Izvor: Vostok.rs, 25.Maj.2016, 09:54 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Srpski rodoslovi stari dva i po milenijuma
Oko 100.000 srpskih familija "zatrpalo" je istraživača iz Hercegovine Petra Aškrabu Zagorskog iz sela Jelašca kod Kalinovika. Decenijama se "rve" sa precima, znanih i neznanih Srba i njihovim rodoslovima, starim vekovima! Polovinu je već publikovao, a u međuvremenu uspeo je da "obradi" još desetak hiljada, dok je na "čekanju" 40.000 srpskih prezimena.
Petar je prevalio više od milion i trista hiljada kilometara, obradio više od 1.200 knjiga, prešao celu bivšu Jugoslaviju, ali i Italiju, Albaniju, Mađarsku, Rumuniju... Retko da u neko selo nije nogom stao, a u nekima i po više puta.
Petar Aškraba
- Ceo posao sam nasledio od pradede Andrije, zvanog Šule, koji je bio izuzetno pismen čovek, prevodio pisma sa grčkog i turskog Smail-agi Čengiću od roda Orlovića sa Zelengore, koja se tada zvala Crna Gora. Porodice sa tog terena su se krajem 14. i početkom 15. veka odselile u podlovćenski kraj gde je nastalo ime Crna Gora, odnosno stara Crna Gora - priča, za "Novosti", Petar Aškraba. - Dakle, Smail-aga je rodom iz moga sela, sa Jelašaca, kod Kalinovika!
Naš sagovornik otkriva da je prostor koji mu je bio interesantan za obradu Zagorska Srbija koja se prostire od Soluna do Alpa, zatim Sinje more (koje se danas zove Jadransko), pa Šumadija, sve do Dačke Srbije ili kako pojašnjava, prostor nekad znan kao Karavlaške i Karabogdanske, današnje Rumunije i Moldavije.
Najstarija prezimena koja je do sada "utvrdio" Aškraba stara su po 2.500 godina, poput: Veletića, Kalinovića, Ljutića, Bodrića, Dragovića (ili Drugovića, Dregovića, koji nisu morački i nikšićki Dragovići), pa 2.300 godina vremešni Karanovići, 2.000 Glindići, Dindarići, Dendići (Dende), Deretići, Srbeati (od kojih su danas Bejatovići, Bejati, Beati..), Desidijatići (bilo ih je oko 30.000 na prostoru Olova i Romanije).
- Tu su i prezimena stara između 1.800 i 1.600 godina: Svevladovići, Oštrivojevići, Samovići, pa od pre 1.600 do oko 1.100 godina Budimirovići, Vlastimirovići, Gojnikovići, Gojanovići (pominju se još 892. i danas postoje u Kalinoviku i slave Aranđelovdan). Tu su, zatim, Višeslavići, Viševići, Zagurovići, Mosorovići, Nenkovići, Klonimirovići, Tolimirovići, Bosnići, Orlovići, pa Vlkovići (Vukovići), Nemanjići, Borići, Toljići, Nikolići, Zagorčići, Dučići, Radovinići, Ozrihnići - nabraja naš sagovornik.
I Aškraba je jedno od najstarijih srpskih prezimena i broji dva i po milenijuma trajanja. Ono u "prevodu" znači škrabati, pisati, slikati, ostavljati tragove.
- Moje bratstvo spada u pleme Kalinovića. Živimo u krugu od trideset kilometara. Sa Aškrabama su isto bratstvo Cerovići u Tušini ili Tušinji u Crnoj Gori, zatim, Petrovići Njegoši koji su sa Zagorja iz roda Ljutića Kalinovića, čiji je predak Bogut Ljutić prešao na čelo plemena Drobnjaka 1340. godine. Moj pradeda Šule je u dogovoru sa Novicom Cerovićem "uredio" ubistvo Smail-age - kaže Petar. - Rođen sam kao trinesto dete oca Bogdana i majke Sofije (rođene Elek, iz čijeg roda su Đuranovići u Goliji kod Nikšića koji slave Aranđelovdan, a spadaju u pleme Ozrinići), na Petrov dan 1952. godine (zato mi je po svecu ime), i to u štali, u jaslama!
SELIDBE
- Nemanjići, Crnojevići, Petrovići, Obrenovići, rod su Ozrinića, linija Ivanovića koji slave Aranđelovdan. - U svim mojim knjigama, obrađujući srpska prezimena piše nastanak prezimena, njegovo postojanje, kako su se prezivali pre, koliko su se razgranali, i gde su se odselili.
Veliša Kadić,
Novosti
.jpg)
