Izvor: Politika, 04.Mar.2008, 13:00 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Lubardina retrospektiva
U Muzeju „25 maj” biće izloženo 170 slika iz celokupnog stvaralaštva velikana naše umetnosti
U Muzeju savremene umetnosti užurbano se radi na pripremi velike retrospektivne izložbe Petra Lubarde (1907–1974), čije je otvaranje planirano za 15. mart u Muzeju „25 maj”. To će biti prva velika srpska retrospektiva našeg najznačajnijeg umetnika posle 1967. godine u Muzeju savremene umetnosti.
Na postavci u Muzeju „25 maj”, biće >> Pročitaj celu vest na sajtu Politika << izloženo 170 dela uključujući predratni period, radove posvećene stradanju kragujevačkih đaka, posleratni ciklus, do slika iz poslednjih godina stvaralaštva. Slike su iz kolekcija Muzeja savremene umetnosti koji u svojim zbirkama čuva 17 radova Petra Lubarde iz značajnog i prelomnog perioda vezanog za pedesete godine 20. veka, iz Narodnog muzeja u Beogradu koji čuva predratnu kolekciju. Lubardina dela pozajmiće za ovu izložbu i Matica srpska i Poklon zbirka Pavle Beljanski iz Novog Sada, Spomen muzej „21. oktobar” iz Kragujevca, a izložba će, u odnosu na prošlogodišnju održanu u Plavom dvorcu na Cetinju, biti bogatija i za dela iz drugih kolekcija.
Pored kapitalnih dela, na beogradskoj retrospektivi biće izložena slika „Drača” iz 1942. godine koju je Narodni muzej Crne Gore otkupio upravo pred prošlogodišnju izložbu Lubardinih dela na Cetinju. Posetioci će, pored najpoznatijih dela Petra Lubarde među kojima su „Guslar” „Kosovski boj”, „Kamena pučina” ili „Bitka na Vučjem dolu”, videti i manje poznate crteže i printove slika posvećenih stradanju kragujevačkih đaka 1941. godine.
Naime, kolekciju slika „Kragujevac 1941. godine” Lubarda je uradio po narudžbini, ali se iz pijeteta prema tragediji odrekao naknade i svoju odluku o poklonu ozvaničio pisanim testamentom u kojem je precizirao uslove pod kojima platna mogu da se izlažu, što znači da po izričitoj želji umetnika slike mogu da se izlažu samo kao nedeljiva celina i ne smeju se iznositi van Kragujevca. Zato su urađeni printovi koji se pozajmljuju za izložbe van Kragujevca. Za stradanje u Šumaricama Lubarda je saznao 1942. godine, dok je bio u nemačkom logoru Oflag. Na ovim platnima je bojama i četkom proživeo celu dramu stradanja Kragujevčana kroz dela „Noć pre tragedije” preko „Planine od leševa” do centralne slike „Dosta krvi, dosta ubijanja”. Potresen tragedijom, posebno zbog streljanih đaka, kao unutrašnji lajtmotiv celog ciklusa Lubardi su poslužili Njegoševi stihovi „Na groblju će iznići cvijeće, za daleko neko pokoljenje”.
Koncepcija izložbe u Muzeju „25 maj”, čiji je autor Petar Ćuković iz Crne Gore, ostaće ista kao što je bila i letos, 27. jula, na dan Lubardinog rođenja u Plavom dvorcu. Koncepcija je predstavljala podelu na 11 problemsko-tematskih celina, sa akcentom na prelazak iz figuracije u apstrakciju. Poseban segment izložbe biće elektronska biblioteka sa radnim nazivom „Čitajte o Lubardi”, koja će obuhvatiti svu objavljenu štampanu dokumentaciju posvećenu ovom velikom umetniku u elektronskoj formi, a pripremljeni su i dokumentarni filmovi iz arhive RTS-a.
Podsetimo, prošla godina bila je godina jubileja, tačnije stogodišnjica rođenja Petra Lubarde, koja je obeležena izložbama crteža u galeriji „Haos”, postavkom u Prodajnoj galeriji Beograd (replikom izložbe iz 1951. godine u galeriji ULUS, koja je tada označila prekretnicu na našoj umetničkoj sceni, budući da je Lubarda pokazao slike koje su se odnosile na drugačije poimanje forme, svetlosti, boje). Priređena je i izložba Lubardinih slika u galeriji RTS-a iz zbirki Narodnog muzeja u Beogradu.
Velika retrospektiva u Beogradu bila je planirana za prošlu godinu ali, kao što objašnjava kustos MSU Dejan Sretenović, Muzej na Ušću je ušao u program NIP-a, počela je rekonstrukcija, pa je kao odgovarajući prostor izabran Muzej „25 maj”, odnosno prvi slobodan termin. Izložba će trajati do 26. aprila.
M. Đorđević
[objavljeno: 05/03/2008]
.jpg)
