Izvor: Politika, 02.Sep.2013, 16:03 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Zašto se bratime srpske i kosovske opštine
Gradonačelnici 70 gradova iz centralne Srbije potpisali su povelje o namerama, kao preduslov za bratimljenje s kosovskim opštinama, a pridružilo im se i 20 gradova i opština iz Republike Srpske
Osmog novembra, na Mitrovdan, kada Kosovska Mitrovica slavi svoju gradsku slavu, planirano je, kako kaže Dragiša Milović, predsednik opštine Zvečan, da se Mitrovica pobratimi s Beogradom. „To što će glavni grad naše države Srbije učvrstiti vezu s Kosovskom Mitrovicom, koja >> Pročitaj celu vest na sajtu Politika << je, s druge strane, za sve nas koji živimo na Kosovu i Metohiji glavni grad, sigurno je dobar znak”, kaže Milović.
Da će uskoro doći do ovog bratimljenja, prvi put je najavljeno nedavno, kada su predstavnici Skupštine Beograda i Parking servis poklonili severnoj Kosovskoj Mitrovici vozilo „pauk” za odvoženje nepropisno parkiranih automobila. Rekavši da je ovaj poklon samo početak saradnje dva grada, Aleksandar Vulin, direktor Kancelarije Vlade Srbije za KiM, istakao je da je to pokazatelj da će Srbija i Beograd uvek brinuti o ljudima koji tamo žive i dobar način da se pokaže kako se bori za to da Srbija bude svakodnevno prisutna u Kosovskoj Mitrovici.
S tom željom Kancelarija je još u oktobru prošle godine pokrenula opsežnu akciju bratimljenja gradova i opština iz centralne Srbije s gradovima i opštinama na severu Kosmeta, uz isticanje da je njen smisao da se, pored većeg prisustva na KiM, neposrednim povezivanjem opštinskih struktura obezbedi saradnja u oblasti privrede, obrazovanja, kulture, zdravstvene zaštite. Ubrzo potom, gradonačelnici 70 gradova iz centralne Srbije u Kosovskoj Mitrovici potpisali su povelje o namerama, kao preduslov za bratimljenje s kosovskim opštinama. Onda je došlo do bratimljenja Zrenjanina i Štrpca, beogradske opštine Surčin s opštinama Zubin Potok, Zvečan i Vučitrn...
U martu se akcija raširila i preko Drine. Predsednici 20 opština i gradova iz Republike Srpske i 25 srpskih opština na KiM potpisali su Povelju o bratimljenju. Bratimili su se opštine Zvečan, Bileće i Gacko, zatim Zubin Potok i Mrkonjić Grad, Kalinovik i Petrova, opština Kosovska Mitrovica i Mali Zvornik...
S obzirom na to da je ovakva praksa unutar nekadašnje Jugoslavije bila izraz „bratstva i jedinstva” između gradova pojedinih republika, mnogima zvuči neobično to što se danas bratimljenje odvija između opština unutar same Srbije.
I sagovornici našeg lista to ne poriču, ali za to imaju specifična objašnjenja. Mirko Krlić, pomoćnik direktora Kancelarije za KiM, objašnjava da je naziv bratimljenje zadržan, ali: „Pravi naziv tih aktivnosti najbolje je definisao vladika Teodosije, koji je rekao ’potvrđivanje bratstva’. Znači, mi se ne bratimimo, nego potvrđujemo bratstvo. I naravno da je ovo sabiranje neophodno u trenutku kada je srpski narod na KiM ugrožen. Ovo sabiranje, mnogo puta smo istakli, nije ni nacionalistički, ni šovinistički, a najmanje zaverenički čin protiv bilo koga. Ovo je velika potvrda da narod na KiM dobija podršku, da shvati da nije sam”, kaže Krlić. S druge strane, Oliver Ivanović, bivši državni sekretar u Ministarstvu za Kosovo i Metohiju, ocenjuje da su „emocije prema Kosovu veoma jake i sveprisutne, i da je, u ovoj situaciji, to bratimljenje prosto emotivna, a može se reći i politička podrška, ljudima koji žive u gradovima na Kosovu”.
Koliku korist od „mostova” podignutih da spoje Srbe imaju, pre svega, Srbi na severu? Mišljenja da opštinska rukovodstva ne ulaze baš pripremljena u ovu akciju, Ivanović kaže: „Bratimljenje, po pravilu, treba da znači čvršću, tešnju saradnju na konkretnim stvarima, a mi toga nemamo, već se to više svede na ceremoniju potpisivanja sporazuma, razmenu poklona i međusobne posete.” On misli da ni Kancelarija nema pravi koncept za ovu akciju, već da se njeno delovanje svodi na simboliku. Pa, ipak, on to ne potcenjuje, jer je „narodu potrebna moralna podrška u ovom teškom vremenu, da ga ne slome i ne pokolebaju nedaće kroz koje prolazi”.
Krlić se, pak, ne slaže s ocenom da se akcija odvija na nivou simbolike i kaže da to „dolazi od onih koji su o Kosovu brinuli, pa se videlo kako su brinuli”. Primera koji potvrđuju da je povezivanje korisno ima, prema njegovim rečima, mnogo, i to vrlo različitih – od toga da lokalna samouprava svojim znanjem, svojim preporukama i svojim stručnim službama učestvuje u radu lokalnih samouprava na KiM, preko materijalne pomoći, razmene kulture i iskustava, do privredne saradnje. Kao konkretan primer navodi gradnju vrtića u Štrpcu s bratskim opštinama iz Srbije, ali i to da je predsednik opštine Bečej nedavno u Štrpcu rekao da će opština Bečej, koja ima neke objekte na Jadranskom moru, predložiti da oni budu prodati i da novac bude uložen u objekte u Brezovici.
Biljana Čpajak
objavljeno: 02.09.2013.
.jpg)
