Izvor: Politika, 23.Maj.2007, 12:00 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Još jedna crkva u Medijani
Arheolozi smatraju da je reč o crkvi za sveštenstvo, za razliku od parohijske sa Hristovim monogramom otkrivene 2000. godine
Niš – Na veliko iznenađenje arheologa, na lokalitetu Medijana pored crkve sa Hristovim monogramom istražene 2000. godine, na samo osam metara severno od nje, otkrivena je još jedna crkva. Po dimenzijama je nešto manja, ali je po načinu gradnje kvalitetnija, pa arheolozi smatraju da je ona bila višeg ranga i da je služila sveštenstvu, >> Pročitaj celu vest na sajtu Politika << za razliku od crkve sa Hristovim monogramom koja je bila parohijska.
– Otkrili smo naos, apsidu i ostatke paraklisa sa severne strane ove građevine. U crkvu se ulazilo iz vojničkih baraka koje su za tu priliku bile preuređene u periodu otprilike posle 378. godine kada datujemo obe crkve, objašnjava za "Politiku" mr Gordana Jeremić, istraživač-saradnik Arheološkog instituta u Beogradu.
U središnjem delu naosa nalazi se predikaonica – ampon, oltarska pregrada i prostor apside koji je takođe imao svoju supstrukciju. Ono što je zanimljivo i naročito važno kod istraživanja ove crkve je nalaz jedne konstrukcije opeka i tegula uz severni zid naosa koja indicira na postojanje drvene konstrukcije za sedišta za sveštenstvo. Ovaj nalaz upućuje na to da je crkva nešto višeg ranga u odnosu na crkvu sa Hristovim monogramom koja bi, prema tome, mogla da bude parohijska, dok bi novootkrivena mogla da bude za sveštenstvo i episkope.
Prostor severno od novootkrivene crkve u obliku pravougaone prostorije služio je za odlaganje i osveštavanje crkvenih darova. Nađen je i deo crkvene porte popločan tegulama sa solidnom supstrukcijom, a ceo kompleks zatvarao je jedan ogradni zid otkriven 2000. godine.
Na pitanje zašto ovo otkriće predstavlja iznenađenje za arheologe, Gordana Jeremić odgovara:
– Nismo očekivali još jednu crkvu. Smatrali smo da je jedna mogla da podmiruje potrebe stanovništva Medijane i okoline. Međutim, na razmaku od samo osam metara postojale su dve crkve.
Da je ova dvomesečna kampanja iskopavanja, koja se završava krajem ove nedelje, bila izuzetno plodna govore i brojna druga otkrića. Pronađeno je mnoštvo arheoloških predmeta.
– Inventarisali smo preko 600 sitnih nalaza, ali taj broj je znatno veći kada se dodaju i nalazi keramičkih posuda koje smo pronašli u velikoj količini. Izdvojena su dva horizonta života na ovom prostoru. Jedan se vezuje za period vojničkih baraka, a drugi za period ove ranohrišćanske crkve. Od nalaza posebno ističemo bronzane delove pojasnih garnitura rimskih vojnika koji su ovde živeli. To su okovi u obliku propelera, zatim brojni nalazi staklenih posuda, čaše i krčazi, ravno prozorsko staklo, velika količina bronzanog novca od kraja trećeg do početka petog veka – nabraja naša sagovornica.
Iz perioda baraka pronađena su i tri kvadratna metra fresko slikarstva sa geometrijskim motivima, a u posebno vredna ubrajaju se dva nalaza. Jedan je hrišćanski bronzani prsten sa predstavom krsta, što je, po rečima Gordane Jeremić, kuriozitet na Medijani, jer do sada ovde nije bilo predmeta sa tako jasnom hrišćanskom simbolikom. Drugi nalaz je izuzetno luksuzna posuda od crne staklene paste sa inkrustacijom u beloj, žutoj i crvenoj boji, sa predstavom bele ptice, verovatno pauna, rajske ptice i cvetnim motivom.
Ova istraživanja finansirala je gradska opština Medijana, a budžetom Direkcije za izgradnju Niša predviđena su istraživanja svake godine. Iskopavanja će biti nastavljena najverovatnije na jesen.
-----------------------------------------------------------
Kiša produžila istraživanja
Niš – Iako je bilo planirano da arheolozi Arheološkog instituta iz Beograda i niškog Narodnog muzeja krajem prošle nedelje okončaju ovogodišnju kampanju iskopavanja na Medijani, koja je započeta pre dva meseca, posao na ovom lokalitetu potrajaće do kraja ove nedelje. Kako je za "Politiku" izjavila mr Gordana Jeremić, istraživač-saradnik u Arheološkom institutu, kiša koja je padala proteklih dana omela je arheologe, pa će istraživanja biti nastavljena još nedelju dana.
M. Momčilović
[objavljeno: 23.05.2007.]
.jpg)
