Izvor: Vostok.rs, 28.Apr.2019, 23:28 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Godišnjica smrti Gavrila Principa
Dana 28.04.1918. godine, navršava se vek od kada je preminuo Gavrilo Princip, atentator na austrougarskog prestolonaslednika Franca Ferdinanda u Sarajevu na Vidovdan 1914. godine. Atentat je Beču poslužio kao izgovor za vojnu invaziju na Srbiju, čime je izazvan Prvi svetski rat.
Kaznu je služio u češkom Terezinu, gde je i umro od tuberkuloze 28. aprila 1918. godine, malo pred kraj Prvog svetskog rata. Zbog loših zatvorskih uslova bio je vrlo slab.
„Da to nisam uradio Nemci bi našli drugi izgovor.”
U unutrašnjosti ćelije smeštene u tvrđavi Terezin, danas su samo u zidu ugrađeni okovi za koje je Gavrilo Princip bio svezan i svedoče o njegovoj mučeničkoj smrti. Na zidu ispred ćelije ugrađena je skromna ploča sa imenom zatvorenika, glavnog aktera sarajevskog atentata, koji je poslužio vladajućoj monarhiji da ultimatumom Srbiji započne jedan od najkrvavijih ratova u svetskoj istoriji.
„Naše će sjene hodati po Beču. Lutati po dvoru i plašiti gospodu.”
Grob Gavrila Principa se danas nalazi u kapeli vidovdanskih heroja u Sarajevu. Auto, Gavrilov pištolj i okrvavljena uniforma Franca Ferdinanda nalaze se u vojnoistorijskom muzeju u Beču. Metak koji je ubio Ferdinanda izložen je u češkom gradu Konopište.
Mural u Andrićgradu
Događaji pred Prvi svetski rat, kao što je bio i Carinski rat, jasno govore da su ondašnje zavađene imperije samo čekale povod, a atentat u Sarajevu je bio samo okidač i izgovor za napad na ionako iznurenu Srbiju iz prethodna dva Balkanska rata. Srbija je preskupo platila cenu, a veliki deo stanovništva je zauvek nestao kako bi južnoslovenski narodi bili slobodni.
„Nema potrebe da me prebacite u drugi zatvor. Moj život već opada. Predlažem da me zakucate za krst i živog spalite. Moje telo koje gori će biti baklja koja će da osvetli put mojim ljudima do slobode.”
.jpg)
