Izvor: SrbijaDanas.com, 01.Feb.2024, 19:49

Danas je Novom Sadu ROĐENDAN: Srpska "Atina" slavi tradiciju dugu 276. godina

Još jedan u nizu bitnih datuma.

Novi Sad danas slavi 276. rođendan.

Gradonačelnik Novog Sada Milan Đurić zajedno je sa predsednicom Skupštine grada Novog Sada, Jelenom Marinković Radomirović, tradicionalno u Svečanoj sali Gradske kuće povodom 1. februara, rođendana Novog Sada, ugostio delegacije pobratimskih i prijateljskih gradova.

- Hvala svim predstavnicima gradova i opština koji su došli da uveličaju naše slavlje, 276. rođendan Novog >> Pročitaj celu vest na sajtu SrbijaDanas.com << Sada. Dugogodišnje prijateljstvo koje negujemo sa našim gradovima pobratimima i gradovima prijateljima, jeste garancija da uvek možemo da računamo jedni na druge.

To ne diktiraju samo sporazumi i slova na papiru, već istinski duboke veze, koje traju decenijama ili čak vekovima - rekao je gradonačelnik Đurić obraćajući se prisutnima i dodao da se nada da će gosti grada uživati u današnjem danu i da će poneti samo lepe uspomene iz Novog Sada.

Prijemu povodom proslave 1. februara prisustvovale su brojne delegacije, između ostalih, predstavnici Noriča, Pečuja, Nižnjeg Novgoroda, Temišvara, Herceg Novog, Кumanova, Tivta, Gomelja, Istočnog Sarajeva, Trebinja, Budve i Banja Luke.

Na današnji dan pre 275 godina građani Petrovaradinskog Šanca otkupili su svoju slobodu time što su za 80.000 forinti kupili svom naselju titulu slobodnog kraljevskog grada.

Tog 1. februara Novosađani su od carice Marije Terezije dobili kolektivni plemićki status, koji ih je branio od samovolje vojnih i feudalnih vlasti Habzburškog carstva.

- Ja, Marija Terezija, Božjom milošću carica rimska, a kraljica Ugarske, Češke, Dalmacije, Hrvatske, Slavonije, Rame, Srbije, Galicije, Lodomerije itd. dajem glasom ovoga pisma na znanje svakome, koga se tiče, da taj toliko puta spominjani naš Petrovaradinski kameralni grad, koji leži na drugoj strani Dunava, u bačkoj županiji, na zemljištu Sajlovo, silom naše kraljevske moći i ugleda iz ranije navedenih razloga, činim slobodnim kraljevskim gradom. Da ga uvrstimo, primimo i upišemo u broj, krug i red ostalih naših slobodnih kraljevskih gradova naše kraljevine Ugarske i naših naslednih zemalja. Ukidajući mu dosadašnje ime Petrovaradinski šanac, nađosmo za dobro da se ubuduće zove i da mu naslov bude Neoplanta, mađarski Uj Videgh, nemački pak Neu Satz, srpski Novi Sad i bugarski Mlada Loza - navedeno je u Povelji.

To je značilo da Novi Sad dobija pravo na sudsku, zakonodavnu i izvršnu vlast u vidu Magistrata sačinjenog od dvanaestorice građana i građanki, pravo da donese gradski Statut i ubira porez. Po priznatim pravima i preuzetim obavezama, Novi Sad se izjednačio s ostalim urbanim komunama Carevine, koje su u to vreme iz feudalne epohe polako prelazile u građansku.

Elibertaciona povelja Marije Tarezije bila je osnov i uslov privrednog, kulturnog i demografskog razvoja Novog Sada, a do nje su Novosađani stigli zajedničkim naporom, bez obzira na veru i naciju. Da li su tada znali da će maleno naselje na mestu nekadašnjeg mostobrana Petrovaradinske tvrđave postati gotovo polumilionski grad, teško je reći, ali da nisu "odrešili kesu”, Novi Sad danas sigurno ne bi bio jedan od regionalnih centara i grad s izglednom budućnošću.

Od 1998. godine 1. februar se i zvanično obeležava kao Dan grada, a građanima i građankama zaslužnim za doprinos i promociju slobodarskih vrednosti, koje su prepoznate kao najznačajnije obeležje grada i njegovih stanovnika i stanovnica, dodeljuje se prestižna "Februarska nagrada".

Srbija Danas/RTV.rs

Nastavak na SrbijaDanas.com...