Izvor: Politika, 08.Nov.2009, 23:00 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Kuća Sinđelića da uđe u kalendar ekskurzija
I pored toga što izloženi eksponati teško mogu da se vide na jednom mestu, spomen kuću Sinđelića retko posećuju. Nešto pod hitno mora da se menja jer oko 52.000 đaka svake godine prođe kroz Svilajnac na putu za Resavsku pećinu
Svilajnac - Kuća moravskog tipa, kvadratne osnove, pravljena od slabog materijala, možda još uvek može da se vidi u nekim selima svilajnačke opštine. Međutim, jedna od njih jedinstvena je. To je spomen kuća u Grabovcu, koju su meštani >> Pročitaj celu vest na sajtu Politika << sedamdesetih godina prošlog veka podigli resavskom knezu Stevanu Sinđeliću, koji je 1804. godine sa još 300 vojnika odatle pošao u boj na Čegar da bi Srbe oslobodio turskog ropstva. Kako kuća nema kustosa, posetioce sa istorijom resavskog junaka i eksponatima upoznaju šef mesne kancelarije Aleksandar Dimitrijević i njegova zamenica Danijela Marković.
- To je tipična moravska kuća koja ima tri odeljenja: odžakliju, „kuću" i sobu. Na samom ulazu nalazi se klasičan otvoreni trem. Enterijer je osoben i datira iz 19. veka. U prvoj prostoriji nalazi se ognjište, oko njega su stolice tronoške, drvena kolevka, dolap, naćve sa loparom i ostali predmeti za pravljenje hleba. Na zidovima je okačeno ostalo pokućstvo, a od ove godine srpska narodna nošnja zaštićena je u staklenoj polici, navodi Dimitrijević za „Politiku".
Njegova zamenica Danijela dodaje da se na zidovima druge prostorije nalaze spomen ploče, fotografije i spisi, koji omogućuju da se posetioci upoznaju sa istorijom ovog kraja.
- U dvorištu se nalazi i trpezarija u kojoj su se ratnici pričestili pre nego što su pošli u boj. Ona ih podseća na hrabrost i junaštvo Resavaca, dok ih grob bezimenog izdajice, koji se nalazi pored nje, podseća na sramotni čin dezerterstva, kaže Danijela za naš list i dodaje da ovaj kompleks čini još i kapela, koja je dugo služila i kao crkva dok pre nekoliko godina u istom dvorištu nije sazidana seoska crkva, kao i poveći konak u kome se organizuju gozbe i daće.
- I pored toga što ovakvi eksponati teško mogu da se vide na jednom mestu, spomen kuću Sinđelića retko posećuju. Pošto su Ministarstvo ekonomije i SO Svilajnac u njenu restauraciju uložili 3,5 000.000 dinara, pokušaćemo da se izborimo da je Ministarstvo prosvete upiše u kalendar ekskurzija. Ovo posebno zbog toga što 52.000 đaka svake godine prođe kroz Svilajnac na putu za Resavsku pećinu, njihovi autobusi nam samo habaju puteve, a mi ne koristimo taj turistički potencijal, kaže zamenik predsednika opštine Svilajnac Predrag Milanović i dodaje da su svi predmeti konzervirani, kuća restaurirana i sređeno dvorište.
On dodaje da će opština već na proleće uraditi kružni put, koji bi od kuće Sinđelića vodio ka Despotovcu, kao i puteve oko sedam manastira duž Velike Morave, poznatih kao resavska Sveta gora, a koji su na potezu od 10 kilometara i koji bi takođe mogli da se uključe u turističku ponudu.
Zorica Gligorijević
-------------------------------------------------
Poreklo resavskog kneza
Godina rođena Stevana Sinđelića nije poznata, a jedino se zna da je rođen u selu Vojska. Nakon smrti oca Radovana, prezime je dobio po majci Sinđeliji, koja se potom preudala za Radojka Rakića u Grabovcu. Zanimljivo je i da se na ulazu u selo, tačnije na mestu gde se ono nekada nalazilo pre nego što su se meštani zbog najezde Turaka preselili dalje od „carske džade", ostaci turskog kupatila, koji dokazuju da je Grabovac nekada bio odmaralište za Turke.
[objavljeno: 09/11/2009]
.jpg)
