Izvor: JUGpress.com, 27.Apr.2021, 08:54

Skoro svaki femicid je mogao biti sprečen

BEOGRAD

U Srbiji od početka godine ubijeno najmanje sedam žena, a tokom 2020. godine ubijeno je

najmanje 28 žena u partnersko-porodičnom nasilju, iako precizan broj i karakteristike ovih

ubistava nisu poznati. Femicid je najekstremnija manifestacija rodno zasnovanog nasilja

prema ženama: ubistva žena koje vrše muškarci, motivisana mržnjom, prezirom i

osećanjem vlasništva i nadmoći nad ženama, koji u krivičnom zakonodavstvu Republike
>> Pročitaj celu vest na sajtu JUGpress.com << />
Srbije nije inkriminisan kao posebno krivično delo.

Danas su predstavljeni rezultati istraživanja sudske prakse o femicidima i pokušajima

femicida u Srbiji (2017-2019) sprovedenog u okviru projekta „Iskorenjivanje i sprečavanje

femicida u Srbiji“ koji realizuju Ženski istraživački centar za edukaciju i komunikaciju,

FemPlatz i Gender knowledge hub, uz podršku UN Women i Evropske unije. Rezultati

pokazuju da:

• pokušaj femicida i femicid učinioci najčešće vrše prema svojim sadašnjim i bivšim

suprugama, vanbračnim i emotivnim partnerkama. Skoro polovina učinilaca

femicida bila su u bračnom/vanbračnom/partnerskom odnosu sa žrtvom. Visok je

procenat femicida izvršen prema članovima porodice, posebno prema majkama

(24,1%).

• Većina femicida i pokušaja femicida izvršena je u kući/stanu/dvorištu gde žena živi.

To potvrđuje rezultate prethodnih istraživanja o nasilju prema ženama. Za žene je

najmanje bezbedno i najmanje sigurno mesto njihov dom. Samo 28,7%

slučajeva femicida učinjeno je na otvorenim i javnim prostorima.

Dominantni motivi za izvršenje femicida i pokušaja femicida bili su ljubomora, koja je

nastala iz želje za isključivim posedovanjem partnerke, nemogućnosti kontrole njenog

ponašanja i upravljanja njenim životom, kao i osveta zbog raskida emotivne veze i

bračne/vanbračne zajednice, mržnja i netrpeljivost zbog neuzvraćene ljubavi.

O žrtvama pokušaja femicida ima veoma malo podataka u sudskim presudama, iako

su saslušane kao svedokinje u postupku. O žrtvama femicida ima još manje podataka,

najčešće su u pitanju podaci koje daje učinilac. Ti podaci uglavnom nisu objektivni, jer

učinilac nastoji da opiše žrtvu i njeno ponašanje kao glavni faktor izvršenja femicida.

Žrtve se opisuju kao „nevernice“, „alkoholičarke“, uvek spremne za svađu, osobe koje se

nedolično ponašaju, napuštaju kuću, vređaju i slično, čime „izazivaju“ učinioca da mu

Ovaj projekat je podržala Evropska unija

„padne mrak na oči“. Čak i prilikom saslušanja članova porodice žrtava kao svedoka

sud ne saznaje dovoljno o žrtvi i njenom životu pre nego što je ubijena. Stiče se utisak

da se niko ne interesuje za žrtve kojih više nema, navodi prof. dr Nevena Petrušić,

jedna od autorki istraživanja.

U većini slučajeva žrtve femicida i pokušaja femicida nisu se obraćale nadležnim državnim

organima i ustanovama za pomoć i zaštitu od nasilja koje je postojalo pre izvršenja dela.

Samo mali broj žrtava je prijavljivao nasilje, ali način reagovanja institucija sistema svedoči

o njihovoj neefikasnosti i pokazatelj je nedelotvornosti sistema zaštite žena od partnerskog

i porodičnog nasilja.

U strukturi izvršenih femicida preovlađuju krivična dela tzv. običnog ubistva (55,2%), a ista

je situacija i sa pokušajima femicida, preovlađuju pokušaji tzv. običnog ubistva (69,7%).

Sudovi često menjaju pravnu kvalifikaciju krivičnog dela iz optužnice od težeg ka lakšem,

što dovodi do blažeg kažnjavanja, pri čemu ni praksa sudova u tumačenju propisa nije

ujednačena.

Najvažniji zaključci istraživanja i današnje konferencije su da je neophodno 1) inkriminisati

femicid kao posebno krivično delu u zakonodavstvu Republike Srbije; 2) ustanoviti sistem

(opservatoriju) za praćenje i analizu femicida u Srbiji; 3) izmeniti postojeće protokole

(opšti i posebne) i uključiti posebne delove koji će se u svakom protokolu odnositi na

postupanje u vezi sa procenom rizika, prevencijom i zaštitom od femicida.

Najavljujemo da će organizacija FemPlatz, uz podršku UN Women i EU, od 15. maja 2021.

godine početi realizaciju modela praćenja i analiziranja femicida u Albaniji i Crnoj Gori s

obzirom na sličan politički, pravni i društveni kontekst kako bi radili na uspostavljanju

regionalne opservatorije za praćenje femicida.

I ovo Vam može biti interesantno

Nastavak na JUGpress.com...