Izvor: Politika, 08.Jul.2007, 12:00 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Nisu na privremenom radu
Centralni savet Srba saopštio da oko 700.000 Srba nije privremeno nastanjeno u Nemačkoj, već je smatraju svojom novom domovinom. – Školski uspeh dece srpskog porekla u ovoj zemlji – drastično opada
Konačno je jedna srpska organizacija u Nemačkoj argumentovano obznanila da u ovoj državi – Srbi nisu privremeno. Vele, njih oko 700.000, prema popisnim podacima nemačkih vlasti od pre tri godine, stalno je nastanjeno u Nemačkoj, svojoj novoj domovini. Zasluge što je >> Pročitaj celu vest na sajtu Politika << floskula o "radnicima na privremenom radu" iz doba titoizma, posle tolikog opiranja realnosti, ipak, otišla u prošlost, pripadaju Centralnom savetu Srba u Nemačkoj, organizaciji osnovanoj prošle godine u Hamburgu, koja okuplja 80 udruženja i klubova iz 12 nemačkih pokrajina, kao i istaknute ličnosti srpske dijaspore.
Predstavljajući se na nedavno održanim "Vidovdanskim danima dijaspore" u Beogradu, više usputno nego na samim susretima, predstavnici ZSD potvrdili su da su po mnogo čemu izuzetak među srpskim organizacijama u dijaspori: okreću se prvenstveno zemlji domaćinu kao ravnopravni partner iz redova srpske dijaspore, a sliku o srpskoj zajednici u Nemačkoj grade na preciznim istraživanjima.
– Ne bavimo se ni "moravcem" ni ćevapčićima, nego društveno-političkim radom – metaforički veli Milan Čobanov, član rukovodstva Saveta, inače stručnjak za komunikacije, koji predočava šta se događa među Srbima u Nemačkoj.
Ta slika ni izdaleka nije idilična. Migracije u Nemačku se nastavljaju, kao što se i odlazak Srba iz nje ne smanjuje, ali – u nepoznatom pravcu. Godišnje se 21.000 useli, a čak 28.000 Srba iseli iz Nemačke. Nepoznat je i najveći deo bića srpske emigracije u ovoj zemlji, kao i njen odnos prema matici. Školski uspeh dece srpskog porekla u ovoj zemlji – drastično opada. To znači da među Srbima u Nemačkoj ne postoji – srednji sloj. Budućnost neobrazovanih Srba, a oni preovlađuju, neizvesna je, a stepen asimilacije ljudi našeg porekla – nepoznat.
Zna se, recimo, da je 2001. godine 12.000 Srba uzelo nemačko državljanstvo i ispisalo se iz srpskog, a ta cifra je uglavnom približna svake godine. Uz sve to, primeri "klupskog života" i okupljanja oko Srpske pravoslavne crkve ne odgovaraju stvarnom životu naših ljudi u Nemačkoj. Podatak da je samo sedam odsto ljudi srpskog porekla organizovano po klubovima govori da se menja i situacija među Srbima u dijaspori.
– Zalažemo se da se ključni problemi Srba u Nemačkoj rešavaju tu gde živimo. Sarađujemo sa nemačkim institucijama i učestvujemo u kreiranju politike prema nama kroz političke partije i strukture nemačke države. Pri tome, moramo da znamo koji su interesi nas Srba koji živimo u Nemačkoj i interesi Srbije kao države – objašnjava dr Stojanka Aleksić, predsednica Saveta i jedan od glavnih inicijatora da se osnuje ova organizacija.
U zemlji u kojoj ima 17 miliona migranata i gde svake godine dođe 250.000 novih, nešto više od 500.000 naših građana suočava se sa sve zaoštrenijom ekonomskom krizom i stopom nezaposlenosti od 25 odsto, nedovoljnim znanjem maternjeg jezika među decom srpskog porekla i "zapanjujućom neodgovornošću srpskih roditelja u animiranju svoje dece da se obrazuju i pohađaju više ili visoke škole". Iako je godišnje Nemačkoj potrebno 120.000 stručnjaka, dok jeftina radna snaga iz redova "gastarbajtera" doživljava sumrak – budući da se danas potreba za njima zadovoljava u Moldaviji, Indiji, ili Kini – srpski podmladak i njihovi roditelji kao da o tome ne vode brigu.
Od 60.000 naše dece školskog uzrasta samo četiri odsto posećuje nemačke gimnazije. Čak 33 odsto ukrajinske dece, ili 17 odsto hrvatske, ide u gimnaziju. Srpskih studenata, a ima ih 3.200, procentualno je tri puta manje nego hrvatskih. Srpska deca su uglavnom rođena u Nemačkoj, ukrajinska su se doselila u poslednjih 15 godina. Srba je, inače, duplo više u Nemačkoj nego Hrvata.
Ako se očekuje da oni koji ne studiraju makar završe neki zanat i tu je drugačije: samo 3.800 srpske dece izučava neki zanat. U Savetu vele da je to logična posledica činjenice da 20 odsto naše dece uspeva da položi samo osnovnu školu i to s različitim uspehom.
– Istraživanja pokazuju da su deca, koja su kao druga generacija došla za Nemačku, imala mnogo bolje ocene i profesionalne uspehe nego ona koja su se tu rodila. To je posledica činjenice da deca rođena u Nemačkoj ostaju u krugu roditelja do polaska u školu i uglavnom govore srpski, ili loš nemački. Dokazano je da oni nikada ne mogu da nadoknade ovo nedovoljno znanje nemačkog jezika. Slično je i u obrnutom slučaju. Ako roditelji sa njima govore samo nemački, ili najčešće srpsko-nemački, deca postaju analfabeti u oba jezika. Zbog toga uvek imaju slabije šanse prilikom konkursa nego deca koja govore nemački – objašnjava dr Aleksić.
Takva situacija dodatno pogoduje evidentnoj diskriminaciji u dodeljivanju radnih mesta, primećuje Čobanov, jer poslodavac, u najvećem broju slučajeva, u uslovima kada je četiri miliona nezaposlenih, želi da zaposli – Nemca. Najnoviji podaci pokazuju da je bez posla oko 26.000 naših ljudi, koji su uglavnom neobrazovani.
– Centralni savet Srba u Nemačkoj, analizirajući ove podatke, dolazi do svojih tema, ali je roditeljima naše dece važnije da mu kupe BMW, "peticu" ili "trojku", i da se ova provezu po Srbiji sa laktom izbačenim kroz prozor – veli Čobanov, ukazujući na jedan opominjući podatak: više od 40 odsto Srba, njih oko 200.000, pripada populaciji između 18 i 35 godina starosti.
Radivoje Petrović
[objavljeno: 08.07.2007.]
.jpg)
