Izvor: Politika, 16.Nov.2010, 23:23 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Proširenje (bez) dobre nade
Proces prenosa osnivačkih i upravljačkih prava nad zoološkim vrtom sa republike na Beograd aktuelizovao je pitanje budućih granica kalemegdanskog životinjskog carstva, ali i njegovog eventualnog preseljenja
Zoološki vrt je konačno, posle odluke odbornika Skupštine grada, postao gradsko preduzeće, na čijem će čelu ostati Vuk Bojović, ali u statusu v. d. direktora.
Odlukom Vlade Srbije Zoo vrt je podržavljen, s tim da se osnivačka i upravljačka prava sa >> Pročitaj celu vest na sajtu Politika << republike prenesu na Beograd. Da bi se to dogodilo, potrebno je da gradonačelnik Dragan Đilas i predstavnik republičke vlade potpišu ugovor, ističe Dejan Mali, član Gradskog veća.
– Posle preuzimanja „Vrta dobre nade”, biće osnovani njegovi organi, kako bi nastavio da funkcioniše kao ostale gradske institucije, ali uz finansijsku podršku budžeta grada. Sve direktore javnih preduzeća birali smo na konkursu i logično je da ćemo istu proceduru sprovesti i kad je u pitanju čelno mesto u Zoo vrtu – kaže Dejan Mali, predsednik radne grupe koja se ispred grada bavi pitanjima Zoološkog vrta.
U poslednjih nekoliko meseci iz gradske kase izdvojeno je više od pet miliona dinara za obnovu centralnih kaveza, kao i za izgradnju „Mini Australije”, staklom ograđenog prostora sa životinjama koje potiču sa tog kontinenta.
– „Vrt dobre nade” je najatraktivnija lokacija za građane i turiste i posle transformacije na dobitku biće i posetioci i životinje. Premda je bilo spekulacija da će biti preseljen na drugo mesto, on ipak ostaje na tvrđavi, a kako je gradonačelnik najavio, gotovo je izvesno njegovo proširenje na Donji grad – ističe Dejan Mali, koji je istovremeno i predsednik radne grupe za zoološki vrt.
Kao potencijalna lokacija za proširenje prethodnih meseci je navođeno sedam hektara u Donjem gradu Beogradske tvrđave između Vidin kapije i Kapije Karla VI.
Milica Grozdanić, direktorka gradskog Zavoda za zaštitu spomenika kulture i član radne grupe, kaže da bi svaka nova ideja za prostor Beogradske tvrđave, uključujući i ovu, trebalo da prođe proceduru provere.
– Zasad je preuranjeno donositi zaključke o opravdanosti i mogućnosti realizacije te inicijative. Radna grupa ima zadatak da analizira stanje u Zoološkom vrtu i gradonačelniku predloži rešenja s ciljem njegovog unapređenja i razvoja. Novembra prošle godine održali smo konstitutivni sastanak i više se nismo sastajali – tvrdi Grozdanićeva.
Prema njenim rečima, pre bilo kakve intervencije taj prostor treba da bude arheološki istražen, zašto što dosadašnja saznanja ukazuju da se na njemu nalaze očuvani kulturni slojevi koji su svedočanstvo istorije Beograda.
Da je još rano govoriti o eventualnom pomeranju sadašnjih granica zoo vrta potvrdili su i u Ministarstvu kulture, koje nije dobilo takvu inicijativu.
– Pre razmatranja te ideje, neophodno je pribaviti mišljenje republičkog i gradskog zavoda za zaštitu spomenika kulture. Ministarstvo kulture zatim donosi odluku uzimajući u obzir mišljenje stručne javnosti – poručuju iz ovog ministarstva.
Generalni plan Beograda, ističu u Urbanističkom zavodu grada, osim postojeće lokacije zoo vrta predviđa i dve nove – Veliko blato i Jelezovac.
Kao jedan od argumenata da zoološki vrt može i treba da se proširi u Donji grad Beogradske tvrđave, navodi se podatak da je on pre Drugog svetskog rata bio u tom delu.
Doktor Marko Popović, naučni savetnik Arheološkog instituta, kao i Aleksandra Banović, arhitekta i jedan od autora plana detaljne regulacije „Beogradska tvrđava – Kalemegdan” iz 1965. godine, tvrde da to nije istina.
– Mapa vrta iz 1939. godine svedoči da je on bio gde je i danas. Aleksandar Krstić uradio je projekat vrta i bilo je planova da bude proširen u Donji grad. Ali to nikada nije realizovano – objašnjava Banovićeva, napominjući da je još važećem planom detaljne regulacije predviđeno izmeštanje vrta. – Šezdesetih godina prošlog veka razmatralo se da vrt bude preseljen na 800 hektara u Baba-Velkinu šumu, nekadašnji Titov gaj – precizira naša sagovornica.
A na pitanje zašto taj plan ni posle pola veka nije realizovan, Banovićeva kaže:
– Nikada nije bilo novca i agilnosti. Iz istih razloga, ni tvrđava do danas nije u potpunosti istražena.
D. Spalović
D. Mučibabić
----------------------------------------------
Dva milenijuma istorije
Doktor Marko Popović, koji 40 godina istražuje Donji grad Beogradske tvrđave, ističe da je to najveći spomenički kompleks u prestonici, riznica ostataka dvomilenijumske prošlosti grada, od kojih neki još nisu istraženi.
– Grad ne može da donese odluku o formiranju dela zoološkog vrta između Vidin kapije i Kapije Karla VI i zato što je tvrđava kao spomenik ekstra kategorije u nadležnosti republike. Pomeranje granica zatvorilo bi pešačku komunikaciju koja spaja Dunavski i Savski deo varoši, a koju smo prošle godine, posle 60 godina, uspostavili obnovom Sava kapije. Kapija Karla VI, delo Baltazara Nojmana, jednog od najpoznatijih arhitekata nemačkog baroka, jedini je spomenik barokne arhitekture južno od Save i Dunava i ne može da se nađe u okviru zoološkog vrta – izričit je Popović.
Takva zamisao, tvrdi, u suprotnosti je i sa važećim planskim dokumentom, a dograđivanje zoološkog vrta zahtevalo bi velika ograđivanja i intervencije u samom tkivu tvrđave što je neprihvatljivo.
-------------------------------------
Lična karta
Vrt je 1936. osnovao Vlada Ilić, tadašnji gradonačelnik. Svečano je otvoren 12. jula te godine.
Projektovao ga je inženjer Aleksandar Krstić
Nemačka avijacija bombardovala ga je 1941. godine, a saveznička 1944.
Danas se prostire se na oko 6,5 hektara
Tokom 2009. zoološki vrt je imao više od 360.000 posetilaca
objavljeno: 17.11.2010.
.jpg)
