Izvor: Radio Televizija Vojvodine, 10.Okt.2010, 16:56 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Poseta Sirmijumu - povratak u doba Rimljana
SREMSKA MITROVICA -
"Temelji" Sremske Mitrovice skrivaju Sirmijum, jednu od prestonica Rimskog carstva, na kojoj arheolozi rade više od pola veka, ali pojedini segmenti tog grada još su "tajna" zakopana, na samo nekoliko metara, ispod solitera, škola, tržnih centara i saobraćajnica.
Sa novinarima Tanjuga, rešenim da od savremenih tehnologija i arhitekture pobegnu u antičko doba, direktor Zavoda za zaštitu spomenika kulture Sremske Mitrovice Ljubiša Šulaja "prošetao" >> Pročitaj celu vest na sajtu Radio Televizija Vojvodine << je ulicama Sirmijuma, kojima su krajem 3. i početkom 4. veka koračali rimski imperatori.
"Mi bajku o Sirmijumu nećemo ispričati do kraja. Ostaće nekim drugim generacijama... ko zna šta je sve 'zarobljeno' ispod Mitrovice", rekao je Šulaja podsetivši da su prva sistemska arheološka istraživanja počela 1957. godine sa Carskom palatom.
U Vizitorskom centru palate, koji je otvoren krajem prošle godine, a tokom vikenda ga poseti između 150 i 200 turista, mogu se videti samo pojedini elementi kompleksa palate, među kojima se izdvajaju fragmenti fresaka i podni mozaici.
"Mozaici zauzimaju površinu od oko 350 metara kvadratnih, a zanimljivo je da su višeslojni, pošto je smena vladara uslovljavala i promenu enterijera palate", predočio je Šulaja i kao interesantan podatak izdvojio otkriće ostataka podnog grejanja.
Iznenadno otkriće
Carska palata, čiji su zidovi bili ukrašeni kamenom, dopremanim iz različitih delova sveta - Egipta, Azije, Grčke i Italije, "pronađena" je tokom pripreme terena za izgradnju stambenog objekta, pre pet decenija.
Radovi su prekinuti "istog trenutka" kada su otkriveni masivni zidovi, ostaci grejnog sistema, podni mozaici i cirkus, odnosno hipodrom u neposrednoj blizini palate.
"Sirmijum građevinskim investitorima već dugo predstavlja problem, ali smo pronašli kompromis, odnosno rešenje - zaštitna arheološka istraživanja prate izgradnju svakog objekta", naglasio je Šulaja.
Investitori se, dodao je on, mogu opredeliti da uz nadzor arheologa "zagrebu" dublje od metra, ispod sterilnog dela ili da se odreknu podrumskih prostorija.
Osim u Carskoj palati, Sirmijum je prezentovan na još dva lokaliteta - to su Bazilika svetog Dimitrija i ostaci zanatske četvrti na Žitnom trgu.
Šulaja je ukazao da se rimska prestonica, koja značajno podseća na Konstantinopolj, može videti i na maketi, izrađenoj na osnovu, do sada istraženih, oko stotinu lokaliteta, izloženoj u Carskoj palati.
Na maketi su pored palate i hipodroma, verodostojno prikazane i "Licinijeve terme", žitnica, trgovačke i zanatske četvrti, luksuzne gradske vile, ali i višespratne stambene zgrade, u kojima je živelo siromašno stanovništvo.
Grad je bio zaštićen bedemima, izvan kojih se nalazilo svetilište Jupitera, ulice popločane kamenjem, a Rimljani su se vodom snabdevali preko akvadukta sa izvora fruškogorskog potoka Vranjaša.
Otkriveni su i ostaci pozorišta, vojnih utvrđena, kovačnice novca...
"Putevi kulture rimskih imperatora"
U Srbiji je rođeno 16 rimskih imperatora, a u Sirmijumu pet - Decije Trajan, Aurelijan, Prob, Maksimijan Herkulije i Gracijan, zbog čega je i Sremska Mitrovica jedno od odredišta na "Putu rimskih careva".
Po rečima Šulaje, taj projekat dosta obećava, a pored osam arheoloških nalazišta u Srbiji, obuhvatiće i slične lokalitete u Hrvatskoj, Bugarskoj i Rumuniji i povezati ih u celinu.
Od "Puteva kulture rimskih imperatora", koji je podržala država, puno očekuju i u lokalnoj Turističkoj organizaciji, gde su novinarima Tanjuga ukazali i na druge turističke potencijale Sremske Mitrovice - rezervat prirode Zasavica i fruškogorske manastire.
"Dolaze nam đačke ekskurzije, domaći, ali i strani turisti. Njihov broj se lagano povećava, posebno od otvaranja Carske palate, u kojoj je od početka godine zabeleženo oko 8.000 poseta", navela je direktorka TO Tanja Poznić.
Sremska Mitrovica se, na žalost, dodala je ona, ne može pohvaliti velikim brojem smeštajnih kapaciteta - jer u gradu postoji nekoliko konačišta i samo jedan hotel.
Gradonačelnik Sremske Mitrovice Branislav Nedimović je kazao da gradska uprava već radi na rešavanju tog problema i da se o izgradnji novih objekata pregovora sa potencijalnim investitorima.
On očekuje da krajem sledeće godine, odnosno početkom 2012. grad bude bogatiji za dva manja porodična hotela sa po tridesetak ležajeva.
"Mislim da će to zadovoljiti potrebe grada u ovom trenutku", zaključio je Nedimović.
Nastavak na Radio Televizija Vojvodine...
