca Ferija Lainščeka, gledaoce osvaja spontanošću priče i svežinom koja odudara od standarda slovenačkog filma u poslednjih nekoliko godina. Ovo je dobro režirana (nešto duža) melodrama, gotovo dokumentarno realistična, sa obiljem humora koji proizilazi iz svakodnevnih životnih situacija.
Priča filma smeštena je u provincijski gradić na severoistoku Slovenije u kojem su sva glavna dešavanja vezana za zapuštenu automehaničarsku radionicu Gajaša (izvrsni Vlado Novak), koji je svojevremeno kao socijalistički proleter i udarnik krstario od Đevđelije do Triglava, a sada sanja o hrvatskoj pop-divi Severini (igra samu sebe u petominutnoj sceni). Gajaš je samac, dobričina iako gunđalo, stari je jugonostalgičar, sumnjičav prema novoosvojenim evropskim vrednostima. Njegov šegrt što se zaljubljuje u lepu ženu lokalnog mafijaša u funkciji je gradnje melodrame, a njegovi drugari u piću i kartanju doprinose temeljima humora i obrta. Film je veoma gledljiv i zabavan, sa čvrsto postavljenim i dobro profilisanim kvartetom likova (stari jugonostalgičar, mafijaš i mladi preljubnički par) i sa Severinom čija je seksepilna pojava glavni okidač za dramatični rasplet.
Dubravka Lakić
[objavljeno: 05/08/2008]
.jpg)
