Izvor: B92, 14.Jun.2005, 12:00 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Grafiti protiv Hrvata u Subotici
Subotica -- Grafiti "Hrvati, vi ste niža bića. Srpski kraljevi" i "Ustaše, čeka vas klanje" ispisane su na zidu jedne srednje škole.
Preteće poruke pripadnicima hrvatske nacionalne zajednice pojavile su na zidu škole u ponedeljak, a pretpostavlja se da su ispisane u noći između nedelje i ponedeljka, iako policija posle uviđaja ništa nije saopštila o autoru grafita i njegovim motivima, prenose subotički i hrvatski mediji.
Predsednik Izvršnog odbora Hrvatskoga >> Pročitaj celu vest na sajtu B92 << nacionalnog vijeća Laza Vojnić Hajduk je ocenio da je razlog za napade na nacionalne manjine nesposobnost državnih organa, koji ni ranije nisu otkrili počinioce sličnih dela. Mediji podsećaju da su pre oko dva meseca u Vrbasu na dva mesta ispisane preteće poruke upućene Hrvatima.
Demokratski savez Hrvata u Vojvodini saopštio je da je ispisivanje grafita na zgradi Medicinske škole u Subotici, u kojima je poručeno da su Hrvati niža nacija i da će se ustaše klati, dokaz da politika kojoj se danas sudi u Hagu nije napuštena.
U saopštenju te stranke navodi se da se i posle potpisivanja sporazuma između Hrvatske i Srbije i Crne Gore o zaštiti prava manjina ništa ne preduzima na zaštiti hrvatske nacionalne manjine. Dodaje se da hrvatska zajednica očekuje da se reši pitanje zapošljavanja Hrvata u državnim organima, pogotovo u policiji, kao i da država pristupi izmeni izbornih zakona kojima će se nacionalnim manjinama osigurati učešće u lokalnim, pokrajinskim i republičkim predstavničkim telima po modelu pozitivine diskriminacije.
Za dve godine 178 međunacionalnih incidenata
Odbor za međunacionalne odnose Skupštine Vojvodine jednoglasno je usvojio Informaciju o incidentima na nacionalnoj osnovi koji su se u pokrajini desili tokom 2003. i 2004. godine.
Prema toj informaciji, u Vojvodini su u pomenutom vremenskom periodu zabeležena 178 događaja koji se mogu okarakterisati kao međunacionalni incidenti ili provokacije iz kojih se oni kasnije mogu izroditi. Najviše takvih incidenata bilo je upereno protiv Mađara - 82, prema Hrvatima je bilo upereno 19, Srbima 15, Albancima 14, dok su Romi bili podvrgnuti takvim neprijatnostima u ukupno 12 slučajeva.
Odbor je prihvatio zaključke Izvršnog veća Vojvodine kojim se Pokrajinski sekretarijat za propise upravu i nacionalne manjine zadužuje da nastavi da prati incidente na nacionalnoj osnovi i izradi odgovarajuće mere za sistrematsko sprečavanje i eskalaciju incidenata i međunacionalne netrpeljivosti.
Pokrajinski sekretar za propise, upravu i nacionalne manjine Tamaš Korhec je rekao "da je u posmatranom periodu došlo do eskalacije incidenata sa nacionalnim predznakom, ali je, osim u slučajevima ispisivanja grafita, bilo veoma teško ustanoviti njihovu nacionalnu osnovu". "U osnovi tih incidenata stoji nacionalna netrpeljivost i odsustvo ili veoma nizak nivo međunacionalne tolerancije, koji vuku korene još iz društvenih okolnosti i preovlađujuće političke klime nastale devedesetijh godina, a koje su, prema stručnim istraživanjima, zahvatili uglavnom mlađi sloj stanovništva", rekao je Korhec.
On je dodao "da je stoga veoma važno posvetiti punu pažnju opštoj prevenciji i poduzeti odgovarajuće mere usmerene ka podizanju međunacionalne tolerancije i promovisanju vrednosti različitosti".
Predsednik Odbora za međunacionalne odnose Laslo Đula rekao je da ima utisak "da državni organi u pojedinim sredinama pokušavaju da zataškaju pojavu međunacionalnih incidenata" i dodao da bi u tom pravcu bilo neophodno uspostaviti što bolju saradnju. Takođe je zamerio što u usvojenoj Informaciji nema podataka o tome šta su povodom registrovanih incidenata uradili nadležni pravosudni organi.
Korhec je tim povodom rekao da njegov sekretarijat ne raspolaže takvim podacima i ujedno pozvao medije da ispitaju razloge zbog kojih su nadležna tužilaštva odustala od krivičnog gonjenja vinovnika pojedinih incidenata. To je bio slučaj, kako je rekao, sa licem koje je nedavno ispisivalo šovinističke grafite u Zrenjaninu i osobljem ugostiteljskog objekta u Feketiću koje je odbilo da usluži goste samo zato što su Romi.
Trpeljive izolacije i paralelni životi
Nevladina organizacija Centar za razvoj civilnog društva predstavila je na okruglom stolu radni tekst istraživanja o etničkim tenzijama u tri opštine sa severa Vojvodine - Kanjiži, Senti i Malom Iđošu.
Istraživanje se, kako je objašnjeno, odvijalo kroz razgovore sa građanima i tribine u ovim opštinama, koje su odabrane zbog postojanja stalnih tenzija od ukidanja vanrednog stanja 2003. godine do pokrajinskih izbora prošle godine.
Uočeno je da Kanjižu karakteriše "uzajamna trpeljiva izolacija", da se u Malom Iđošu "žive paraleleni životi", dok se u Senti srpska manjina integriše u politički život. Ilić je posebno ukazao da su te opštine odabrane i zbog toga što je, s druge strane, u vreme martovskih događaja prošle godine intenzitet etničkih tenzija bio vrlo nizak, pa su se one javile "kao izvori mogućih problema, ali i mogućih rešenja".
"Glavna meta napada menjala se od republičkih izbora iz decembra 2003. do kraja januara, kada su glavna meta napada bili pripadnici i objekti hrvatske nacionalne manjine. U februaru i prvoj polovini marta to su bili pripadnici mađarske nacionalne zajednice, a tokom martovskih događaja bili su ugroženi ljudi sa juga Srbije - Albanci, Bošnjaci, Goranci i Turci", rekao je direktor zrenjaninskog Centra za razvoj civilnog društva Vladimir Ilić.
Ilić je kazao da su u vreme pokrajinskih izbora meta ponovo bili Mađari, da bi posle "internacionalizacije problema" na red ponovo došli etnički Hrvati. Poslednjih nedelja, dodao je on, ponovo sve više ima incidenata čija su meta etnički Mađari. On je ocenio da fokusiranje incidenata "ne mora nužno da govori o tome da se incidenti planiraju, ali govori o tome da ne postoji planirana akcija za njihovo sprečavanje".
Ilić izjavio je da će se "neminovni gubitak Kosova i Metohije" odraziti na stanje etničkih odnosa u Vojvodini. Na okruglom stolu o etničkim tenzijama na severu Vojvodine u Novom Sadu, Ilić je rekao da se "pribojava reaktivne erupcije srpskog etnonacionalizma, za koji se tokom marta prošle godine videlo da je spreman da uništi imovinu i fizičku sigurnost četvorocifrenog broja ljudi".
Istraživanje Centra za razvoj civilnog društva obavljeno je u saradnji sa fondacijom "Balkan trast for demokrasi", a na današnjem okruglom stolu učestvovali su i predstavnici brojnih drugih nevladinih organizacija, lokalnih samouprava i političkih stranaka sa teritorije Vojvodine.
.jpg)
