Izvor: BKTV News, 13.Nov.2013, 15:16 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Dva veka od rođenja Njegoša
Danas se navršavaju tačno dva veka od rođenja pisca “Gorskog vijenca” Petra II Petrovića Njegoša, mitropolita crnogorsko-primorskog. Njegoš još kao mlad vladar sredio političke prilike u zemlji, organizovao sudove, izdejstvovao povećanje pomoći od Rusije, ustanovio senat, podigao prvu osnovnu školu i osnovao štampariju.
Na današnji dan pre tačno dva veka rođen je pisac “Gorskog vijenca” Petra II Petrović Njegoš, mitropolit crnogorsko-primorski.
Njegoš je rođen >> Pročitaj celu vest na sajtu BKTV News << kao Rade Tomov Petrović 1. (13) novembra 1813. u Njegušima, a umro na obližnjem Cetinju 19. (31) oktobra 1851. godine.
U Mitropoliji crnogorsko-primorskoj Srpske pravoslavne crkve, od ove godine je 19. maj datum praznovanja Njegoša kao svetitelja.
Njegoš je još kao mlad vladar sredio političke prilike u zemlji, organizovao sudove, izdejstvovao povećanje pomoći od Rusije, ustanovio senat, podigao prvu osnovnu školu i osnovao štampariju (1834. godine).
Po vlastitoj želji Njegoš je septembra 1855. godine, u vreme vladavine knjaza Danila Petrovića, sahranjen u kapeli na Lovćenu.
Tu kapelu je upravo Njegoš zamislio kao crkvu Svetog Petra Prvog Cetinjskog, svog strica i prethodnika na vladičanskom tronu, kao mauzolej. Upravo je pesnik i vladika Njegoš proglasio Petra Cetinjskog za sveca. Tom svecu je u kalendaru SPC posvećen 31. oktobar.
Pre nego što je 1974. godine, na vrhu Lovćena, zamenjena granitnim mauzolejom – spomeničkim kompleksom, koji je projektovao hrvatski vajar Ivan Meštrović, kapela je nekoliko puta pretrpela velika oštećenja, najviše u Prvom svetskom ratu, krajem 1915. godine, kada je pogođena projektilima austrijske artiljerije.
Sredinom dvadesetih godina prošlog veka napravljena je nova kapela, u koju su tada prebačene Njegoševe kosti.
Kada je mauzolej napravljen, kamenje kojim je kapela bila ozidana obeleženo je i pohranjeno u podnožju Lovćena, sa idejom da se na drugom mestu obnovi kapela.
O Njegošu, koji se smatra najvećim i srpskim i crnogorskim pesnikom, prvi je pisao njegov savremenik – srpski pisac Ljuba Nenadović u “Pismima iz Italije”. Nenadović, koji se sa Njegošem sretao u više navrata u Italiji, i u svojim Pismima o Crnogorcima je opevao Crnu Goru i njene stanovnike, to je slika oduševljena i idealizovana, ali zanimljiva, puna anegdota i duha.
U centru Beograda, između Kapetan Mišinog zdanja i Filozofskog fakulteta je njegov bronzani lik, delo Sretena Stojanovića. Podignut je 1994. godine. U opštini Bačka Topola jedno mesto naziva se Njegoševo.
Pre tačno pola stoleća, povodom 150. godišnjice Njegoševog rođenja, u Crnoj Gori je uvedena i danas najveća književna nagrada na bivšim jugoslovenskim prostorima. Nagrada koji nosi njegovo ime se dodeljuje jednom u četiri godine.
Kulturno-obrazovni program Radio-televizije Srbije u novembru prikazuje ciklus emisija posvećenih ovom velikanu srpske književnosti i istorije.
Radio-televizija Srbije i Srpsko bibliofilsko društvo 200 godina od rođenja Petra Drugog Petrovića Njegoša, obeležava i izložbom prvih i retkih izdanja Njegoševih knjiga pod nazivom “Vladika i pesnik – vladar i mislilac”, koja je otvorena u Galeriji-holu RTS-a.
Na postavci (Vladika i pesnik, vladar i mislilac) izložena su, osim originalnog prvog izdanja “Gorskog vijenca” iz 1847. godine, i originalna prva izdanja “Luče mikrokozma” iz 1845, “Lažnog cara Šćepana Malog” iz 1851. godine i “Svobodijade” iz 1854. godine.
Izvor: RTS
Tweet
.jpg)
