Izvor: Radio Televizija Vojvodine, 16.Dec.2019, 09:21   (ažurirano 02.Apr.2020.)

Novi laureati Pečata varoši sremskokarlovačke

Prestižna nagrada Brankovog kola, ''Pečat varoši sremskokarlovačke'', za najbolje pesničke knjige na srpskom jeziku, ravnopravno je pripala ove godine, za knjige izabranih pesama: Nedeljku Babiću i Danilu Jokanoviću, i za samostalne zbirke poezije: Milošu Jankoviću i Radmilu V. Radovanoviću.

Na završnoj sednici odluku je jednoglasno doneo žiri u sastavu: Nenad Grujičić, Jelena Aleksić i Krstivoje Ilić. U najužem izboru za nagradu „Pečat varoši sremskokarlovačke“ >> Pročitaj celu vest na sajtu Radio Televizija Vojvodine << bile su i nove knjige poezije Ane Ristović, Radomira Uljarevića, Jagode Kljaić, Milana Mihajlovića, Dragana Boškovića, Julije Kapornji i Katarine Pantović.

Jedanaesta po redu knjiga poezije Nedeljka Babića (1948, Lukavica kod Vlasenice), pod nazivom „Zavičaj“ (Besjeda, Banjaluka, 2018), donosi izabrane (sabrane) sonete i nove priloge. Majstor soneta predstavio je lepezu virtuoznih rešenja ove vekovne forme i pokazao da takav pesnički projekat ima monumentalni karakter. Nedeljko Babić je na izvanredan način predočio raskoš i snagu srpskoga jezika u osvajanju soneta, čuvenog italijanskog i svetskog pesničkog oblika starog preko sedam vekova. U knjizi sabirnog karaktera, koja nosi ime po Babićevom prvencu – „Zavičaj“, ostvareno je potpuno jedinstvo forme i sadržaja, zvuka i slike, raskošnog rimarijuma i funkcionalne semantike do zadivljujućih metričkih i zanatskih izvedbi. Ova knjiga je svojevrsni bedeker kroz edenski vrt soneta, priručnik za početnike, ali i za one koji su daleko odmakli u građenju sonetne forme. Leksički bogati, sa učestalim kovanicama koje plene svežinom, tematski razuđeni, to su soneti u rasponu od zavičajnih i porodičnih motiva do prizora iz najnovijeg rata, gde vrhune pesme izbegličke (prognaničke) tematike, filmski uzbudljive, sa snagom dokumentarne potke, do pesama univerzalne provenijencije i životnog smisla.

Deseta po redu knjiga pesama Danila Jokanovića (Podgorica, 1956) ustvari je knjiga izabranih iz dosadašnjih devet zbirki poezije. Knjiga „Izabrane“ (Oktoih – Štampar Makarije, Podgorica, 2018), predstavlja, po prvi put, na jednom mestu ono najbolje što je Jokanović dosad napisao/ispevao na srpskom jeziku. Odmah se dâ primetiti da se radi o verodostojnom i duboko proživljenom svetu koji na pesnikovoj koži nosi tragove žižaka i ugaraka bomeskog načina života. Ne stideći se poput nekih preučenih pesnika, Danilo Jokanović u prvi plan, i u najvećem broju, s razlogom ističe svoju ljubavnu poeziju neprestano dočaravajući prožimanje ženskog i muškog principa, i to – razdrljene košulje, često i grlom u jagode, viteški. U stvari, ovde prevladava slavljenje žene kao junakinje poezije od pamtiveka, žene kao večne i nikad demistifikovane boginje. Međutim, spram erosa ovu poeziju naseljava i tanatos, to jest – motivi smrti i nestajanja, što je druga krupna, a večita tema u opusu ovoga pesnika.

Posve neobična pesnička pojava na srpskoj književnoj sceni nesumljivo je Miloš Janković (Beograd, 1963), čija nova, nagrađena knjiga nosi naziv „Katrenik“ (Biblioteka „Danilo Kiš“, Vrbas, 2019). On je autor nekoliko desetina zbirki poezije, šest knjiga izabranih i „probranih“ pesama, triju proznih knjiga i nekoliko antologija i panorama, te priređenih izdanja drugih pesnika. U ovako mnogorodnom opusu našla se i najnovija zbirka katrena mahom ukrštene rime – „Katrenik“. Za pesnike katren je kućni prag pevanja, glavna zanatska stopa za dalja putešestvija u beskraju poezije, njenih mnogovrsnih oblika i formalnih rešenja. Pred nama je dve stotine katrena, odnosno osam stotina stihova.

Radmilo V. Radovanović (1957, Divin kod Bileće) autor je nagrađene zbirke poezije „Tezejev jav“ (Art print, Banjaluka – Klub umjetničkih duša, Mrkonjić Grad, 2019). Godinama prepoznatljiv, mada ne samo po tome, po čestoj upotrebi starogrčke i starorimske mitologije u pesničke svrhe. Tako je i najnovija njegova knjiga, posle dvadesetak dosad objavljenih, „Tezejev jav“, u dobrom svom delu zasnovana na takvom poetičkom konceptu. U srpskom jeziku „jav“ označava oglašavanje, javljanje, zov, mada tu reč pronalazimo i u jednom triptihu panslovenske mitologije (nav – svet mrvih, jav – svet živih i prav – svet bogova). Ovo je jedna od najboljih Radovanovićevih knjiga koja sublimiše fantazmagorične slike zavičaja i detinjstva, lepezu zazivane ljubavi prema mladoj ženi „violinskog tijela“ i mitsku amblematiku koju priziva i saziva lik iz naslova knjige.

Nagrada ''Pečat varoši sremskokarlovačke'' za 2019. godinu novim laureatima svečano će biti uručena 15. marta na dan Radičevićevog rođenja po julijanskom kalendaru, a na ''Prolećnim Brankovim danima 2020'' u najstarijoj srpskoj gimnaziji, u Sremskim Karlovcima, u kojoj se Aleksije Radičević školovao od 1835 – 1841. godine.

Nagradu „Pečat varoši sremskokarlovačke“ 1967. godine osnovao je studentski list „Indeks“ u Novom Sadu. Te godine proglašeno je osam laureata: Rajko Petrov Nogo, Branko Bošnjak, Radomir Mićunović, Petko Vojnić Purčar, Karolj Jung, Milorad Milenković Šum, Zvonimir Husić i Tito Bilopavlović.

Među dosadašnjim dobitnicima ove ugledne poluvekovne nagrade nalaze se: Raša Popov, Darinka Jevrić, Miodrag Pavlović, Vujica Rešin Tucić, Novica Tadić, Dragomir Brajković, Nebojša Devetak, Slobodan Kostić, Miloš Komadina, Matija Bećković, Dara Sekulić, Krstivoje Ilić, Dragan Kolundžija, Ranko Jovović, Manojle Gavrilović, Ranko Preradović, Stevan Tontić, Ranko Risojević, Milan Nenadić, Nenad Grujičić, Đorđo Sladoje, Goran Simić, Boro Kapetanović, Ileana Ursu, Andrej Jelić Mariokov, Miljurko Vukadinović, Blagoje Baković, Predrag Bjelošević, Slobodan Tišma, Miloš Kordić, Anđelko Anušić, Branko Brđanin Bajović, Vladimir Jagličić, Jelena Aleksić, Veroljub Vukašinović, Dragana Kragulj, Dragoslav Dedović, Miroslav Aleksić, Laslo Blašković, Vojislav Karanović, Emsura Hamzić, Boško Suvajdžić, Mirko Vuković, Goran Labudović Šarlo, Dragica Stojanović, Ivan Lalović i drugi.

Nastavak na Radio Televizija Vojvodine...